Eimreiðin


Eimreiðin - 01.10.1937, Page 112

Eimreiðin - 01.10.1937, Page 112
45G RITSJÁ EIMREIÐIN það til sins ágætis, að hún gerir grein fyrir hivium tveim eldri mynduni (unst og ust) ásamt hinni núverandi mynd, -ustum. Tvívara -/ (og -v) er áreiðanlega til í íslenzku, lijá einstaka manni, eins og höf. hefur eflir ,sr. Jóhannesi, L. L. Jóhannssyni. Sr. Jóhannes bar nefnilega þannig fram sjálfur og var því kominn nær frétt um það> Sjá bls. 75 (neðanmálsgrein) í bók Kresz og ennfr. bls. 77. Iíls. 81. Þar leggur höf. íslenzka orðið bölv út með þýzka orðinu Vbel, sem er rétt útlegging á orðinu böl, en ekki á bölv, sem þýðir blóts- yrði eða öskur (í reiðu nauti). Nefkveðið v (sjá bls. 81, § 57) finst viðar en i Vestur-Skaftafellssýslu. þótt ég viti reyndar ekki, hvað víða það er til. Ég þekki það í mínum eigin framburði (Dalasýsla). Á bls. 115 (§ 77) tekur höf. fram, að dd tillíkist ekki eftirfarandi S">> t. d. í odds (eignarfallseint. af oddur.) Ég lief þó iðulega heyrt það borið fram oss, og þannig er ætlast til að það sé fram borið í visunni, sem hér fer á eftir: Borðar hrossa-hlóðmörinn bölvaður tossa jafni; fékk það linossið fölur á kinn Finnbogi Osson (= Oddsson), bróðir minn. Höf. táknar á hls. 139 framburðinn á liuggendur (flt. af huggnndi, hluttaksorð nútiðar af að hugga) á þann liátt, sem þar sé um framgóm- mælt (,,palatalt“) g að ræða. Þar hygg ég þó, að oftar sé g-ið uppgómmœl* (,,velart“), til samræmis við eintöluna. Ennfremur segir höf. að munurinu á A'-hljóðinu í sœkjendur og leikendur sé enginn („diese Unterscheidung . .. die nur rein orthographisch ist“), en þar get ég ekki verið honum sammála. Ég minnist þess meira að segja ekki, að ég hafi heyrt „palat8'* k i leikendur. Mun hér vera eins ástatt og um huggendur, að eintalan hefur álirif á fleirtöluna, svo að hið „velara“ lokhljóð lielzt, — og Rask hefur rétt fyrir sér um þetta atriði. Ýmislegt fleira mætti taka til athugunar, en liér skal staðar numið. Ég vil mæla með bók þessari við alla þá, sem áhuga hafa á islenzkn hljóðfræði að fornu og nýju, þvi að þótt hókin fjalli aðeins um nýmáliS> þá er traust þekking á hljóðum þess nauðsynleg undirstaða allrar rann- sóknar á eldri málstigum. Jakob Jóh. Smári. Kristmann Guðmundsson: GYÐJAN OG UXINN. Skáldsaga. Reykjavik- MCMXXXVII. (ótafur Erlingsson). — Kristmann Guðmundsson hefui numið nýtt land með þessari sögu. Sögulegar skáldsögur eru fáar til a islenzku, og þær, sem lil eru, fjalla um innlend efni. En hér kemur fram á sjónarsviðið skáldsaga frá 14. öld f. Kr. frá hámenningartimum eyjar" innar Iírítar, á meðan íbúar hennar stóðu hæst allra Evrópuþjóða a® menningu, rétt áður en Grikkir komu og lögðu þessa fornu menningu > rústir. fbúar eyjarinnar, sem yfirleitt voru af Miðjarðarhafskyninu (eins og þeir eru að mestu leyti þann dag í dag), höfðu leturgerð, sem nienn
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120

x

Eimreiðin

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.