Sjómannadagsblaðið - 01.06.1998, Blaðsíða 94

94
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
flestar mínar bernskuminningar. Ég
minnist þess ekki að ég hafi haft í
huga sem barn að verða sjómaður, en
ég hafði gaman af flestu sem tengdist
smíðum og vélum og kann það að
hafa haft sitt að segja um þá stefnu
sem líf mitt tók.
Ég lauk þessu hefðbundna barna-
og gagnfræðaskólanámi og byrjaði
haustið 1949 að læra í Héðni, þá rétt
sextán ára gamall. Þaðan lauk ég
sveinsprófi 1953 og hafði þar með rétt
til að hefja vélstjóranám. Byrjaði ég í
Vélskólanum um haustið. Þetta var þá
þriggja ára nám og var almennt vél-
stjórnarnám fyrstu tvo veturnar en
rafmagnsfræðinám þriðja og síðasta
veturinn. Skólinn var þá lítt búinn
tækjum á við það sem nú er, en ég
held að áhugi og samviskusemi bæði
nemenda og kennara hafi gert sitt til
að bæta það upp.
Skólastjórinn var Marinus Eskild
Jessen, sá minnisstæði maður. Hann
kunni margar góðar sögur að segja
okkur piltunum, einkum sögur sem
hann notaði til að vara okkur við ýms-
um hættum. Ég veit ekki hvort þær
voru sannar eða lognar, en þær festust
okkur í minni og hér eru tvær: Tals-
vert grjótnám hafði verið fyrir neðan
Sjómannaskólann og kom það eitt
sinni fyrir þegar verið var að sprengja
að steinn þeyttist í gegnum gluggann
hjá nemendum, sem þustu dauðskelk-
Sögumaður okkar 43 ára.
aðir fram á gang. En Jessen lét sér
ekki bregða: „Det er sku ingen ting.
Men da ég var pá fallbyssubátur-
inn...!“ sagði hann aðeins. Hann
áminnti okkur líka um að fara varlega
með eld og sagði þá sögu af manni á
gufuskipi sem staddur var niðri í kola-
boxunum og ætlaði að kveikja sér í sí-
garettu. Þá varð slík sprenging í box-
unum að mér skildist að blessaður
maðurinn hafi ekki vaknað til lífsins
aftur. Já, þær festust mönnum í minni,
sögurnar hans Jessens.“
Með vírana í skrúfunni og
ofviðrið á næsta Ieiti
„Ef'tir fyrsta veturinn í Vélskólan-
um, sumarið 1954, skráðist ég á mitt
fyrsta skip, sem var togarinn Jón
Baldvinsson, en skipstjóri á honum
var þá Karl Magnússon. Um borð í
skipinu var fiskimjölsverksmiðja og
var ég mjölmaður í fyrstu, en síðan
kyndari. Mjölvinnslan fór þannig
fram að öllum fiskúrgangnum, slógi,
hausum og öðru var mokað niður til
okkar þar sem þetta var sett í tætara,
síðan í sjóðara og var loks þurrkað,
sett í kvörn og þaðan í sekki. Sagt var
að þessi vinnsla borgaði löndunina úr
togurunum sem voru með
mjölvinnslu. En þetta var um það bil
að leggjast af á skipunum og þegar
við á Jóni Baldvinssyni fórum fyrstu
túrana á karfa við Vestur-Grænland
var tekið að nota mjöllestina undir
aflann. Annars gekk mjölvinnslan hjá
okkur betur en á mörgum skipum öðr-
um. Þau urðu örlög Jóns Baldvinsson-
ar að hann fórst við Reykjanes árið á
eftir, en mannbjörg varð sem betur
fór. Að loknum öðrum bekk, vorið
1955, fór ég svo á Ingólf Arnarson til
Sigurjóns Stefánssonar skipstjóra og
var ég þar kyndari og vélstjóri.
Vélastjóranáminu lauk ég 1956 og
réði mig þá til Bæjarútgerðarinnar og
var þar í nokkur ár. Gerðist ég fyrst 2.
vélstjóri á Þorsteini Ingólfssyni hjá
Þórði Hermannssyni skipstjóra, en
varð 1. vélstjóri á Pétri Halldórssyni
1958 hjá Jens Jónssyni. Jens var hins
vegar í fríi og skipið undir stjórn Pét-
urs Þorbjörnssonar 1. stýrimanns,
þegar við lentum í Nýfundna-
landsveðrinu í febrúar 1959. Hef ég
oft hugsað til þess að við vorum
heppnir þá, því sex tímum áður en
hann tók að blása vorum við með
báða togvírana í skrúfunni og vorum
við að bjástra við að losa þá í heila
nótt. Tókst það á endanum með því að
koma vír undir skipið og aftur fyrir
skrúfuna og hífa togvírana inn á dekk.
Þar voru þeir höggnir í sundur og að
því búnu var sem betur fór allt farið úr
skrúfunni. Þá voru endarnir splæstir
saman og trollið híft inn. Minnir mig
T
I
|Q|
. dw "*V
Þarna hleypur Týr af stokkunum íÁrhus 1975.