Vera - 01.10.2003, Blaðsíða 24
/ ÞRIÐJA BYLGJA FEMÍNISMANS
»Er vinnan lífið? heitir fyrirlestur sem Eva Bjarnadóttir flutti ásamt skólasystrum
sínum úr Kvennaskólanum, Mattheu Oddsdóttur og Laufeyju Helgu, á Hamhleypuráð-
stefnunni 19.'júní sl. Þar ræddu þær stöllur um framtíðarsýn ungra kvenna sem sjá
mæður sínar og aðrar miðaldra konur undir ofurálagi - í krefjandi störfum, námi með
vinnu, að sinna áhugamálum, heimili og börnum. Hvernig er hægt að feta í fótspor
þessara ofurkvenna, hvaða leið á að velja og er ekki hægt að hafa álagið aðeins
minna? Eva reifaði málið líka á Hitti Femínistafélagsins á Sólon í október. V.ERA ræddi
við mæðgurnar Evu Bjarnadóttur og Hrund Helgadóttur um áhuga Evu á femínisma
og um það hvernig Hrund kemst yfir að sinna því sem hún er að gera sem hlýtur að
teljast fyrsta flokks ofurkonu verkefni.
Kynjavíddin gefur nýtt sjónarhorn
rætt við mæðgurnar Evu Bjarnadóttur og Hrund Helgadóttur
Eva er 21 árs og hóf í haust nám í kynjafræðum við Há-
skóla íslands en vinnur líka hlutastarf í ísaksskóla.
Hún er í staðalímyndahópi Femínistafélagsins og tók
þátt í uppsetningu sýningarinnar Afbrigði af ótta í Ný-
listasafninu á Femínistavikunni þar sem ljósi var beint
að klámi á innlendu netmiðlunum tilvera.is, batman.is,
beygla.is og humor.is. En hvernig kviknaði áhugi henn-
ar á femínisma?
„Það var eiginlega þegar ég fór að læra félagsfræði í
skólanum hjá kennara sem er mjög áhugasöm um efnið
og heitir Björk Þorgeirsdóttir. Það voru fyrstu kynni
mín af hugvísindum þar sem ég var á náttúrufræðibraut
og hafði bara verið að lesa raungreinar. Eg hef alltaf haft
áhuga á jafnréttismálum en langaði að vita hvað orðið
femínismi þýddi. Ég valdi mér að skrifa ritgerð um
femínisma og sökkti mér ofan í allar bækur um efnið
sem ég fann á Þjóðarbókhlöðunni,“ segir Eva og bætir
við. „Það má líka segja að kvennabaráttan í Kvennaskól-
anum hafi gert mig að femínista. Þegar í ljós kom að það
voru bara íjórir strákar í framboði til nemendafélags-
stjórnar tókum við okkur til fjórar stelpur og buðum
fram á móti þeim og við komumst tvær inn, ég og Lauf-
ey Helga Guðmundsdóttir. Það var skemmtilegt að taka
þáttt í þessu og gerði okkur meðvitaðar um nauðsyn
þess að stelpur láti til sín taka og láti ekki bara strákana
stjórna."
Hrund segist vera mjög ánægð með þennan áhuga
Evu á hugvísindum og kynjafræði og hefur fylgst með
sívaxandi áhuga hennar á femínisma. Ákvörðun hennar
að velja raungreinasvið í menntaskóla var
til að loka engum dyrum í framhalds-
námi, t.d. á heilbrigðissviði eins og al-
gengt er í fjölskyldunni, en Hrund fmnst þetta hið besta
mál. „Ég ákvað að byrja á kynjafræðinni meðan ég væri
að ákveða hvaða grein ég ætla að velja,“ segir Eva. „Ég
ELÍSABET ÞORGEIRSDÓTTIR
valdi auk þess tvö námskeið með kynjafræðilegu sjónar-
horni, þ.e. „Mannfræði stjórnmála“ sem Sigríður Dúna
Kristmundsdóttir kennir og fjallar m.a. um konur og
völd, og „Ingmar Bergmann - uppreisn gegn feðraveld-
inu“ sem sænskur kennari kennir. Mér finnst þetta
hjálpa mér til að tengja saman í stað þess að læra eftir
einni línu. Þegar ég var skiptinemi í Frakklandi í eitt ár
fannst mér þessi hæfíleiki þroskast mikið, þ.e. að hlusta
og tengja og spekúlera í lífinu. Ég kunni enga frönsku til
að byrja með og varð að ímynda mér hvað fólkið væri
að segja. Þarna gat ég kippt mér út úr þeirri öfgafullu
streitu sem mér finnst ríkja hér á landi, m.a. varðandi
útlit og tísku. Þar sem ég var í Frakklandi hugsar ungt
fólk ekki svona rosalega mikið um föt eins og hér. Ég
gerði líka ýmislegt sem mig langar að gera en hef aldrei
tíma til, t.d. lærði ég myndlist og las bókmenntir. Ég
fitnaði um tíu kíló en leið bara vel því ég stundaði í-
þróttir á fullu, var í karate, badminton og klettaklifri.“
Eva segist vita að sumir karlmenn líti svo á að konur
séu minnimáttar en það hefur ekki áhrif á hana. „Mér
finnst mikilvægt að breyta þessu viðhorfi hjá ungum
karlmönnum og það gerum við auðvitað best með því
að vera stoltar af sjálfum okkur og fara okkar eigin leið-
ir. Ég hef aðeins fundið fyrir fordómum gagnvart því
sem ég er að gera, þ.e. að vera í kynjafræði og starfa með
Femínistafélaginu, því engir úr mínum vinahópi völdu
þessa leið. En þegar ég útskýri þetta á eðlilegan hátt og
er stolt af því, skilur fólk mig og ber virðingu fyrir því
sem ég er að gera þótt það sé ekki sammála mér. Það er
líka algengt að fólk segist vera jafnréttissinnar en ekki
femínistar og vilji að við breytum orðinu því það hafi
svo neikvæða merkingu í þeirra huga,“ segir Eva.
24/5 -6. tbl./2003/vera