Sjómannadagsblaðið - 01.06.1998, Blaðsíða 97

SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
97
landhelgin var sem kunnugt er færð út
í 200 mflur þann 15. október 1975. Þá
höfðum við fyrir skömmu fengið okk-
ar nýjasta varðskip sem var Týr. Ég
hafði verið sendur utan ásamt fleiri
mönnum 1974 til þess að fylgjast með
smíðinni og var skráður I. vélstjóri á
skipið 14.janúar 1975. Heim með það
komum við loks í mars eða apríl
1975.
Það voru mikil viðbrigði og þrosk-
andi að taka við þessu nýja skipi. Og
víst var margs að gæta, einkum í byrj-
un, en aldrei kornu upp neinar bilanir
eða önnur vandræði. Þegar mest
reyndi á skipið í stríðinu um 200 mfl-
urnar sýndi sig líka hve vel það var úr
garði gert. í skipinu eru tvær MAN-
vélar, sem eru 3400 hö. hvor. Meðan
á smíði þeirra stóð vorum við sendir
nokkrir vélstjórar til MAN-verk-
smiðjanna í Augsburg í Þýskalandi að
fylgjast með samsetningu þeirra og fá
tilsögn og lærdóm varðandi meðferð
þeirra. Það kom sér ákaflega vel og
var hreint ævintýri að fylgjast með
smíðinni, því aldrei hafði mér dottið í
hug að jtannig yrði vél í skip til. Ekki
síst varð ég undrandi þegar þeir voru
að smíða sveifarásinn, en hann er
gerður fyrir átta strokka vél. Þarna var
um fjögurra metra stálklumpur fluttur
inn á verkstæðið, glóðhitaður og síð-
an pressaður í pressu sem gaf 17-1800
tonna þrýsting, uns klumpurinn var
kominn í rétta lengd. Þá var hver sveif
tekin, hituð upp nteð rafmagni og
pressuð út. Eftir það var ásinn gróf-
unninn í rennibekk og síðan fínunn-
inn meir og meir, uns hinn fegursti
sveifarás blasti við. Sömuleiðis var
heillandi að sjá ventlakeilurnar stans-
aðar úr glóandi járni. Því mun ég seint
gleyma. MAN-verksmiðjurnar eru
líka meðal þeirra allra fremstu í smíði
díeselvéla fyrir skip og jreir smíða
margt fleira, eins og prentvélar. Þarna
voru þeir til dæmis að smíða stóra
prentvél fyrir Prövdu, sem átti að geta
prentað tugi þúsunda eintaka á mín-
útu, enda nokkuð sem til þurl'ti svo
hægt væri að mata alla Rússa á blað-
inu.“
Fengum marga harða slynkina
„Deilan um 200 mílurnar stóð ekki
lengi, en hún var hörð. Ég var þó ekki
Yfin’élstjórinn á sínum stad um borð í Tý. (Ljósm.: Sjómdbl. AM)
um borð í Tý þann 6. maí 1976 jregar
við lá að freigátan Falmouth hvolfdi
honum á Hvalbakssvæðinu í tveimur
hrottalegum ásiglingum. Það kom lil
af því að ég var þá kominn í skipaeft-
irlit Gæslunnar, en vegna allra ásigl-
inganna var svo mikið að gera við
skipin að skipaeftirlitsmaðurinn,
Garðar Pálsson, hafði ekki undan og
þurfti að fá aðstoð.
En Týr var aðalskipið sem við
telldum fram í þessari viðureign og
við létum svikalaust að okkur kveða.
Þannig man ég að í eitt skipti
komumst við inn í þyrpingu bresku
togaranna að kvöldi til í myrkri. Frei-
gáturnar þorðu ekki inn í flotann
vegna ótta við að sigla á eigin menn
og þarna klipptum við aftan úr mörg-
um togurum. Ur þessu varð óskapleg-
ur hasar. Á Tý vorum við með
skiptiskrúfur sem stjórnað var ofan úr
brú og vegna þeirra gátum við brugð-
ist hart við og sloppið við marga skrá-
veifuna, en hvergi nærri allar. Eitt
sinn koniumst við í þá aðstöðu að við
lentum á milli tveggja freigáta, höfð-
um eina á hvort borð, og foringjarnir
voru að ræða það sín í rnilli hvort þeir
ættu að sigla á okkur. En Guðmundi
Kjærnested tókst að komast undan.
Þannig lentum við oft í kröppum sjó.
Þegar við sáum að ásigling var yf-
irvofandi var gefið merki og hver
maður reyndi að ná handfestu og
halda sér. Við fengum líka marga
harða slynkina og skipið leit ekki
alltaf vel út á eftir. Eftir minni ásigl-
ingar reyndum við vélstjórarnir að
lappa upp á það sem hægt var um
borð, en annars var siglt í land og oft-
ast til Seyðisfjarðar, því þar var
smiðja sem annaðist viðgerðir. í
fyrstu vorum við sjö í vélinni á Tý,
fjórir vélstjórar og þrír smyrjarar,
enda varð svo að vera á meðan
þorskastríðið stóð yfir. En svo var
fækkað, þannig að nú eru vélstjórarn-
ir þrír og smyrjararnir tveir.“