Fréttablaðið - 12.11.2011, Blaðsíða 65

góð ráð fyrir græn jól ●LAUGARDAGUR 12. NÓVEMBER 2011 9
MATUR
Á Íslandi gilda strangar reglur um matvælaframleiðslu og matur
má ekki innihalda efni sem eru skaðleg heilsu eða umhverfi, hvort
sem hann er framleiddur hér eða innfluttur. Hins vegar inniheld-
ur margt af því sem við borðum örlítið af varasömum efnum úr
umhverfinu sem hafa safnast fyrir í lífkeðjunni. Þó er sjaldnast
hættulegt að borða slíka matvöru, en á löngum tíma geta efnin sem
koma úr ýmsum áttum safnast fyrir í okkur og valdið veikindum.
RAFTÆKI
Á hverju heimili má finna ýmiss konar raftæki sem við
teljum til sjálfsagðra þæginda eins og t.d. þvottavél, sjón-
varp, tölva og farsími. Raftæki innihalda ýmis efni og eru
sum þeirra skaðleg heilsu og umhverfi, eins og t.d. brómer-
uð eldtefjandi efni. Þau hafa fundist í ryki innanhúss og eru
talin koma frá raftækjum. Efnin geta líka losnað út í um-
hverfið við framleiðslu raftækisins eða ef raftækinu er ekki
fargað á réttan hátt. Þá geta efnin borist út í umhverfið og
haft þannig skaðleg áhrif á bæði umhverfið og okkur sjálf.
Skila skal öllum raftækjum til viðurkenndra móttökustöðva
þegar notkun á þeim er hætt og kostar það ekkert. Þar eru
tækin meðhöndluð þannig að þau valdi ekki mengun.
FÖT OG SKÓR
Það er oft efnalykt af nýjum fötum því við framleiðslu á fatn-
aði og skóm eru notuð ýmis efni sem sum sitja eftir í vörunni
þegar hún er tilbúin til sölu. Sum þessara efna eru skaðleg
heilsu og umhverfi og geta t.d. verið ofnæmisvaldandi. Velj-
um Svansmerkt föt ef slíkt er í boði. Margir framleiðend-
ur hafa fengið Svansvottun á hluta af sinni framleiðslu og
því er vert að skoða föt með tilliti til umhverfismerkja. Góð
regla er að þvo föt áður en þau eru notuð í fyrsta skiptið því
við þvottinn hverfa langflest þeirra skaðlegu efna sem notuð
voru við framleiðsluna.
HÚSGÖGN
Húsgögn eins og stólar, borð og skápar eru jafnan framleidd úr tré,
málmi og/eða plasti og geta innihaldið efni sem eru skaðleg fyrir um-
hverfið og heilsuna á ýmsan hátt. Þessi efni geta gufað upp í litlu magni
frá húsgögnunum við notkun, en einnig við framleiðslu og förgun. Hús-
gögn geta líka innihaldið ofnæmisvaldandi efni. Látum lofta vel um ný
húsgögn í nokkra daga eftir að þau eru tekin í notkun.