Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1934, Page 120

114
Schopenhauer uni trúarbrögðin.
IÐUNM
mynda sér skoðanir og láta þæir, í ljós. Og má f>ó betur,.
ef duga skal. Hverjar eru skoðanir verkamannsins á
þeim hlutum, sem liggja utan við launabaráttu, dægur-
áhyggjur hans og daglegt strit? Vita má hann það, að
hann hefir sama rétt til að kveðja sér hljóðs eins ogt. d..
stúdentinn. Sízt af öllu skyldi hann ala með sér þá
hjátrú, að við séum vitrari og úrræðabetri en hann.
Það er þvert á móti ýmislegt, sem bendir til þess,,
að hann sé okkur vitrari og að þessi gamla mandarína-
menning, sem við eruin aldir upp við, hafi ekki fundið
sína réttu trúvillinga og skurðgoðabrjóta í okkur menta-
mönnunum. Á. H.
þýddi lauslega..
Schopenhauer um trúarbrögðin. Fyr á öldum voru trú-
arbrögðin eins og myrkviður, þar sem herir gátu hafst við.
og skýlt sér fyrir vopnum óvlna. En pessi skógur hefir
verið högginn, svo þar standa nú eftir runnar einir, sem.
óknyttastrákar nota fyrir felustaði. Við skulum vara okkur á
þeim, sem vilja blanda trúarbrögðunum inn í alla hluti, og,
svara þeim með sjiánska orðtakinu: Á bak við krossmarkið.
stendur djöfullinn. — — —
Þeir, sem ímynda sér, að vísindin geti haldið áfram sig-
urgöngu sinni án þess að trúarbrögðin bíði hnekkú eru.
haldnir furðulegri blekkingu. Trúarbrögðin eru skilgetin af-
kvæmi fávizkunnar og lifa ekki móður sína nema stutta.
stund. — — —
Trú og þekkingu kemur aldrei vel saman, í einum kolli.
Þau eru eins og úlfur og lamb, sem geymd eru. í sama búri.
Þekkingin táknar hér úlfinn, sem býst til að rífa í sig fé-
laga sinn, trúna. 1 örvæntingu sinni grípur trúin dauða-
haldi í siðgæðið og segist vera móðir þess og upphaf, en
slíkt er firra ein. Siðgæði er óháð trúarbrögðum, ])ótt það
kunni að viðurkenna þau og styðja.
(Arthur Schopenhauer, þýzkur heimspekingur, var uppl
1788—1E60.)