Tímarit lögfræðinga - 01.07.1973, Side 47

fyrir hvern dag, sem skil hafa dregizt, þó aldrei hærri en 15%.1!))
g) Skattþegn sendir framtal með kæru til skattstjóra, og skal þá bæta
við 20%. Sé framtal með kæru sent til ríkisskattanefndar, er álagið
25%.
3) Hvað greinir álag skv. 47. gr. frá refsingum?
Álag skv. 47. gr. er sú tegund viðurlaga eftir VII. kafla, er fjærst
stendur refsihugtakinu í tæknilegum lagaskilningi. Má þó minna á
það, sem áður sagði um þetta atriði í III., 4).
a) Meginreglan er sú, að refsingar séu ákvarðaðar af dómstólum.
Þetta atriði sker þó ekki úr, því að alloft ber við í refsilöggjöfinni,
að slík ákvörðun sé í höndum stjórnsýsluhafa.20) Álag skv. 47. gr. er
ákvarðað af stjórnsýsluaðila, þ. e. skattstjóra, en skattþegn á þess
engan kost að fá úrlausn dómstóla um þetta atriði, svo sem er skv.
6. mgr. 48. gr. En skotið getur hann málinu til ríkisskattanefndar.
Ríkisskattanefnd líkist að ýmsu dómstól, stjórnsýsludómstól. Máls-
meðferð svipar til málsmeðferðar fyrir venjulegum dómi.
b) Ábyrgð skv. 47. gr. þarf ekki að byggja á saknæmisgrundvelli, svo
sem almennt er um refsingar, m. a. í 48. gr. 1. nr. 68/1971. Kemur það
fram í 1. mgr. (Nú bætir skattþegn úr göllum ...)21) og einkum í
lokamálsgrein 47. gr.:
Fella má niður viðurlög skv. þessari grein, ef skattþegn færir
rök að því, að honum verði eigi kennt um galla á framtali, að
óviðráðanleg atvik hafi hamlað því, að hann bætti eigi (sic) úr
göllum á framtali, gerði framtalsskýrslu eða hún kæmi til skila
á réttum tíma.
Á máli refsiréttar er hér um að ræða atvik, er tákna skort á sak-
næmisskilyrðum, hlutrænar refsileysisástæður eða ómöguleika at-
hafnar allt eftir því, á hvað er litið, en áhrif þeirra yrði sýkna í öllum
tilvikum. Athygli er vakin á því, að atvik þessi leiða skv. 47. gr. ein-
ungis til þess, að fella má niður viðurlög. Eftirtektarverð er framsetn-
ing greinarinnar, þar sem álag er almennt skyldubundið, þegar til-
teknar aðstæður eru fyrir hendi, en fella má þá skyldu niður skv.
lokamálsgreininni. öllu eðlilegra hefði kannski verið að veita skatt-
stjóra álagsheimild og greina síðan undir lokin, hvenær óheimilt væri
að beita þeirri heimild.
c) Viðurlög skv. 47. gr. eru bundin. Ekkert svigrúm er til mats viður-
laga innan ákveðinna marka svo sem almennast er um refsingar, sbr.
m. a. 70. og 74. gr. alm. hgl. um málsbætur, þyngingarástæður, refsi-
lækkun o. fl. Ekki er heldur höfð hliðsjón af efnahag, sbr. 51. gr. alm.
hgl. um sektir. Skattsektir skv. 48. gr. hafa að vísu nokkra sérstöðu
45