Tímarit lögfræðinga - 01.10.1953, Side 20

210
Járniö á Dynskógafjöru og málafcrli um það.
I. Réttur relcamanna. Hér verð ég að mestu að vísa til rit-
gerðar Einars Arnórssonar fyrrv. hrd. í ritinu Úlfljóti, sbr.
2. tbl. 2. árg., bls. 4. Reki er talinn eigendalausir munir,
sem skolar á land af hafi. Aðalatriðið er, að eignarétt fyrri
eigenda megi telja týndan, er munirnir koma á land. Hér
er ekki um slíkt að ræða. Járninu var varpað viljandi í
liauga, sem eru nokkurn veginn afmarkaðar heildir og
hafið hefur ekki við þá ráðið. Járninu hefur ekki skolað á
land, og það fellur því ekki undir hugtakið reki. Lögjöfnun
virðist og ekki heldur eiga við af þeim ástæðum, að vitað
var, liver eigandi var. Þótt hér væri um vogrek að ræða,
ber að sama brunni. 22. og 25. gr. L nr. 42/1926 skera úr
um það. Um lögjöfnun verður síðar rætt.
II. Réttur landciganda. Um rétt landeiganda skiptir
miklu, hver hluturinn er og hvernig háttað er um hann.
Eignaréttur á landi felur almennt í sér eignarétt á öllum
eðlilegum hlutum landsins sjálfs svo sem gróðri, jarðefn-
um, steinum, málmum o. s. frv. Ekki er þetta þó undan-
tekningarlaust, sbr. t. d. vatnalög 11., 115., 118. og 119. gr.
Jb., Lbl. 20, 24 og 58. Vegalög nr. 34/1947 40. gr. o. fl.
Landeigandi eignast og viðbætur, er verða við land hans
af náttúrunnar völdum, sbr. t. d. Hrd. XVII., bls. 345.
Þessar reglur eiga við, er hið aðkomna efni verður hluti
landsins, en ekki hér.
Um muni, sem á land koma annars staðar að, eru ákvæði
sundurleit. Sérákvæði um veiði, er heimila landeiganda sér-
réttindi, sbr. tilsk. 20/6 1847, 1. 112/1932 2. gr., Jb., Llb.
61. o. fl. koma ekki til álita hér, hvorki beint né óbeint.
Járnið er ekki res jacens né heldur kemur lögjöfnun frá
þeim reglum til álita, því að önnur ákvæði eru nærtækari.
Sama er að segja um reglur varðandi óskilafé og ómerk-
inga, svo og hvali. Reglurnar um viðskeytingu koma ekki
heldur til álita þegar af þeirri ástæðu, að þótt lausafé sé
lagt á land annars manns, er að jafnaði ekki tilætlunin að
tengja það landinu og jafnvel þótt svo væri sýna reglurnar
um jus tollendi, að eigendarétturinn fellur því aðeins, að
eitthvað sérstakt komi til, sem ekki er til að dreifa um