Tímarit lögfræðinga - 01.09.2000, Blaðsíða 48
eiginfjármögnun leiðir því að öðru jöfnu til breytingar á ófrádráttarbærum arð-
greiðslum yfir í frádráttarbær vaxtaútgjöld.61
Sé um að ræða innlenda hlutafélagasamstæðu skiptir ekki máli hvort um fjár-
mögnun innanlands er að ræða með eigin fé eða lánsfé þar sem ófrádráttarbær
arður dótturfélagsins er skattfrjáls hjá móðurfélaginu, sbr. 8. tl. 31. gr. tskl.
Öðru máli gegnir að jafnaði um lánsfjármögnun frá erlendu samstæðufélagi,
þar sem um hagstæðari skatthlutfall hins erlenda félags er að ræða.
Engar sérstakar reglur eru til um magra eiginfjármögnun í íslenskum skatta-
lögum.
í lögum um hlutafélög er einungis að finna ákvæði um lágmarksfjárhæð
hlutafjár en ekki um hlutfallið milli eiginfjár og lánsfjár. Telja verður hæpið að
58. gr. tskl. eigi við urn magra eiginfjármögnun, þrátt fyrir skyldleika hennar
við 9. grein samningsfyrirmyndar OECD. Enda þótt 9. greinin sé ekki eingöngu
talin skipta máli þegar tekin er afstaða til þess hvort lán uppfyllir armslengdar-
kröfu heldur feli einnig í sér heimild til þess að endurskilgreina lán sem eigin-
fjárframlag, verður að telja hæpið að 58. greinin feli í sér heimild til að endur-
skilgreina lán sem eigið fé. Þá heimild 9. gr. samningsfyrirmyndarinnar verður
að skoða í samhengi við 10. og 11. grein samningsfyrirmyndarinnar um arð og
vexti. Samsvarandi greinar er ekki að finna í íslenskum lögum. Það er mjög
flókið og vandasamt mál að innleiða reglur urn magra eiginfjármögnun og
verður að telja hæpið að það sé gert án beinnar lagaheimildar. í mörgum
löndum hefur það verið gert. Löggjöf af þessu tagi getur gert skattyfirvöldum
kleift að endurskilgreina greidda vexti sem arðsúthlutun.
Þá hafa í öðrum löndum verið innleidd lagaákvæði þar sem vaxtafrádráttur
er einungis viðurkenndur varðandi lán sem eru innan ákveðins hlutfalls miðað
við eigið fé.
8.2 Erlendur réttur
í Danmörku voru fyrstu reglur um magra eiginfjármögnun leiddar í lög á
árinu 1998 með lögum nr. 432/1998 sem komu til framkvæmda 1. janúar 1999.
Reglumar gilda aðeins um lán milli danskra og erlendra eininga, þ.e. félaga og
fastra atvinnustöðva. Hlutfallið milli skulda dótturfélagsins (samstæðuskuldir
og allar aðrar skuldir undir sama hatt) og eigin fjár þess má í árslok ekki fara
fram úr 4:l(debt:equity model). Fari svo takmarkast vaxtafrádráttur.
Kanada notar einnig skuldahlutfallsaðferð. í Bandaríkjunum byggist fram-
kvæmdin á úrskurðum dómstóla þar sem í hverju tilfelli er horft til arms-
lengdarkjara lánsins. Þar í landi vora einnig lögfestar svo kallaðar „anti
earning-stripping“ reglur á árinu 1989, en samkvæmt þeim má lækka vaxta-
frádrátt í Bandaríkjunum til yfirráðandi einingar erlendis í þeim tilvikum þegar
Bandaríkin hafa fallið frá staðgreiðsluskatti á vexti samkvæmt tvísköttunar-
samningi.
61 Jan Pedersen: Transfer Pricing. 1998, bls. 76.
116