Morgunn - 01.06.1947, Side 36

30
MORGUNN
eru horfnir, og stundum hafa þetta verið algerlega hlut-
rænar sýnir. En þegar ég sá þennan mann, var mér Ijóst,
að hann var raunverulega lifandi á jörðunni, en raunar
langt í burtu.“
Að sjá inn í framtíðina.
Þá er næsti kaflinn að sjá inn í það ókomna, inn í fram-
tíðina.
1 sambandi við þá staðreynd, að ókomnir atburðir sjáist
fyrir, fer höfundurinn að velta fyrir sér þeim spurningum,
sem fyrir flestum munu einhverntíma vakna einmitt í sam-
bandi við leyndardóm forspárinnar: er allt í tilverunni
ákvarðað, eða stjórnast allt af tilviljun einni og hending?
Mörgum þykir sú staðreynd, að hægt sé að sjá hluti fyrir,
benda til þess, að allt sé fyrirfram ákvarðað, svo að ekki
verði breytt, en af því leiðir aftur forlagatm, eða heim-
speki, sem byggð er á þeirri meginkenning, að allir hlutir
séu fyrirfram ákveðnir, forlög ráði rás tilverunnar.
Um þetta meginmál eru menn engan veginn á eitt sáttir.
Mestu djúphyggjumenn og hugsuðir mannkynsins hafa
reynt að ráða þessar miklu rúnir, en niðurstaða hefir ekki
fengizt meiri en sú, að með jafn skynsamlegum rökum
sýnist vera hægt að aðhyllast forlagatrú og trú á alger-
lega frjálsan vilja.
Höf. bókar þeirrar, sem ég er að segja frá, getur vitan-
lega ekki komizt hjá því, að velta þessum spurningum
fyrir sér, þegar hún kemur að því, að minnast á þann
hæfileika sálræna fólksins, að sjá inn í hið ókomna, sem
svo er nefnt, sjá inn í framtíðina, en hún tekur þann skyn-
samlega kost, að víkja sér undan að svara þeim spurningum,
og tekur þess í stað þann kostinn, að segja frá því, hvernig
takmörkin milli nútíðar og framtíðar, takmörkin milli
þess, sem er, og hins, sem er ókomið, þurrkast út í sál-