Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.11.1996, Side 56

Tímarit lögfræðinga - 01.11.1996, Side 56
H 1946 599 Kærður var til Hæstaréttar úrskurður héraðsdómara, þar sem forstöðumanni Rannsóknarstofu Háskólans, N, var gert að skyldu að leggja fram, í ógildingar- máli, sem höfðað hafði verið, skýrslu, sem hann hafði samið um krufningu á líki E. Með úrskurði Hæstaréttar, upp kveðnum 28. september 1945, var lagt fyrir héraðsdómara að tilkynna þeim venslamönnum E, sem um getur í 3. mgr. 25. gr. 1. nr. 19/1940, að þess sé krafist, að krufningarskýrslan verði lögð fram í málinu, og gefa þeim kost á að andmæla því, að skýrslan verði lögð fram, ef þeim þætti ástæða til. Héraðsdómari hóf þegar tilraunir til að afla þessara yfirlýsinga. Að lokinni þeirri eftirleitan sendi hann Hæstarétti skjöl málsins. I dómi Hæstaréttar segir, að tvö börn E, sem dveljist erlendis, hafi fyrir þar til bærum stjórnvöldum lýst því yfir, að þau feli tilgreindri konu í Reykjavík að koma fram fyrir þeirra hönd í málinu, þar á meðal að gefa þá yfirlýsingu, sem ágreiningur málsins snýr að. Kona þessi hafi hins vegar hvorki komið fyrir dóminn, né tjáð sig á annan hátt um málið. Dóttir E, sem einnig dveldist erlendis, hafi lýst því yfir í sendiráði Islands þar í landi, að hún hafi sent svar sitt til hæstaréttarlögmannsins S, en svar það hafi heldur ekki verið lagt fram í málinu. Hins vegar hafi einn sonur E komið fyrir dóm í Reykjavík, en hann hafi ekki getað skýrt frá svari sínu að svo stöddu. Síðan segir í dómi Hæstaréttar: „Framangreind börn [E] eru aðiljar máls þessa. Þau hafa sum ekki gefið ákveðnar yfirlýsingar um það efni, sem hér skal úr skorið, og umboðsmaður þeirra hér fyrir dómi hefur ekki, þótt tilefni væri til, aflað yfirlýsingar konu þeirrar, sem fengið hafði umboð tveggja bamanna. Svo hefur hann og ekki lagt fram svar þeirrar dóttur [E], sem í Englandi dvelst. Þegar á þetta er litið, þá verður umboðsmaður varnaraðilja ekki talinn hafa nægilega heimild til að krefjast þess, að krufningarskýrslan verði fram lögð.“ Samkvæmt þessu var hinn áfrýjaði úrskurður felldur úr gildi. Ákveðna takmörkun kann einnig að leiða af væntanlegum kostnaði vegna gagnaöflunar. Málsaðili, sem felur lögmanni að gæta hagsmuna sinna, vegna yfirvofandi dómsmeðferðar, er jafnan kaupandi sérfræðiþjónustu, sem lög- manninum er ætlað að láta í té. Með umboðsveitingunni leggur hann í hendur lögmannsins að meta með hvaða hætti grunnur verði lagður að málarekstri og hvemig sé tryggast að styðja kröfugerð. Af því leiðir, að lögmaður hefur, innan ákveðinna marka, sjálfdæmi um það, hverra gagna verði aflað. Oft kann þó að vera vafi um, hvort tiltekinna gagna er þörf, en ákvarðanir í þeim efnum geta haft mikla þýðingu fyrir umbjóðanda, enda er verulegur kostnaður gjarna samfara slrku. Almenna reglan er talin sú, að innan málflutningsumboðs teljist heimild til að afla nauðsynlegra gagna með þeim afleiðingum, að skjólstæð- ingur lögmannsins verður ábyrgur gagnvart honum fyrir greiðslu útlagðs kostnaðar.38 Þá er einnig talið, að skjólstæðingur geti orðið ábyrgur gagnvart þriðja manni vegna skuldbindinga, sem lögmaðurinn stofnar til í skjóli umboðs- 38 Pedersen: Indledning til sagförergerningen I., bls. 218. 206

x

Tímarit lögfræðinga

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.