Dvöl - 01.04.1944, Page 4

82
DVÖL
geri ég það ekki. Segðu mér annars
eitthvað af nýjustu rannsóknum
þínum og árangri þeirra.“
„Jarðfræöin er sú vísindagrein,
sem atvinnuvegir þjóðarinnar
byggjast á,“ svaraði ég. „Þekking
á efnum jarðvegsins styður rækt-
unina, staðgóð vitneskja um berg-
tegundir og steina verða öflug
lyftistöng margs konar iðnaðar,
og ef til vill megna rannsókn-
ir á eðli landskjálfta og eldgosa
að koma í veg fyrir hörmungar,
sem af þeim geta leitt í framtíð-
inni.“
„Um það var ég ekki að spyrja,
heldur hítt, hvað þínum eigin
rannsóknum liði,“ anzaði hann.
„Þær eru enn á því tilrauna-
stigi,“ sagði ég, „að fullsnemmt er
að slá nokkru föstu. Þó tel ég mig
vera vel á Veg kominn með athug-
un gabbrósins. En sú bergtegund
virðist ætla að ráða bót á þúsund
ára gamalli vöntun þolanlegs bygg-
ingarefnis í landinu. Mér hefur nú
loks tekizt að sanna ágæti þess.
Það er gott að höggva og tekur
engum þeim efnabreytingum af
völdum loftslagsins, sem hættu-
legar eru fyrir endingu þess.“
„En hvað líður kostnaðinum við
að brjóta það og flytja?“ spurði
hann.
„Reynslan verður að sýna, hvort
það borgar sig fjárhagslega. Nú
ætlar ríkið að gera tilraun í þá átt
með byggingu drykkjumannahælis
úr þessari bergtegund einvörð-
ungu.“ — Ég sá, að Andrés tók svip-
brigðum. Þetta hefur eflaust minnt
hann á það, þegar hann á skóla-
árunum barðist eins og ljón fyrir
hugmyndinni um slíka stofnun,
okkur félögum hans til athlægis
og spotts. En það æsti forvitni mína
og löngun til að vita orsakirnar
til þeirra sinnaskipta, er hann
hafði tekið, einkum í bindindis-
málum.
Hann þagði um stund. Ég notaði
tækifærið og sneri við blaðinu.
„Heyrðu, Andri minn! Þú sagð-
ist áðan mega öfunda mig af tryggð
minni við æskuhugsjón mína: vís-
indin. Þegar við vorum ungir, sagð-
ir þú, aö áfengið væri orsök alls
böls í heiminum, baráttan gegn
því æðsta viðfangsefnið og með
útrýmingu vínsins mætti ráða bæt-
ur á eymdinni. En ég sagöi, að
náttúruvísindin mundu leysa allar
ráðgátur mannsandans, létta oki
af lúnum herðum og sigra fátækt,
basl og bágindi. Nú sé ég, að vís-
indin eru ekki einhlít. Þó ætla ég
að verja kröftum mínum í þjón-
ustu þeirra. En þú sagðir skilið
við áhugamál þín og æskuhugsjón-
ir í einu vetfangi. Hvernig stóð á
því, viltu segja mér það?“
„Allt hefur sínar orsakir,“ anzaði
hann eftir nokkra þögn, alvarlegur
í bragði. „En engum vildi ég frem-
ur skýra frá þessu en þér, Doddi.
Ef þú hefur næga þolinmæði, mun
ég segja þér ástæðuna fyrir þessum
straumhvörfum ævi minnar. Fyrst