Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1929, Page 138

138
og þeir »gætu vel skapað alheim, er liktist vorum heimi . . .
geislan af slíkri bylgjulengd gæti vel krystalíserast í positívar
pg negatívar rafeindir og að síðustu myndað efniseindir®.1)
Nú eru fínustu geimgeislar einmitt af þessari bylgjulengd,
sem Jeans tiltekur; en þeir eru komnir óravegu að, senni-
lega, eins og Jeans sjálfur getur til, frá hinum miklu þyril-
þokum, umhverfis vora eigin Vetrarbraut, og hafa því senni-
lega aukið nokkuð bylgjulengd sina á þeirri löngu leið.
Bera þeir þá ekki vott um, að ný heimskerfi geti verið að
skapast einmilt þar; að geislan af slíkri bylgjulengd sé ein-
mitt þar að krystaliserast i positívar og negatívar rafeindir
og að síðustu i efniseindir?
Eg sé ekki betur, en að Jeans komist hér i nokkra mót-
sögn við sjálfan sig, ef hann nú neitar þessum möguleika,
hvort sem hann annars vill hugsa sér »Guðs fingur« að verki
þar eða hreina og beina krystalisation.
Hvert skyldi hka öll sú óhemju geislaorka fara, er sól-
irnar i himingeimnum stafa frá sér öllum stundum, ef hún
yrði ekki á einhvern liátt efniviður nýrra heima? Ekki getur
hún orðið að engu. Og úr því að efnið, þegar það ónýtist,
verður að Ijósi, hví skyldi þá ljósið ekki aftur geta orðið að
efni? En þá yrði það efniviður nýrra heima og þannig tæki
jafnan ný heimssköpun við, þegar annari lyki [sbr. I, 4, bls. 12].
En það tjáir ekki að fara lengra út í þessa sálma, þvi að
hér erum vér á takmörkum þess, sem mannleg hugsun og
mannleg þekking nær, enn sem komið er. Vér verðum því
nú að láta hugarvænginn hniga á yztu mörkum hins sýni-
lega heims.
Má vel vera, að vér, eins og Jeans hefir sagt, séum aðeins
komnir á yztu brún heimsmyndar vorrar, og að vér með
því fáum alls ekki eygt hinn eiginlega höfund tilveru vorrar,
hinn hæsta höfuðsmið himins og jarðar; en myndu þá ekki
sumir trúaðir menn vilja taka sér orð ritningarinnar í munn
og segja:
Himnarnir segja frá Guðs dýrð
og festingin kunngjörir verkin hans handa.
1) The Universe Around Us, bls. 328, sbr. bls. 141—43.