Tímarit lögfræðinga - 01.06.1972, Page 39

Oft er það svo, að alllangur tími er liðinn frá slysi,
þegar uppgjör loks fer fram, stundum mörg ár. Oft er
ástæðan fyrir slíkum drætti sú, að ókleift reynist að sjá
fyrir afleiðingar meiðsla, fyrr en að svo löngum tíma
liðnum. Getur þá verið, að sannanlegt sé, að metinnar ör-
orkii hafi alls ekki gætt og' að metið örorkutjón sé að
öllu leyti óraunhæft fyrir þetta liðna tímabil. Ef um mjög
langt tímabil er að ræða, lilýtur að vera álitamál, hvort
metin örorka verði ckki einnig óraunhæf áfram um óvissa
framtíð. Það er óeðlilegt, að bætt sé tjón, sem þannig
reynist með öllu óraunhæft. En það getur einnig talizt
óeðlilegt, að einstakur tjónþoli verði fyrir þessa sök harðar
úti i uppgjöri tjóns síns en aðrir, sem ef til vill hafa beðið
sízt meira tjón, en sönnur um óraunhæft metið tjón þeirra
ekki legið eins á lausu. Þetta atriði vekur enn upp þá hugs-
un, svo sem raunar mörg' atriði önnur, hvort ekki er rétt
og eðlilegt að „standardisera" með einhverju móti örorku-
bætur.
Niðurstaðan af hugleiðingum mínum hér að framan
um örorkumöt verður sú, að því fari fjarri, að þau séu
yfirleitt raunhæfur mælikvarði á þá skerðingu starfsorku
eða möguleika til tekjuöflunar, sem um er að tefla hverju
sinni. Þar af leiði, að eigi beri að leggja þau almennt til
grudvallar við uppgjör eða mat örorkubóta, heldur ein-
ungis hafa þau til hliðsjónar ásamt ýmsum öðrum upp-
lýsingum um einstaklingsbundin atriði, sem við eiga
hverju sinni.
Það verður að taka fullt tillit til þess, að örorkumat er
lækisfræðilegur mælikvarði, sem miðar eingöngu að þvi
að finna tilteknum afleiðingum meiðsla stað í örorkutöfl-
um á grundvelli læknisfræðilegra sjónarmiða.
Hafa ber í huga, að oft er hinn læknisfræðilegi mæli-
kvarði, sem örorkumat grundvallast á, meira og minna
óviss, þar eð eðli sumra meiðsla veldur því, að eigi verður
beitt vísindalegri rannsókn nema að takmörkuðu leyti,
heldur verður að byggja á frásögn tjónþolans og kvörtun-
Tímarit lögfræðinga
73