Dvöl - 01.04.1944, Blaðsíða 39

D VÖL
117
Sá Hellismanna, er sagan segir
að hafi komizt næst lengst á flótt-
anum, var Krákur: „Eltu þeir hann
allt á Sand norður, reið hann þá
austur sandinn at fjalli einstöku,
hljóp af hestinum í fjallit, sýndist
þeim þá kynlega við bregða. Sagði
svo Sturla síðar at tröllkona tæki
þar við Kráki báðum höndum.
Sneru þeir þar við aftur ok höfðu
hans ekki. Heitir fjall þat síðan
Krákur á Sandi, en þeir ætluðu
tröllkonuna verið hafa úr Kerling-
arfjöllum, er kölluð eru þaðan í
austur ok at hon væri dóttir Surts
jötuns úr Surtshelli".
Frá Eiríki, sem einn Hellismanna
er talinn að hafa komizt lífs af
(nema ef Krákur er talinn) segir
svo í Hellismannasögu:
„IComst hann á hest sinn. Hleypti hann
þvert yfir hraunið ok komst að jökli þeim,
sem síðan er kallaður Eiríksjökull. Er
hestur hans kom á brattann var hann
þrotinn með öllu. Hnekkti Eiríkur þá með
öðrum fæti á gnýpu þá, er síðan er köll-
uð Eiriksgnýpa. Hafði hann þar vígi gott ok
velti ofan grjóti miklu, svo mörgum lá
við meiðslum ok fengu þeir ei sótt hann.“
En Hrólfur úr Geitlandi sótti
Eirík nóttina eftir, græddi sár hans
og kom honum síðan utan.
Þjóðtrúin og þjóðsagnirnar varpa
oft sínum töfraljóma yfir það, sem
gerzt hefur á þessum heiðum. Og
alltaf verður mér hugsað til Skóga-
bræðra, sem aukið höfðu áhuga
ttiinn fyrir sögum af fjöllunum og
gefið þeim töfrablæ í huga mínum.
Og nú var ég, unglingurinn, stadd-
ur á þessum slóðum, sem sögur
Skógabræðra höfðu gert að mínu
eftirsótta töfralandi.
Þær héldu fyrir mér vöku þarna
í tjaldinu við Reykjavatn í heið-
ríkri stjörnubjartri haustnóttinni.
Úr næturstaðnum við Reykja-
vatn stigum við leitarmennirnir
árla á hesta okkar og riðum greitt
greiðfærar melöldur alla leið aust-
ur undir fjallið Krák, sem er ein-
stakt móbergsfjall sunnan til á
Stóra-Sandi, norð-austan Lang-
jökuls. Þar komu til móts við okk-
ur álíka margir Vatnsdælir norðan
Stóra-Sand. Var nú skipt leitinni
á hæð vestan við Krák, en ekkert
sáum við til Hellismannsins og
tröllkonunnar, þó að glatt væri
sólskinið. En Langjökull (Baldjök-
ull) glampaði bjartur, skammt
sunnan við okkur, en hinn tignar-
legi fjallasjóli, Eiríksjökull, sem
alls staðar gnæfir yfir Arnarvatns-
heiði, hann er nú orðinn allfjærri
í vesturátt.
„Innst hjá konungs urðarstóli þínum
í auðnarveldi ríkir heilög kyrð“
Og hér vorum við um 20 ungir
og kátir Borgfirðingar og Vatns-
dælir að rjúfa fjallakyrðina með
kátum kveðjum og hófahljóði, er
við skelltum á skeið 40 þrekmiklum
klárum.
Leitarstjórinn skipaði einum
Vatnsdæling og einum Borgfirðing
saman, þegar skipt var leitinni.