Tímarit lögfræðinga - 01.01.1953, Blaðsíða 24
18
Tímarit lögfrœö-inga
séu lagaðir, eða málfari breytt í það horf, sem nú er talað
og ritað? Má breyta málfari Vídalínspostillu til samræmis
við nútíðarmál? Mundi slíkt vera talið hættulegt tungu
eða menningu þjóðarinnar? Sennilega mundu margir líta
svo á, að tunga og menning biði enga hnekki af því.
Dómstólum mundi verða það torvelt verk, er þeir skyldu
meta þetta atriði. Fræðimönnum í íslenzkri tungu, sögu og
íslenzkum bókmenntum mundi verða nokkurn veginn jafn
torveld álitsgerð um þetta efni sem öðrum. Þeir eru þess
naumast betur um komnir að meta það en dómstólar. Mörk-
in milli ins saknæma og ósaknæma eru allskostar óglögg.
Þessi atriði orka venjulega mjög tvímælis. önnur ráð en
refsihótan mundu víst verka betur. Álit það, sem gagn-
rýnendur mundu skapa, mundi oft verða til þess, að for-
lagsmenn rits, sem talið væri hafa ókosti þá, sem lögin
telja og til tjóns væru metin, mundu brenna sig á útgáf-
unni, og aðrir mundu halda fingrum sínum frá tilraunum
í sömu átt. 1 fordæmingu kunnáttumanna mundi vörnin
helzt vera fólgin við óhæfilegri meðferð útgefanda rita, þar
sem höfundur fær ekki sjálfur varið sig.
2. Islenzka ríkinu er áskilinn einlcaréttur til að gefa út
rit, sem samin eru fyrir 1400, 2. gr. laga 127/1941. Sam-
kvæmt því má t. d. hver, sem vill, gefa út Landnámugerðir
Bjarnar á Skarðsá og Þórðar prófasts Jónssonar í Hítar-
dal, en ríkið eitt má gefa út Sturlubók og Hauksbók Land-
námu. Skauflialabálk, Skíðarímu og Lilju má ríkið eitt gefa
út, en kvæði Jóns Arasonar, Passíusálma og Vídalíns-
postillu má hver gcfa út scm vill. Fornbréf, sem gerð eru
fyrir 1400 má ríkið eitt gefa út, en öll önnur fornbréf má
hver gefa út sem vill, o. s. frv. Ið íslenzka fornritafélag er
undan þessu banni þegið, og líka getur kennslumálaráð-
herra veitt einstökum aðiljum leyfi til að gefa út rit, samin
fyrir 1400. Sá, sem gefur út leyfilaust rit, samið fyrir 1400,
vinnur sér til refsingar eftir lögunum.
3. Leyfi til útgáfu rita, saminna fyrir 1400, má binda
því skilyrði, að fylgt sé „samræmdri stafsetningu fornri.“
Mun við þá stafsetningu átt, sem höfð er á útgáfum Hins