Sjómannadagsblaðið - 01.06.1998, Síða 130

130
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
Tófa að narta í bita.
sinni — oftast þrisvar á hverri nóttu
vegna vatnsblöndunar af hríminu, því
hreint gler fékkst ekki nema með
hreinu spritti.
Eitt kvöid síðla vetrar varð ég
sprittlaus og útbjó því mjúka sköfu til
þess að skafa hrímið af. A sama tíma
kallaði varðskip er sigldi skammt frá
og spurði skipherrann hvort vitinn
væri bilaður, því ekkert sáu þeir ljós-
ið. Dæmi um nauðsyn vitaljóss —
sem reynt var að þegja um — var um
breskan togara er í illviðri strandaði
skammt undan vita á miðjum Vest-
fjörðunt og fórst öll skipshöfnin. Or-
sök strandsins var talin sú að gleymst
hefði að kveikja á vitanum. Hvenær
getur ekki slokknað vitaljós á ómönn-
uðum vita vegna bilurnar? Ekki þarf
annað en springi pera.“
Skipum leiðbeint í hafísnum
„Eitt af þeim verkefnum sem ég
taldi mér skylt að inna af hendi (en
vitamálastjóri sagði mér berum orð-
um að mér bæri engin skylda til að
vinna) var að leiðbeina skipum gegn-
um hafísinn. I hluta af tveimur árum
var ísinn landfastur fram í júní.
Hvenær sem ég gat því við komið
vegna veðurs, labbaði ég (og hálf-
skreið stundum) með talstöð á bakinu
uppá Axlaríjall, sat þar oft tímunum
saman og tókst að leiðbeina tugum
skipa gegnum ísinn, eins langt og ég
sá til: aðallega vestur fyrir Hornbjarg
og þá austur á flóann. I fjórum þeirra
skipa er stöðvast höfðu skammt frá
Oðinsboða heyrði ég þau tilkynna
stjórnstöðvum sínum að þau kæmust
ekki lengra til vesturs og yrðu því að
sigla austurfyrir hringinn um landið
til að komast á áfangastað, sem jafn-
vel gat verið ísafjörður. Eina vonin
væri ef vitavörðurinn á Horni gæti
leiðbeint þeim vestur fyrir Hornbjarg,
en þar skammt vestur af var greið
leið. Hvað mér tókst. Hvað eftir ann-
að kom það fyrir í vondum veðrum af
hafi, að bæði Fossarnir og Ríkisskip,
er stödd voru í Isafjarðardjúpi, köll-
uðu á Látravík, spurðu um veður og
sjólag og báðu mig láta sig vita ef um
hægðist. Allt þetta og ótal fleiri atriði
segja til um nauðsyn fólks á þessum
stöðum, þótt ráðamenn hunsi þær
þarfir sjómanna.
Og rétt er að geta þess að hið stóra
flutningaskip Haförnin, á vegum rík-
isstjórnar, var í flutningum með nauð-
synjar til Norðurlands á þessum ísár-
um. Oft leiðbeindi ég því skipi gegn-
unt hafísinn. Eitt sinn snemma morg-
uns komu fimm menn labbandi úr
fjöru með sinn kassann hver. Allir
voru þeir fullir af ávöxtum, bjór,
margs konar breskum matvælum og
tvær viskíflöskur með. Þeir voru að
koma beint frá Englandi og færðu
okkur þetta með innilegu þakklæti
fyrir leiðbeiningar gegnum hafísinn.
Þá átti ég fá orð til! Um tækin á staðn-
um og vinnu við þau er þetta helst:
Ljósvitann hef ég áður nefnt. Þrír
radíóvitar hver á eftir öðrum voru á
staðnum meðan ég var þar. Þeir bil-
uðu oft og þurftu því sinn viðgerðar-
tíma og þá með aðstoð að sunnan.“
Aldrei bilaði hjá mér
vél í 25 ár!
„Áður en ég gerðist vitavörður
hafði ég aldrei komið nálægt vélurn
né rafkerfum og hafði því ekki hunds-
vit á slíku. Eina vélin er ég hafði kom-
ið nálægt og gekk ávallt snurðulaust
var í þeim tíu tonna Volvo, er ég
ílutti á lýsi frá Grindavík. Vegna van-
þekkingar lá við að ég óttaðist allt
slíkt. Með hliðsjón af þessu var það
með ólíkindum að aldrei kom það fyr-
ir í luttugu og fimm ár að vél bilaði
hjá mér. Ég var þarna vegna sjófar-
enda og lífæð alls öryggiskerfisins var
vélin. Ég reyndi að þekkja á þær og
hugsa um þær eins vel og ég frekast
gat.