Árbók Háskóla Íslands - 31.12.2000, Page 104

brigðum orðasambanda. Við hvert orðasamband eru tilgreind meginorð sam-
bandsins í grunnmynd sinni. Með því að tengja þær myndir við samsvarandi
myndir í ritmálsskránni má kalla fram orðasambönd undir einstökum flettiorðum
ritmálsskrárinnar.
Á árinu var hafist handa við að skrá textasafn Orðabókarinnar inn í nýjan gagna-
grunn.
Þar er gert ráð fyrir nýrri og mun ítarlegri flokkun textanna. m.a. til að auðveldara
verði að velja markvisst úr safninu. t.a.m. vegna rannsókna á máli ólíkra tímabila.
miðla, aldurshópa. kynja o.s.frv. Jafnframt þessu var unnið að því að koma skipu-
lagi safnsins í betra horf og hafinn undirbúningur að því að koma sjálfum texta-
skjölunum á staðlað form. Allmikið bættist í textasafnið á árinu. Eins og sakir
standa hefur textasafnið að geyma u.þ.b. 600 texta sem eru samtals um 30 millj-
ón lesmálsorð. Stefnt er að því að efla textasafnið á næstu árum enda hljóta staf-
rænir textar að gegna lykilhtutverki í söfnunarstarfi Orðabókarinnar í framtíðinni.
Útgáfa
Stofnunin átti þátt í útgáfu eins rits á síðasta ári. Var það greinasafnið Orðhagi
sem tileinkað var Jóni Aðalsteini Jónssyni. fyrrum forstöðumanni. Unnið var að
fimmta hefti tímaritsins Orðs og tungu og er það væntanlegt í ársbyrjun 2001.
Rannsóknarverkefni
Meðal rannsóknarverkefna einstakra starfsmanna má nefna að Ásta Svavarsdótt-
ir og Guðrún Kvaran unnu saman að athugun á erlendum áhrifum á orðaforðann
á tímabilinu 1930-1980. Ásta og Kristín Bjarnadóttir, tóku ásamt fimm öðrum mál-
fræðingum. þátt í verkefninu ÍS-TAL sem felst í því að koma upp gagnabanka með
íslensku talmáli. Guðrún Kvaran vann að gerð handbókar um íslenska beygingar-
og orðmyndunarfræði og lýkur því verki á næsta ári. Hún vinnur að rannsókn á
málinu á Vídalínspostillu. Jón Hilmar Jónsson vinnur að því að semja orðabók
um íslensku, þar sem orðum og orðasamböndum er skipað með tilliti til þess að
notendur þarfnist vitneskju um orðafar sem snertir tiltekið hugtak.
Stjórn
Rannsókna- og fræðasetur Háskóla íslands í Hveragerði tók til starfa á miðju ári
2000. Starfræksla þess er samstarfsverkefni Háskóla íslands, Prokaria ehf.,
Hveragerðisbæjar. Garðyrkjuskóla ríkisins og Rannsóknastofnunarinnar Neðri
Áss. í stjórn setursins sitja Jakob K. Kristjánsson, prófessor við Líffræðistofnun
Háskóla íslands. formaður. Arnþór Ævarsson. sameindalíffræðingur hjá Prokaria
ehf.. Gísli Páll Pálsson. framkvæmdastjóri Dvalarheimilisins Áss/Ásbyrgis. Hálf-
dán Kristjánsson. bæjarstjóri Hveragerðisbæjar. og Sveinn Aðalsteinsson, skóla-
stjóri Garðyrkjuskóla ríkisins. Framkvæmdastjóri setursins erTryggvi Þórðarson.
Markmið
Meginmarkmiðið með starfsemi Rannsóknasetursins er að efla vísindarannsókn-
ir og fræðastarf í Hveragerði og nágrenni og að byggja upp frekari þekkingu á
svæðinu, ekki síst er snýr að náttúrufari. Setrinu er ætlað að verða miðstöð rann-
sókna í umhverfismálum og náttúruvísindum í byggðarlaginu með séráherslu á
hveralíffræði og hagnýta örverufræði.
Aðsetur
Setrið er til húsa í húsnæði Rannsóknastofnunarinnar að Neðri-Ási en þar hafa
undanfarna áratugi verið stundaðar fjölbreyttar rannsóknir á ýmsum sviðum nátt-
úruvísinda. I húsnæðinu er lítill fundarsalur en hægt er að halda stærri fundi og
ráðstefnur í húsnæði Garðyrkjuskóla ríkisins eftir nánara samkomulagi. Rann-
sóknasetrið hefur til umráða rannsóknarstofu og bókasafn Rannsóknastofnunar-
innar að Neðra-Ási. Setrið hyggst einnig sameinast um fullkomnari rannsóknar-
stofuaðstöðu með Garðyrkjuskóla ríkisins sem áætlað er að koma á fót í húsnæði
skólans að Reykjum, Ölfusi.
100