Tímarit lögfræðinga - 01.01.1953, Blaðsíða 8
2
Tímarit lögfrœöinga
bræðra sinna, á ekki að þurfa að sætta sig við það, að hon-
um verði eignuð hlutdeild í niðurstöðu, sem hann telur
alveg ranga. Það má og sýnast sem ágreiningur dómend-
anna örfi aðra lögfræðinga og jafnvel aðra skynsama menn
til athugunar á réttarreglum og túlkun þeirra. Það má
meðal annars verða til þess, að óheppilegum eða óljósum
lagaákvæðum verði breytt til betra horfs. Hins vegar má
sumum þykja sem birting ágreiningsatkvæða kunni að
veikja traust og áhrifavald dómstólsins, með því að al-
menningur sjái þá, að ekki hafi allir dómendur verið á
sama máli, og því sé ekki allskostar treystandi, að meiri
hlutinn hafi haft á réttu máli að standa. Megi eins vel
vera, að sá dómari eða þeir dómarar, sem í minnihluta
urðu, hafi rétt fyrir sér, en meiri hlutinn rangt.
Endir skal vera allrar þrætu. Mennirnir eru allir ófull-
komnir, og niðurstaða, sem allir eru eða verða sammála um,
er stundum með öllu ófáanleg og einatt mjög torgæt. Þetta
verða menn að hafa i huga, þegar dómar eru gagnrýndir.
Dómstóli er venjulega skylt að leysa úr ágreiningi, sem
til dóms hans er lagður, og er því ekki annað fangaráð
en það, að niðurstaða meiri hlutans verði bindandi úrlausn
málsins.
Langoftast verða þó hæstaréttardómarar vorir sammála
um niðurstöðu og rök til hennar. Þeir standa allir á sama
eða líku stigi um lagaþekkingu og lögfræðilega þjálfun.
Þeir eru runnir upp úr sömu menningu og hafa nokkurn
veginn sömu eða svipaða lífsreynslu. Og enginn efast um
vilja hvers þeirra til þcss að gera hvað eina sem sannast
er og réttast. En allt þetta girðir vitanlega ekki fyrir það,
að þeim sýnist ekki öllum allt af ið sama.
En jafnvel þótt fimm dómendur hæstaréttar, allir úr
flokki fremstu lögfræðinga iandsins og annars þeim kost-
um búnir, sem áður getur, séu að öllu sammála um úrlausn
tiltekins máls og forsendur þeirrar úrlausnar, þá má svo
vera, að okkur hinum, sem á lægra þrepi valds og virðingar
og annarra kosta stöndum og auk þess höfum ekki annað
cn atvikalýsingu, birt rök dómenda og dómsniðurstöðu