Iðunn : nýr flokkur - 01.10.1927, Síða 56

310
Stephan O. Stephansson.
ÍÐUNN
inn af landi sínu á unglingsárum, lifir við strit og stríð
og hefir lítinn bókakost, verði einn af mestu virðingar-
mönnum í bókmentaríki þjóðar sinnar. Er það, svo sem
prófessor Nordal segir í lesbók sinni, höfuðsómi íslenzkri
alþýðumenningu, hve vel hún gerði Stephan heiman.
Mörgum þykir skáldskapur Stephans óaðgengilegur og
myrkur. Satt er það, að fáir munu þess megnugir að
fylgja Stephani, þá er hann legst dýpst, og játa ég fúslega,
að ég er ekki fær um það. En höfuðósómi er það ís-
lendingum, sem taldir hafa verið bókhneigðasta þjóð
heimsins, að almenningur sneiði hjá að lesa ljóð Stephans,
því að þar ætti að vera eitthvað handa öllum. Þar er
fagurt og kyngimagnað mál, mannvit mikið, hugsana-
snild og myndauðgi, djúp náttúrukend, karlmannleg lífs-
skoðun, heit föðurlandsást, áköf frelsisþrá, einlægur
bróðurhugur, styrk réttlætistilfinning og svo óbifanleg
sannleiksást, að vart er nokkurt skáld, sem með meiri
rétti geti borið nafnið skáld sannleikans en Stephan.
Stephan ólst upp í skauti íslenzkrar fjallanáttúru, ráf-
aði um grjót og gróðurlendi og leitaði sér þar ununar
og æfintýra. Og vart hefir nokkurt íslenzkt skáld dregið
litríkari og skýrari náttúrumyndir en hann.
„Blána lít ég heiðiö hjá •
hnjúkastrýtum bröttum,
þeyrinn ýtir þeim frá brá
þokuhvítum höttum.
Gils úr fangi flosnar snjár,
fjalla-vangar þána,
skýjadrangar reisa í rár
rauða, langa fána . . .
. . . En að eins nokkrir dimmir
drangar skýjastróka
sem dregin segl í kul við