Ný saga - 01.01.1990, Qupperneq 61

Ný saga - 01.01.1990, Qupperneq 61
mál. Kviðdómurinn, sem sam- anstóð af ósköp venjulegu fólki, kveður upp dóm þar sem hinir ákærðu eru sýknaðir vegna skorts á full- gildum sönnunum. Petta er frábært dæmi um vel heppnaða samvinnu atvinnu- manna í kvikmyndaiðnaðinum og lærðra sagnfræðinga. Eg er ekki þeirrar skoðunar að sagnfræðingar eigi að forðast skáldskapinn en eins og alltaf þegar um hina flóknu fjöl- miðla nútímans er að ræða þá skilar samstarf við annað fólk bestum árangri. TEXTINN TRUFLAR! Hvaða áhrif hefur efnismeðferð sem þessi á söguskoðun áhorfenda? Eg held að heimildarmyndir og leiknar myndir leiði ekki af sér ólíka söguskoðun; allt rennur saman í eina heild. Hins vegar getur verið erfitt að meta hinar ólíku heimildir. í þessu tilviki voru t.d. þjóðvísur notaðar sem sönn- unargögn en þær sýna hvernig alþýðan hefur túlkað atburðina í aldanna rás. Þarna birtist í raun söguskoðun þjóðarinnar í sjö hundruð ár. Þættirnir höfðu mikil áhrif á fólk. Bæði vöktu þeir brenn- andi áhuga margra á sögu og sýndu auk þess fram á hversu margt er líkt með sagnfræðilegri heimildarýni og a,ðferðum rannsóknarlögregl- unnar. Þeir sem fylgdust með lærðu geysilega mikið um aðferðafræði sagnfræðinnar á skemmtilegan og eftirminni- legan hátt. Við gerð hreinræktaðra heimildarþátta getur sagnfræð- ingurinn verið leiðandi aðili. Ekki tekst þó alltaf jafn vel til. Sumir gangast upp í því að vera leikstjórar án þess þó að hafa nægilega þjálfun í list- rænum vinnubrögðum þannig að útkoman verður hálfmis- heppnuð. Svo eru til sagn- fræðingar sem leggja allt kapp á að framreiða sannleikann, kynna heimildir og fleira í þeinr dúr. Þeim tekst oft að gera gagnlega þætti, sem jafn- framt eru býsna leiðinlegir. Loks eru það þeir sem byrja á því að skrifa handrit og snúa sér svo að því að myndskreyta það. Þeir verða sér úti um nryndefni, teygja það og toga og klippa þannig að það falli að handritinu. Allt er gert til að hin upphaflega frásögn standi. í raun er það textinn sem truflar, hin skriflega frásögn sem lesin er upp drottnar yfir myndefninu. Mistökin felast í því að alltof oft láta sagnfræðingar hið ritaða mál ráða ferðinni þannig að myndefnið drukkn- ar í orðum. Nauðsynlegt er að átta sig á því frumatriði að kvikmyndir og sjónvarp eru ekki sérlega heppilegir miðlar til að koma á framfæri flóknu sögulegu samhengi. Þetta eru sjónrænir miðlar sem duga ágætlega til að sýna hvernig hlutirnir litu út og sviðsetja atburði en henta ekki eins vel til þess að greina orsakir og afleiðingar og fjalla um liuglæg atriði. Þess vegna er ekki nóg að styðjast við þá reynslu og þjálfun sem sagnfræðileg ritstörf hafa fært manni og halda að hægt sé að yfirfæra það á hina sjónrænu miðla. Þvert á móti. Nauðsynlegt er að taka mið af myndunum og vekja þær til lífs sem sögulegar heimildir í samspili við áhorfandann. Myndefnið á að sitja i öndvegi. Eitt lykilatriði til viðbótar eru áhrifin sem skapast þegar hljóðið kemur til sögunnar. Ekki orðin heldur tónlistin og náttúruhljóðin. Kvikmyndin er „Gesamtkunstwerk", heildar- list, sambærileg við óperuna, jafnerfið viðfangs en lík að allri uppbyggingu og jafn frá- bær þegar vel tekst til. Hún nær ekki til lyktarskyns og þ- reifiskyns fólks en höfðar því meir til sjónar og heyrnar. Hið ritaða mál er allt annar hand- leggur þar sem reynt er með orðum að framkalla ákveðin Óttast sagntræöingar tæknina? Eitt brýnasta verkefni þeirra á komandi árum er að laga sig aö breyttum aðstæðum og takst á við þá tækni sem móta fjölmiölun nútímans. Viö gerð hreinræktaðra heimildarþátta getur sagnfræöingurinn verið leiðandi aðili. Ekki tekst þó alltaf jafn vel til.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108

x

Ný saga

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ný saga
https://timarit.is/publication/806

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.