Nýjar kvöldvökur - 01.10.1938, Blaðsíða 3

Guðbr. Jónsson:
Prófessor Guðmundur G. Hagalín
fertugur.
Hann er fæddur í Lokinhömrum í Arn-
arfirði, 10. okt. 1898. Foreldrar hans eru
Gísli Kristjánsson skipstjóri og bóndi og
Guðný Guðmundsdóttir Hagalín frá Mýr-
um í Dýrafirði.
Guðmundur var snemma sjómaður á
þilskipum og opnum bátum og hefur frá
æsku lifað hinu margbreyttasta lífi. Hann
var við nám í Menntaskólanum og hefur
síðan fengizt við hin sundurleitustu störf.
Hann hefir verið í vegavinnu, fengizt við
blaðamennsku, hann hefur unnið í banka
og unnið við póststörf. Hann ferðaðist um
skeið um Noreg þveran og endilangan og
flutti þar á fimmta hundrað fyrirlestra.
Nú er hann bókavörður á ísafirði og hef-
ur verið það síðan 1928, og hefur hann
tekið mjög drjúgan þátt í stjórnmálum,
bæjarmálum og atvinnulífi þar vestra.
Það getur ekki hjá því farið, að slík
fjölbreytni í störfum hafi haft mikil áhrif
á gerð og geðslag manns. Það hefur vafa-
laust gert Guðmund næmari fyrir öllum,
og það ólíkustu áhrifum, en jafnframt
hlýtur það að hafa skerpt eftirtektargáfu
hans, sem að vísu er bráðlifandi frá hendi
náttúrunnar. Hann hefur og á þennan hátt
kynnzt afarsundurleitu fólki og orðið á
því bráð-mannglöggur.
Það er engum blöðum um það að fletta,
að þetta hefur haft hina mestu þýðingu
fyrir skáldaferil Guðmundar, sem hefur
orðið mjög glæsilegur, ekki sízt nú upp á
N.-Kv. XXXI. árg., 10,—12. h.
síðkastið. Þegar smásagnasafnið Blindsker
birtist 1921, var það bersýnilegt, að þar
var hafin glæsileg og mikil reið. Sögurn-
ar þar eru hreinasta gull, en var eins og
gerist og gengur, þegar nýr maður hefur
göngu, ekki veitt sú athygli, sem þær áttu
skilið. Það koma þegar í stað í þeim fram
öll beztu einkenni Guðmundar. Hann hef-
ur það öðrum fremur til síns ágætis, að
hann virðir að vísu persónur sínar fyi’ir
sér hið ytra, en ályktar þó ekki hið innra
hjá þeim af því, sem hann sá, eins og
ákaflega margir gera, sem leggja eftir
sig ágæt skáldrit. Hann fer beinlínis i
sálarflíkur þess fólks, sem hann er að
lýsa, hann lifir það sjálfur, og fyrir því
er það svo trútt og eðlilegt, en ekki und-
ið við af yfirborðsskilningi, eins og oft
vill verða. Mér hefir stundum dottið það
í hug, hvað mikið af rithöfundahæfileik-
um Guðmundar væru í raun réttri leik-
arahæfileikar í samstarfi við skáldagfáfu,
en slíku er auðvitað ekki hægt úr að
leysa.
Allt sem Guðmundur ritar er óbrotið
og tilgerðarlaust, en þetta veitir því ein-
kennilegan styrk, sem auðvitað er sóttur í
framsetningargáfu hans. Hann er aldrei
að dæma, heldur er hann að lýsa. Hann
sveigir ekki til atburðina, heldur lætur
þá rekja sig. Hann er ekki með neitt til-
raunafálm, enHieldur sér á þeim sviðum,
19