Frjáls verslun - 01.11.2004, Blaðsíða 40
NÆRMYND
Guðrún Helgadóttir, rithöfundur og fyrr-
verandi alþingsmaður, var samferða Birgi
í MR. „Birgir var yndislegur skólafélagi.
Eitt sinn vorum við í Seli og þá sagði ég við
hann að hann ætti örugglega eftír að verða
forsætisráðherra. Enda virtist hann á hraðri
uppleið í Heimdalli og öðru stjómmála-
vafstri fyrir Sjálfstæðisflokkinn. Hann varð
reyndar ekki forsætisráðherra en ekki leið
á löngu áður en hann var komin í eitt mesta virðingarembætti
stjómmálanna, borgarstjórastólinn.“
Reyndar var farið að tala um Birgi Isleif sem borgarstjóraefni
fyrir 1970.1 augum margra var hann prinsinn í borginni. Enda
Geir Hallgrímsson, þáverandi borgarstjóri, oftsinnis nefndur
arftaki Bjama Benediktssonar sem formaður flokksins og forsætis-
ráðherra. Bjami fórst í eldsvoða á Þingvöllum 1970 og eftír það
gerðust hlutimir tiltölulega hratt. Þá þegar var altalað að Birgir
Isleiíur „tæki við borginni" eins og það hét þá enda þótti heldur
fjarstæðukennt að sjálfstæðismenn mundu missa meirihlutann.
Arið 1972 var Birgir borgarstjóraefni flokksins í kosningum og
borgarstjóri í kjölfarið. Því starli gegndi hann allt til ársins 1978,
þegar flokkurinn tapaði borginni í sögulegum kosningum.
Reyndar meta menn það svo að Birgir Isleifur hafi ekki tapað
borginni vegna óvinsælda sinna heldur vegna landsstjómarinnar,
að óvanalega hörð rimma á vinnumarkaði á þessum tíma hafi
leitt bæði til falls ríkisstjómar og borgarstjómar. „Það má fuflyrða
að Birgir hafi verið fómarlamb aðstæðna því hann var ágætlega
liðinn sem borgarstjóri. Kjósendur vom fráleitt að hafna honum
sem borgarstjóra í þessum kosningum,“ segir Guðmundur H.
Garðarsson, fyrrverandi alþingismaður, sem þekkt hefur Birgi
Isleif frá þvi þeir vom unglingar og er náinn vinur hans í dag.
„Það varð mikið persónulegt áfafl fyrir Birgi Isleif að tapa
borginni og hann var lengi að jafna sig eftír það,“ segir annar
samferðamaður Birgis í pólitík og bætir við: „En þau hjón þóttu
bera sig mjög vel við þessar aðstæður."
Vonbrigði Birgis Isleifs vom skiljanleg. Hann hafði unnið
ágætt starf fyrir borgina sem hafði ágætar tekjur og mikið var um
framkvæmdir. En hann átti ekki eftír að njóta verka sinna.
Örlögin höguðu því þannig að Guðrún Helgadóttir, sem spáð
hafði vini sínum og félaga miklum irama í stjómmálum, átti
nokkum þátt í því að sjálfstæðismenn misstu
borgina 1978.
„Eins glöð og ég var vegna nýs meirihluta í
borginni þá fann ég til með Birgi Isleifi og tók
nokkuð nærri mér að það skyldi verða hans
hlutskipti að vera oddviti meirihlutans þegar
bogin féll. í kosningabaráttunni hafði ég meira
að segja lýst honum sem góðum borgarstjóra.
Eg stóð við það þó þau orð hefðu faflið í heldur
grýttan jarðveg meðal samheija minna.“
Þó Birgi Isleifi sé lýst sem ljúfmenni hinu mesta getur hann
verið mjög fastur fyrir og fylgir sínum málum afla leið. Þeirri hlið
kynntust menn meðal annars þegar hann skipaði Hannes Hólm-
stein Gissurarson í stöðu lektors við Háskóla Islands 1988. Þetta
var staða sem hópur háskólamanna hafði „tekið frá“ fyrir annan
kandídat Aflt varð vitlaust. En Birgir Isleifur hélt sínu striki og lét
hvergi undan þótt hávaðinn vegna skipunarinnar væri ærandi.
„Þama kom hinn staðfasti Birgir Isleifur í ljós. Þó hann hafi
aldrei haft hátt hefur hann afltaf verið afar fastur fyrir og trúr sinni
sannfæringu. Enda stendur aflt sem hann segir eins og stafur á
bók. Hann hefur aldrei þolað hringlandahátt," segir gamall sam-
ferðamaður. Vegna væringa í stjómmálum á þessum tíma sem
leiddi til ríkisstjómarslita í beinni útsendingu var Birgir Isleifur
ekki ráðherra nema í rúrnt ár. En hann gegndi hins vegar þing-
mennsku til 1991, eða þar til hann var ráðinn seðlabankastjóri.
Klassískur sjálfstæðismaður Þegar lýsa á Birgi ísleifi
almennum orðum er gjaman sagt að hann sé þessi klassíski
sjáifstæðismaður, afar grandvar maður og litið fyrir hasar og læti.
Þannig þykir hann gjörólikur Davíð Oddssyni en reyndin er þó
að þeir náðu ágætlega saman og urðu aldrei andstæðingar.
„Birgir er einstaklega góður maður og vandaður í öflu sem
hann gerir. Hann ber ekki sín hugðarefni á torg en er mjög tryggur
vinum sinum og rækir þá vel,“ segir Guðmundur H. Garðarsson
og Ólafur G. Einarsson bætir við: „Hann er afar ljúfur maður og
skemmtilegur félagi sem gott er að vera nálægt Hann er varfær-
inn og virkar kannski feiminn en leynir skemmtilega á sér.“
Fagurkeri Birgir ísleifur er mikiU fagurkeri og aðdáandi lista.
Tónlist er honum afár hugleikin enda lipur píanóleikari og með
mikinn áhuga á jazzi. Ekki fer sögum af því hvaðan hann hefur
tónlistargáfuna en gamlir vinir rnuna eftír honum við píanóið
strax á unglingsaldri. Hann hefur þvi gjaman verið í miðju tjörinu
á góðum stundum, setið við píanóið þegar fólk hefur tekið lagið.
Birgir er mikifl Framari og þótti liðtækur í fótboltanum í
gamla daga.
„Birgir Isleifur er afar notalegur maður í viðkynningu og
hefur góða nærvem. Hann hefur aldrei verið neinn foringjatýpa
en dugði hins vegar ágætlega sem foringi vegna eðliskosta
sinna,“ segir gamafl vinur hans.
Guðrúnu Helgadóttur er hlýtt til Birgis en telur hann ekki
hafa haft þá hörku sem þarf í stjómmálunum. „Hann er harð-
greindur maður og prúðmenni í alla staði, stálheiðarlegur en
hefur kannski ekki haft þá „nabbá' á olnbogunum sem þarf til
að vera í pólitík.“H!l
/
Birgir Isleifur.
„Eg held að bankamir
þurfi aðeins að hugsa sinn
gang, það er til dæmis
ekki útskýrt ennþá af
þeirra hálfu hvemig á að
flármagna þetta.
40