Tímarit lögfræðinga - 01.10.1953, Síða 28

218
JárniO á Dynskógafjöru og málaferli um ]iaö.
hirða þá. Og í almenningum a. m. k. getur enginn bannað
slíkt, nema hægt sé að benda á einhverja sérhagsmuni,
er mæli því í gegn.
Um lönd einstaklinga gegnir að sjálfsögðu nokkuð öðru
máli. Menn eru að jafnaði ekki skyldir til þess að þola afnot
annarra af eignum sínum. En ýmsar undantekningar eru
þó til. Séu afnotin óþægindalaus, eða mjög óþægindalítil
eru þau hcimil, sbr. t. d. Jb., Llb. 20 (farargreiðabót), 58
(berjatínsla til neyzlu) og Þb. 12 (áifóður). Þá ber og að
hafa í huga reglur nágrannaréttar, neyðarréttarreglur og
reglur um óbeðinn erindisrekstur. Þessar reglur og einkum
grundvallarreglan um óþægindalaus afnot á eignum ann-
arra leiðir þá til þess, að innan allvíðra takmarka er hverj-
um sem er heimilt að liirða res derelictas á annars manns
landi, og slá eign sinni á þá.
Að því er snertir muni, sem þess eru verðir, eða á annan
hátt svo ástatt um, að lýsingar sé þörf, er málið vafasam-
ara. En þcgar litið er til þeirra reglna, sem áður greinir
um vogrck og fundið fé og þó sérstaklega reglnanna um
rétt ríkisins til almenninga virðist niðurstaðan hljóta að
verða sú, að eignarétturinn falli til ríkisins, enda mun það
vera hin almenna skoðun.
Niðurstaðan virðist þá vera sú, að því er snertir járnið,
sem um var deilt, að ef um res derelictas hefði verið að
ræða, væri ríkissjóður eigandi þess.
Um þetta má þó sjálfsagt deila og í málinu fengust engin
úrslit um þetta efni.
Málalokin.
Eins og fyrr segir urðu úrslit málsins í héraði þau, að
eignaréttur vátryggjenda var viðurkenndur. Að efni til
voru þau úrslit staðfest í hæstarétti. Röksemdir voru þó
ekki hinar sömu.
Að því er héraðsdóminn snertir, er þess fyrst getandi, að
héraðsdómari kvaddi samdómendur til, þá dr. Einar Arn-
órsson fyrrv. hrd. og Isleif Árnason fyrrv. prófessor.