Tímarit lögfræðinga - 01.06.1972, Síða 29
fyrstu örorkumötin, sem fram koma, eru aðeins höfð til
hliðsjónar, en því fer fjarri, að þau séu lögð til grund-
vallar. Smám saman breytist þetta, og s.l. aldarfjórðung
má segja, að það sé orðin almenn regla, að örorkumöt
séu lögð til grundvallar i dómum, nema eitthvað sérstakt
komi til, sem þó heyrir til algjörra undantekninga.
Það eru sjálfsagt skiptar skoðanir um það, hvort þessi
þróun hafi að öllu leyti horft til framfara. Ég fyrir mitt
leyti tel, að svo hafi ekki orðið að ýmsu leyti. Mér hefur
virzt, að margt mætti með gildum rökum gagnrýna í sam-
bandi við örorkumöt og í sumum greinum væri róttækra
breytinga þörf. Koma þar bæði til atriði við framkvæmd
örorkumats og atriði, er varða beitingu þess sem sönn-
unargagns í dómsmálum. Vil ég nú í stuttu máli víkja að
því lielzta, sem í þessum efnum mætti færa til betri vegar
að mínum dómi.
Framkvæmd örorkumats.
Framkvæmd örorkumats er að sjálfsögðu eingöngu á
færi lækna, og má ætla, að nauðsyn sé á sérnámi læknis
til að annast alhliða örorkumöt. Hin fyrstu örorkumöt,
sem fram koma í dómum hér á landi, virðast hafa verið
framkvæmd af hverjum þeim lækni, sem nærtækastur var,
t. d. héraðslækni. Fljótlega er þó farið að leita til trygg-
ingayfirlæknis, fyrst að því er virðist til endurskoðunar á
mötum annarra lækna, en síðan til að framkvæma mötin
á eindæmi sitt. Alllengi komu þó fleiri læknar hér við
sögu, en á síðustu árum hefur þó tryggingayfirlæknir
framkvæmt langflest örorkumöt, sem fram hafa komið.
Örorkumöt frá öðrum læknum eru helzt þannig til komin,
að þeir hafa sem sérfræðingar haft sjúkling til meðferðar
allt frá slysdegi til þess tima, er örorkumat fer fram. En
örorkumöt þannig til komin heyra þó til undantekninga.
Ég tel það misráðið, að einn og sami læknir sé allsráð-
andi um örorkumöt, og óviðunandi, að sá læknir sé jafn-
framt embættislæknir hjá Tryggingastofnun ríkisins. Það
Timarit lögfræðinga
63