Tímarit lögfræðinga - 01.11.1996, Page 52

stefnda, galli hafi verið á birtingu eða birt með of skömmum fyrirvara, ef
stefnandi mætir við þingfestingu máls. Ákvæðið í 2. málslið 1. mgr. 88. gr.
hefur því eingöngu raunhæfa þýðingu í þeim tilvikum, þegar útivist verður af
hálfu stefnda. Undir þeim kringumstæðum þarf dómari ekki að taka til
athugunar, hvort lögmaður sá, er ritaði á stefnu, hafi haft til þess umboð.
Reyndar er ekki áskilið í ákvæðinu, að viðkomandi lögmaður hafi yfirleitt haft
heimild til að rita á stefnuna, eða að hann sé lögmaður stefnda. Slík háttsemi
lögmanns gæti þó eftir atvikum bakað honum refsi- eða bótaábyrgð. Þá gæti
stefndi væntanlega fengið endurupptöku málsins eftir reglum XXIII. kafla
EML.
I 93. gr. EML er fjallað um upphaf málshöfðunar. Segir þar, að mál teljist
höfðað, þegar stefna er birt eða árituð um viðtöku samrits hennar, sbr. 3. mgr.
83. gr., eða stefndi mætir að öðrum kosti fyrir dómi, þar sem stefnandi afhendir
honum samrit stefnu og þingfestir mál. Gengið er út frá því, að það falli innan
málflutningsumboðs að samþykkja þingfestingu máls án stefnubirtingar, en í
því sambandi hefur meðal annars verið horft til áðurnefnds H 1980 1232.31 Þar
var sérstaklega vísað til þess, að tiltekinn lögfræðingur hefði ekki heimild til að
mæta fyrir hönd þeirra I og H, þar sem hann hefði ekki málflutningsréttindi, né
væri hann í þeim tengslum við stefndu, sem 1. mgr. 5. gr. MFL ráðgerir. Af því
má væntanlega álykta, að hefði hann til dæmis verið í slíkum tengslum við
stefndu, hefði honum, sem málflutningsumboðsmanni þein-a, verið heimilt að
samþykkja þingfestingu málsins, þrátt fyrir galla á stefnubirtingu. Athuga ber,
að samkvæmt 103. gr. eldri einkamálalaga nr. 85/1936, sem er hliðstæða
núgildandi 93. gr. EML, var nauðsynlegt, að stefnandi málsins gerði kröfu um
fyrirtöku málsins, og að stefndi lýsti sig þeirri kröfu samþykkan. Eftir
núgildandi EML er hins vegar ekki gert ráð fyrir slíkri yfirlýsingu, heldur er
samþykkið talið felast í því að vera viðstaddur þingfestingu málsins. Ekki
verður séð, að þessi munur á eldri einkamálalögum og núgildandi EML breyti
nokkru um það, sem hér er sagt um heimildir málflutningsumboðsmanns til
þess að samþykkja þingfestingu máls án stefnubirtingar.
I 91. gr. EML er fjallað um stefnufrest. Tilgangur reglna um stefnufrest er að
gefa stefnda fyrirvara til að leggja mat á málstað sinn og eftir atvikum leggja
drög að þingsókn. Þannig er fresturinn að öllu leyti settur stefnda til hagsbóta.
Af þeim sökum er talið, að stefndi geti afsalað sér stefnufresti, og að þetta sé
jafnframt rótin að þeirri reglu, sem fram kemur í 4. mgr. 83. gr. EML.32 Þar
segir, að sæki stefndi þing, þá valdi það ekki frávísun, að stefnufrestur hafi
verið of skammur. Telja verður, að stefndi geti með bindandi hætti afsalað sér
stefnufresti í yfirlýsingu, sem rituð er á samrit stefnu, sbr. 3. mgr. 83. gr. Því til
stuðnings má benda á, að í 2. mgr. 88. gr. segir, að sé yfirlýsing samkvæmt 3.
mgr. 83. gr. ekki tímasett, skuli litið svo á, að stefndi hafi fallið með bindandi
31 Markús Sigurbjömsson: Einkamálaréttarfar, bls. 125.
32 Markús Sigurbjömsson: Einkamálaréttarfar, bls. 215.
202