Tímarit lögfræðinga - 01.01.1953, Blaðsíða 25

Stjónmrskráin og Hrafnkötlumáliö
19
íslenzka fornritafélags. Sú stafsetning er allt annað en forn
og er alls ekki á handritum þeim, sem geyma rit, er samin
eru fyrir 1400. Þó að sú stafsetning sé ekki höfð, heldur t.
d. in löggilta nútímastafsetning, þá væru lögin ekki brotin
með því, nema skilyrði væru um það sett í útgáfuleyfi.
Stafsetningar-atriðið er naumast svo mikils vert, að tungu
eða menningu þjóðarinnar væri liáski af því búinn, þótt
fornrit væri gefið út með þeirri stafsetningu eða annarri.
Stafsetningarbrotið getur því ekki komið til greina til refs-
ingar, nema skilyrði hafi verið um það sett í útgáfuleyfi.
Almenna löggjafanum hlýtur að vera heimilt að setja
skilyrði um stafsetningu á ritum þessum. Slíkt getur eldíi
farið í bág við 72. gr. stjórnarskrárinnar. Það verður ekki
talið til tálmunar prentfrelsi.
Refsing sú, sem við brotum þessum er lögð, nemur 100—
10000 króna sektum. Svo skal gera upptæk „óheimil" rit,
nema brot sé smávægilegt, 3. gr. Þau rit, sem gefin eru út
með þeim hætti, sem í 1. eða 2. gr. laganna segir, eru sjálf-
sagt öll talin „óheimil“. Upptökuákvæðið hefur sjálfsagt
átt fortakslaust að gilda um brot gegn 2. gr., ef fornrit
var gefið út leyfislaust. Það brot hefur naumast verið talið
smávægilegt, nema þá ef einhver viðbætir við ritið hefur
verið birtur leyfislaust, t. d. viðaukar þeir, sem gefnir hafa
verið út úr Skarðsárbók aftan við Landnámutexta. Staf-
setningarbrot mundi væntanlega venjulega mega telja smá-
vægilegt. Vafamál er heldur um brot gegn 1. gr. Ef brot
er svo vaxið, að tungu eða menning þjóðarinnar er talin
bíða tjón af útgáfu rits, þá sýnist naumast efi á því, að
ritið skuli að jafnaði gert upptækt. Það er þá að skilningi
^ggjafans sá háskagripur, að því betur er sem færri ein-
tök af því gangi meðal almennings.
Almennu ákvæðin í lögum nr. 13/1905 og lögum nr.
49/1943 um rétt höfundar gilda væntanlega við hlið laga
nr. 127/1941. Ef riti, sem höfundarréttur er enn á, er
brenglað án leyfis höfundar, eða staðgöngumanna hans,
þá er hans réttur eða þeirra brotinn, þótt brot varði eigi
við 1. gr. laga 1941, sbr. 13., 17. og 18. gr. laga 1905.