Vera - 01.04.2003, Side 43

hopa lengur. Hvernig er líka hægt að
segja að ekki sé þörf á femínisma ef
niaður horfir á hvernig samfélagið lít-
ur út? Við höfurn allt að 16% hreinan
launamun milli karla og kvenna. Kon-
ur eru innan við þriðjungur þeirra sent
talað er við í fjölmiðlum, engin kona er
bankastjóri, ein kona í bankaráði og
konur koma varla að auðlindastjórnun
eða stjórnun fjármála. Kynjafræðin og
femínisminn ganga út á að kortleggja
þetta og reyna að finna ástæðurnar að
baki. Að heyra að femínisminn sé ein-
hver forréttinda- eða ofríkiskenning í
heimi sem lítur svona út, er náttúrlega
fullkomlega fáránlegt."
Sprengikraftur Femínistafélagsins
Við verðunt að koma að stofnun
Femínistafélagsins, sem kemur í fram-
haldi af þessari uppsveiflu. Hefur ekki
verið þörf fyrir félagið lengi?
„Greinilega. Ég hef lengi heyrt að
femínista vanti vettvang en gerði mér
ekki grein fyrir því hvað þetta væri stór
hópur vegna þess að umræðan hefur
verið svo hopandi. Það var erfitt að vita
hve undiraldan var sterk vegna þess að
það er búið að afgreiða svo rnargt sem
tepruskap, pentpíugang, nöldur, tuð og
húmorsleysi. I haust kom svo Rosi
hraidotti og hélt fyrirlestur í Háskólan-
um, en hún er ein skærasta stjarna
femínismans í Evrópu í dag Hún lýsti
því hvað femínisminn er nauðsynlegt
°g öflugt greiningartæki á samfélagið
eins og það er í dag. Hún blés fólki því-
h'kum baráttuanda í brjóst að það varð
algerlega uppnumið."
horgerður segir að eftir fundinn hafi
verið gríðarlegur hugur í fólki og stofn-
un póstlistans Femínistans hafi verið
hægt að rekja beint til þess. Hennar
skoðun er sú að femínisminn sé lifandi
afl> eins og lýðræðið. Að umræðan og
vitundin séu mikilvægastar og því hafi
Póstlistinn verið grundvallaratriði.
>,Ég dreif í því að konra upp listan-
um og inn voru settir einhverjir fimm-
Uu sem höfðu sýnt honum áhuga. En
það fór strax af stað skriða og í fyrstu
atrennu höfðu 200 manns skráð sig á
hstann. Allt í einu var orðið til santfé-
lug femínista á Netinu. í beinu fram-
haldi var ákveðið að stofna Femínista-
félag fslands til þess að virkja þetta afl
betur og það voru á þriðja hundrað
manns sem mættu á stofnfundinn.
betta er gleðilegt, einlcum þar sem við
höfunt svo oft heyrt, t.d. frá Agli
UMRÆÐAN Á PÓSTLISTANUM ER MJÖG FJÖLBREYTT OG LÝÐ-
RÆÐISLEG. HINN FRÆÐILEGI FEMÍNISMI ER KENNING MARG-
BREYTILEIKANS, SEM SNÝST UM AÐ ÞAÐ SÉ EKKI RÉTTLÁTT AÐ
VERA MEÐ KERFI SNIÐIÐ UTAN UM EINN HÓP AF FÓLKI
Helgasyni sem hefur skrifað á Strikið:
„Femínistar eru lítill hópur öfgasinna
uppí Háskóla!“
Þriðja bylgja femínismans er til í
netheimum, sem auðvitað er í takt við
tímann...
„Netið gerir samfélagið mögulegt. Ef
við hefðum ekki þessa tækni og þennan
ntiðil þá sætum við enn hvert í sínu
horni. Öllum röddunum er beint í einn
farveg og allir geta látið í sér heyra. Við
vitum eldtert hvað verður en fólk iðar í
skinninu að gera eitthvað. Sprengikraft-
ur félagsins er rnjög rnikill. Femínism-
inn hefur verið þaggaður svo lengi að
rödd hans ræður sér ekki fyrir óþreyju,
loksins þegar hún fær þennan farveg.“
Nú er félagið óneitanlega mjög tengt
háskólasamfélaginu. Ertu ekkert hrædd
um að það fæli frá venjulegar konur og
karla úti í bæ sem treysta sér ekki í um-
ræður við þessa sprenglærðu fræðinga?
„Ég cr ekkert hrædd um það. Við
háskólakonurnar erum einskonar ljós-
mæður sem erum að koma þessu af
stað, en mér finnst að við höfum ekki
reynt að einoka umræðuna, hún lifir
sjálfstæðu lífi. Umræðan á póstlistan-
um er ntjög fjölbreytt og lýðræðisleg.
Hinn fræðilegi femínismi er kcnning
margbreytileikans, sem snýst um að
það sé ekki réttlátt að vera rneð kerfi
sniðið utan um einn hóp af fólki.“
Þorgerður segir að í Femínistafélag-
inu geti fólk fundið sínum hugmynd-
um stað þó að það sé ekki fræðilega
þenkjandi og hennar trú er að allir geti
praktiserað sinn femínisma þar.
„Hinn fræðilegi femínismi getur
hins vegar hjálpað okkur við að sjá
heildarmynstrið, skoða og skilja orsak-
ir, sjá hlutina í samhengi og skilja
merkingu þeirra. Þess vegna getum við
sagt: Þetta er kerfi sem konur passa illa
inn í. Við verðum að geta fest fingur á
öllum ósýnilegu þáttunum til að geta
breytt þeim.“
Hvernig er með framtíðina? Hef-
urðu skýra framtíðarsýn fyrir femínis-
rnann, eða er ómögulegt unt að spá?
„Ég held að við séum að vakna af
blundi núna. Ég trúi því að þriðja
bylgjan sé að rísa. Við höfunt allar for-
sendur. Við höfum netið, við höfum
þekkinguna og við höfum vitneskjuna
um að þetta gengur ekki sjálfkrafa. Á
ráðstefnunni okkar í haust fannst okk-
ur að við værum orðin fullþroska
fræðasamfélag, nú er bara að vinna
þekkingunni viðurkenningu og virkja
hana. Ef aðsóknin í námið heldur á-
fram eigum við eftir að fá stóran hóp
ungs fólks sem hefur fræðilega þekk-
ingu og hæfni til þess að greina samfé-
lagið. Mér finnst hafa orðið vatnaskil.
Og ég held að ég sé ekki bara að tala
mig í einhvern ham. Ég er sannfærð
um þetta.“ X
vera / aðalviðtal / 2. tbl. / 2003 / 43