Eimreiðin


Eimreiðin - 01.10.1937, Síða 112

Eimreiðin - 01.10.1937, Síða 112
45G RITSJÁ EIMREIÐIN það til sins ágætis, að hún gerir grein fyrir hivium tveim eldri mynduni (unst og ust) ásamt hinni núverandi mynd, -ustum. Tvívara -/ (og -v) er áreiðanlega til í íslenzku, lijá einstaka manni, eins og höf. hefur eflir ,sr. Jóhannesi, L. L. Jóhannssyni. Sr. Jóhannes bar nefnilega þannig fram sjálfur og var því kominn nær frétt um það> Sjá bls. 75 (neðanmálsgrein) í bók Kresz og ennfr. bls. 77. Iíls. 81. Þar leggur höf. íslenzka orðið bölv út með þýzka orðinu Vbel, sem er rétt útlegging á orðinu böl, en ekki á bölv, sem þýðir blóts- yrði eða öskur (í reiðu nauti). Nefkveðið v (sjá bls. 81, § 57) finst viðar en i Vestur-Skaftafellssýslu. þótt ég viti reyndar ekki, hvað víða það er til. Ég þekki það í mínum eigin framburði (Dalasýsla). Á bls. 115 (§ 77) tekur höf. fram, að dd tillíkist ekki eftirfarandi S">> t. d. í odds (eignarfallseint. af oddur.) Ég lief þó iðulega heyrt það borið fram oss, og þannig er ætlast til að það sé fram borið í visunni, sem hér fer á eftir: Borðar hrossa-hlóðmörinn bölvaður tossa jafni; fékk það linossið fölur á kinn Finnbogi Osson (= Oddsson), bróðir minn. Höf. táknar á hls. 139 framburðinn á liuggendur (flt. af huggnndi, hluttaksorð nútiðar af að hugga) á þann liátt, sem þar sé um framgóm- mælt (,,palatalt“) g að ræða. Þar hygg ég þó, að oftar sé g-ið uppgómmœl* (,,velart“), til samræmis við eintöluna. Ennfremur segir höf. að munurinu á A'-hljóðinu í sœkjendur og leikendur sé enginn („diese Unterscheidung . .. die nur rein orthographisch ist“), en þar get ég ekki verið honum sammála. Ég minnist þess meira að segja ekki, að ég hafi heyrt „palat8'* k i leikendur. Mun hér vera eins ástatt og um huggendur, að eintalan hefur álirif á fleirtöluna, svo að hið „velara“ lokhljóð lielzt, — og Rask hefur rétt fyrir sér um þetta atriði. Ýmislegt fleira mætti taka til athugunar, en liér skal staðar numið. Ég vil mæla með bók þessari við alla þá, sem áhuga hafa á islenzkn hljóðfræði að fornu og nýju, þvi að þótt hókin fjalli aðeins um nýmáliS> þá er traust þekking á hljóðum þess nauðsynleg undirstaða allrar rann- sóknar á eldri málstigum. Jakob Jóh. Smári. Kristmann Guðmundsson: GYÐJAN OG UXINN. Skáldsaga. Reykjavik- MCMXXXVII. (ótafur Erlingsson). — Kristmann Guðmundsson hefui numið nýtt land með þessari sögu. Sögulegar skáldsögur eru fáar til a islenzku, og þær, sem lil eru, fjalla um innlend efni. En hér kemur fram á sjónarsviðið skáldsaga frá 14. öld f. Kr. frá hámenningartimum eyjar" innar Iírítar, á meðan íbúar hennar stóðu hæst allra Evrópuþjóða a® menningu, rétt áður en Grikkir komu og lögðu þessa fornu menningu > rústir. fbúar eyjarinnar, sem yfirleitt voru af Miðjarðarhafskyninu (eins og þeir eru að mestu leyti þann dag í dag), höfðu leturgerð, sem nienn
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120

x

Eimreiðin

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.