Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.06.1961, Page 32

Tímarit lögfræðinga - 01.06.1961, Page 32
Hér komu til, enn sem fyrr, álirif frá Þýzkalandi. Á fyrra hluta sautjándu aldar, fóru fræðimenn þar að at- huga þá kenningu, að rómarrcttur væri nánast sjálf- gildur í ríki Þýzkalandskeisara. Því var nú haldið fram, að rómarréttur hefði komizt á i Þýzkalandi fyrir venju, og það væri því m. a. hlutverk lögfræðinnar að kanna, hversu viðtæk þessi venja væri. En til þess var nauð- svnlegt að kanna germanskan rétt, og þá jafnframt rétt hinna einstöku ríkja keisaraveldisins. Einkum átti þelta við um einkamálaréttinn. Þá var það og ýmsum ljóst, að mismunandi sjónarmið kaþólsku kirkjunnar annars vegar og mótmælendakirknanna hins vegar, leiddu af sér ólíka afstöðu til réttarins, svo og að rómarréttur hæfði engan veginn, er um lögfræðileg vandamál var að ræða í viðskiptum smárikjanna annars vegar og keisai-aveldis- ins hins vegar. Stjórnlagafræði skipti nú meira máli en áður og varð að sérstakri námsgrein við hlið rómarréttarins. Jafn- framt beindist athygli fræðimanna að venjuréttinum, þ. e. hinum þjóðlega rétti. Hér að framan var að því vikið, að ýmsir forvigismenn siðskiptanna töldu náttúruréttinn mjög tengdan guðfræði og eiga rök sín þar, og þá ekki sízt í boðorðum Móse. Þetta hugmyndakerfi hæfði ekki fornmenntastefnunni, er fann náttúruréttinum rök í mann- legu eðli, á þann veg, að hinn skvnsemi gæddi maður gerði sér ljósa nauðsyn reglna í viðskiptum sínum við aðra, og hegðaði sér samkvæmt þvi. Það var því engin þörf á guðlegum uppruna laganna. Hinn siðferðilega þroskaði maður skapaði sjálfur lögin með dómgreind sinni. Helztu hoðherar hinnar nýju kenningar voru eins og kunnugt er, Hugo Grotius og e. t. v. fremur Samuel Puffendorf. Hinar nýju kenningar mótuðu mjög lögfræðinám við hina þýzku háskóla og gerðu fljótlega vart við sig við Hafnarháskóla. Ekki var þó búið vel að lögfræðikennsl- unni, þvi að i raun og veru var aðeins einn prófessor 78 Tímarit lögfræðinga

x

Tímarit lögfræðinga

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.