Ný saga - 01.01.1990, Síða 19

RÁÐABRUGG
í LONDON
Að morgni innrásardagsins
kom Bretastjórn saman til
skyndifundar í Lundúnum.
Stjórnin ákvaö að veita Norð-
mönnum lið og og leggja drög
að þvi að verja Færeyjar og Is-
land fyrir þýskri innrás. Ráð-
herrar óttuðust, að Noregur
hefði aðeins verið fyrsti áfangi
í herhlaupi Þjóðverja norður.
Hugsanlegt væri, að þýskur
her hefði þegar lagt Færeyjar
og ísland undir sig. Ef svo
væri, skyldi breski herinn láta
umsvifalaust til skarar skríða
og stökkva Þjóðverjum á
brott. Hvernig sem þessu væri
farið, skyldi ríkisstjórn Islands
tilkynnt hið bráðasta, að Bret-
ar væm „tilbúnir að hjálpa [ís-
lendingumj að halda sjálfstæði
sínu, og til þess þyrftum við
[Bretar] aðstöðu fyrir flota- og
flugher". Orðsending Breta-
stjórnar þessa efnis barst til
Reykjavíkur síðar þennan
sama dag.7
Þegar breskir ráðherrar á-
kváðu að bjóða Islendingum
vernd, var enn mikil óvissa
um hernaðarstöðuna í Noregi
og framsókn Þjóðverja þar.
Bandamenn höfðu vænst
þess, að þýski herinn kynni
að ráðast á landið eftir að þeir
lögðu tundurduflum í norska
landhelgi að morgni 9. april.
Töldu þeir sig eiga alls kostar
við Þjóðverja í Noregi vegna
yfirburða á hafinu.8 Winston
S. Churchill, sem var flota-
málaráðherra á þessum tíma,
fagnaði meira að segja innrás
Þjóðverja og lýsti yfir því, að
Hitler hefði orðið á „regin-
skyssa“ með herhlaupinu
norður.9 Þessi yfirlýsing
Churchills er til vitnis um við-
horf Bretastjórnar, þegar hún
falaðist fyrst eftir aðstöðu á ís-
landi 9- apríl. Augljóslega ótt-
aðist stjórnin nokkuð um ör-
yggi Islands, en henni virðist
hafa verið efst í huga að nota
innrásina í Danmörku og Nor-
eg til að ná því markmiði
flotamálaráðuneytisins að
koma upþ bækistöðvum á ís-
landi. Slíkar stöðvar voru, sem
fyrr segir, taldar gagnlegar til
að efla eftirlit breska flotans
við norðurhliðin að úthafinu.
Lífsnauðsynlegar gátu þær
hins vegar ekki kallast, með
því að vonir stóðu til, að
hrekja mætti Þjóðverja aftur
Churchill á hafnarbakkanum í Reykjavlk 16. ágúst 1941. Á fundi bresku ríkisstjórnarinnar 6. maí 1940 haföi hann
lagt til að ísland yröi hernumiö tafarlaust.
r
Stjórnin ákvað aö veita
Norömönnum lið og og
leggja drög aö því að
verja Færeyjar og ís-
land fyrir þýskri innrás.
17