Ný saga - 01.01.1990, Qupperneq 59

ur marga þætti þar sem
myndefni er meðhöndlað á
gagnrýnin hátt. í Danmörku
hefur verið gerð þáttaröð um
sögu landsins frá upphafi til
enda. Ég veit ekki önnur
dæmi þess á Norðurlöndum
að sagnfræðingar hafi fengið
það verkefni að búa til
myndaflokk í tólf þátturn sem
nær yfir sögu þjóðarinnar fram
til 1945 eins og gert var í í
Danmörku og sem sýndur var
á besta útsendingartíma vik-
unnar. Það er undravert
hversu mikið af sögulegu efni
hefur verið framleitt fyrir
danska sjónvarpið. Nærtæk-
ustu fyrirmyndirnar er að finna
á Englandi og í Þýskalandi.
Hvert ætti hlutverk sagn-
fræðinga aö vera við fram-
leiðslu á lifandi myndum
um sögulegt efni? Nú hlýtur
að skipta máli hvort um er
að ræða leiknar kvikmyndir
eöa heimildarmyndir svo
dæmi séu tekin.
Varðandi leiknar kvikmyndir
er hlutverk sagnfræðinga
takmarkað við ráðgjöf, sé á
annað borð leitað til þeirra.
Það hefur stundum verið gert
án þess þó að menn hefi kært
sig um að þeir skiptu sér af
starfi leikstjóranna. Það er fyrst
og fremst við framleiðslu á
heimildarmyndum og öðrum
þáttum þar sem sagnfræðileg
viðfangsefni eru tekin til um-
fjöllunar sem sagnfræðingar
hafa átt hlut að máli. í fjöl-
miðlaheiminum er oft litið á
sagnfræðinga sem truflun. Leit-
að er til þeirra í því skyni að
auka trúverðugleika mynd-
anna og þeir notaðir sem
gíslar. Þeir eru beðnir um að
fylgjast með gerð mynda og
gera athugasemdir við þær án
þess þó að tekið sé tillit til
gagnrýni þeirra. Samt sem
áður eru þeir tilgreindir sem
sagnfræðilegir ráðunautar.
Ég sé ekkert rangt við það
að sagnfræðingar séu með í
ráðum en þá verður líka að
taka mið af því sem þeir segja.
Jafnframt mega sagnfræðingar
ekki taka of stórt upp í sig,
sérstaklega ekki þegar leiknar
kvikmyndir eru annars vegar.
Sjálfur hef ég nokkrum sinn-
Sótt aö Gísla Súrssyni í lokaatriöi Útlagans sem Ágúst Guömundsson gerði áriö 1981. Eru söguiegar kvikmyndir
til þess fallnar aö glæöa áhuga fólks á fortíöinni? Munu sagnfræöingar hasla sér vöit á þeim vettvangi i
framtiöinni?