Tímarit lögfræðinga - 01.09.2000, Blaðsíða 39
„starfsemin færir viðkomandi félagi innan samstæðunnar hagrænan eða við-
skiptalegan ávinning til eflingar viðskiptalegri stöðu þess“. í framhaldi af þessu
er staðhæft í leiðbeiningunum að þessu skilyrði sé fullnægt, þegar sjálfstætt
fyrirtæki myndi hafa verið reiðubúið til þess að greiða fyrir þessa starfsemi ef
hún hefði verið innt af hendi fyrir það af hálfu þriðja aðila, eða það myndi sjálft
hafa innt hana af hendi.
Leiðbeiningamar gangast við því að endurgjalds vegna „athafna hluthafa“ (e.
shareholder activities) ætti ekki að krefjast innan samstæðu og nefnir eftir-
farandi starfsemi sem dæmi um slíkar athafnir:
athafnir sem snerta lagalega umgjörð móðurfélagsins, svo sem hluthafafundir, útgáfa
hlutabréfa móðurfélagsins og kostnaður vegna stjómarmanna þess;
athafnir sem varða skýrslugjafa- og ársreikningsskyldur móðurfélagsins;
fjáröflun til öflunar nýrra félaga sem ætlað er að vera í eigu móðurfélaganna.
í leiðbeiningunum segir, að almennt séð ætti ekki að vera um að ræða innri
þjónustu í samstæðu, þegar eitt samstæðufélag aðeins endurtekur þá þjónustu
sem annað samstæðufélag innir sjálft af hendi eða kaupir af þriðja aðila.
Undantekningar má þó finna frá þessu við sérstakar aðstæður.
OECD mælir með beinni gjaldtökuaðferð vegna tilgreindrar þjónustu þegar
unnt er að koma henni við. Ef fyrirtækið veitir þriðju aðilum einnig þessa
þjónustu í einhverjum mæli gefur OECD til kynna að skattyfirvöld búist við því
að sjá beinni gjaldtökuaðferð beitt um þessa þjónustu innan samstæðunnar.
í leiðbeiningunum er viðurkennt að í mörgum tilvikum eigi fjölþjóðafyrir-
tæki ekki annars úrkosta en að beita óbeinum aðferðum við staðfærslu kostn-
aðar. Það er sérstaklega tekið fram að heimilt sé að beita slíkum aðferðum
„enda sé nægjanlegt tillit tekið til gagnsemi þjónustunnar hjá móttakanda
hennar og þess að hvaða leyti sambærileg þjónusta er innt af hendi milli sjálf-
stæðra fyrirtækja“.
OECD slær því föstu að þriðji aðili myndi venjulega veita þjónustu með það
fyrir augum að afla hagnaðar. Samkvæmt því má ganga út frá því að sam-
stæðufélag sem veitir þjónustu innn samstæðunnar ætti venjulega að gera ráð
fyrir því að ná inn meiru en nemur þeim kostnaði sem þjónustan hefur í för með
sér.
6-11 Kafli VIII. Kostnaðarframlagssamningar (KFS)
Nýjasti kafli leiðbeininganna, sem útgefinn var 30. september 1997, fjallar
um kostnaðarframlagssamninga (KFS) milli tveggja eða fleiri tengdra fyrir-
tækja (og hugsanlega einnig ótengdra fyrirtækja). í kaflanum er KFS skilgreint
sem samningsrammi sem fyrirtæki hafa komið sér saman um:
107