Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.1987, Qupperneq 176

174
Guðvarður Már Gunnlaugsson
skil að ráði þar sem stutt er liðið síðan grein Ingólfs um hana birtist hér í tímaritinu;
aðeins minnst á nokkur höfuðatriði.
Eftirtektarvert er að þau Ingólfur og Þuríður nota lestraraðferð á fólk á öllum aldri
(1983:30), en Bjöm Guðfinnsson (1946:134) taldi ekki heppilegt að beita henni á annað
fólk en böm. Það merkasta við rannsókn Ingólfs og Þuríðar er þó það að þau notuðu
segulbandstæki og tóku öll viðtölin og upplesturinn upp á segulband (1983:29-30). Að
sögn Höskuldar Þráinssonar er þetta fyrsta skipulega tilraunin til að safna heimildum
um íslenskan ffamburð á segulband.8
Niðurstöður þessarar rannsóknar er tvímælalaust áreiðanlegri en fyrri rannsókna
með lestrar- og/eða samtalsaðferð vegna þess að allur lestur var tekinn upp á segul-
bandog þar af leiðandi gafst gott tóm til að hlusta á segulböndin og dæma um framburð
málhafanna. Með slíkri aðferð verða allar niðurstöður áreiðanlegri en ella þar sem allir
dómar byggjast á gaumgæfilegri hlustun (og endurtekinni ef því er að skipta) í ró og
næði. Þessi orð má ekki skilja svo að hér sé verið að gera lítið úr fyrri rannsóknum;
þær em flestar án efa traustar og vel unnar, en hinar stórstígu tækniframfarir síðustu
ára og áratuga hafa auðveldað margt, meðal annars framburðarrannsóknir.
Hér verður ekki fjallað að neinu ráði um RÍN, enda er þeirri rannsókn ekki lokið,
en rétt er þó að taka fram að rannsóknin nær til alls landsins og allir aldurshópar frá
um það bil 14 ára aldri rannsakaðir. Sem flest afbrigði íslensks framburðar em könnuð,
mörg önnur en hingað til hafa verið talin til mállýskna og einnig er hugað lftilsháttar
að beygingum og mismunandi orðmyndum. Aðferðir em samtalsaðferð (myndasýning
og -skoðun) og lestraraðferð, en spumaraðferð er ekki notuð skipulega. Öll viðtöl og
upplestur em tekin upp á segulband. Efnissöfnun er mjög langt komin en úrvinnsla er
skammt á veg komin (sjá Kristján Ámason & Höskuld Þráinsson 1983 og Höskuld
Þráinsson & Kristján Ámason 1984 og 1986).
8 Sjá íslenskt mál 5:29 nm.