Vera


Vera - 01.10.2003, Blaðsíða 63

Vera - 01.10.2003, Blaðsíða 63
MA ritgerðin „Þöggun þunglyndra kvenna" er eftir Bergþóru Reynis- dóttur, geðhjúkrunarfræðing. Hún lauk mastersprófi frá Námsbraut í hjúkrunarfræði við Háskóla íslands sl. vor. Rannsóknin byggir á ára- tuga reynslu Bergþóru af geðhjúkrunarstörfum en sú reynsla fékk hana til að stíga ný skref og stofna eigið fyrirtæki, Liljuna ehf, sem hef- ur það markmið að efla geðheilsu fólks m.a. með sjálfstyrkingu. Bergþóra hóf störf sem hjúkrunarfræðingur á Kleppsspi'tala strax eftir hjúkrunarfræðinám. Sérrnámi í geðhjúkrun lauk Bergþóra fjórum árum síð- ar og lá leiðin þá á Reykjalund þar sem hún vann í 5 ár, m.a. við að leggja grunn að geðsviði Reykjalundar. Þá fór hún til Akureyrar og starfaði sem geðhjúkrunarfræðingur við fjórðungssjúkrahúsið og tók m.a. þátt í endur- skipulagningu geðdeildar sjúkrahússins. Bergþóra hafði einnig umsjón með geðhjúkrunarnámi við hjúkrunarnámsbraut Háskólans á Akureyri í nokkur ár. Fyrirtæki Bergþóru hefur það markmið að efla geðheilsu fólks og felst starfsemin m.a. (forvarnarstarfi þar sem viðtalsmeðferð, fræðsla, ráðgjöf og handleiðsla eru áhersluþættir. Einnig er boðið upp á geðmeðferð til að efla og viðhalda andlegu jafnvægi og innri styrk. Námskeiðið Innri friður - Innri styrkur er hannað með áðurgreinda þætti í huga. kvæma hóp kvenna. Tilgangur rannsóknarinnar var að skoða reynslu kvenna sem greindar hafa verið með þung- lyndi af samskiptum við heilbrigðisfagfólk. Notast var við eigindlega rannsóknaraðferð sem byggir á túlkunarfyrir- bærafræði sem lýsir og skýrir reynsluheim fólks og beinir athygli að því hvernig maðurinn túlkar og gefur atburðum í lífi sínu merkingu. Greind voru fjögur yfirþemu sem lúta að reynslu kvennanna af samskiptum við heilbrigðisfag- fólkið: 1) skilningur á líðan, 2) þöggun, 3) fordómar, 4) leit- að eigin útgönguleiða. Skilningurá líðan Það sem konunum fannst mikilvægast í samskiptum við heilbrigðisfagfólkið var að það gæfi sér tíma til að tala við þær og öðlast þekkingu á tilfinningalegri vanlíðan þeirra og aðstoða þær við að bæta úr henni. Fimm þátttakenda höfðu reynslu af heilbrigðisfagfólki sem hafði hæfni ( mannlegum samskiptum og töldu konurnar þetta fagfólk vera „faglega færa" einstaklinga. Viðmót þessa skilnings- ríka fagfólks var hlýlegt, það var varfærið í orðaskiptum og notaði líkamlega snertingu. Tvö undirþemu komu fram en þau voru: Mannleg tengsl og að halda reisn sinni. Mannleg tengsl: Þeim konum sem höfðu verið lagðar inn á geðdeild fannst það vera erfitt spor að stiga og kváð- ust hafa verið fullar af fordómum gagnvart „geðveiku" fólki áður en þær þurftu sjálfar að leggjast inn á geðdeild- ir. Margrét, sem hafði átt langvinn samskipti við heilbrigð- isfagfólk, fann loks notaleg samskipti við fagfólk þegar hún lagðist inn á geðdeild vegna áfengismeðferðar. Mar- grét hitti þarna skilningsríka meðferðaraðila, sérstaklega áfengisráðgjafa. Hún hafði einn ákveðinn stuðningsaðila og kvað hann standa upp úr í minningunni um samskipti við heilbrigðisfagfólkið. Jákvæð samskipti og uppörvun annarra sjúklinga sem upplifað höfðu sams konar reynslu af ofbeldi og misnotkun áfengis var einnig stuðningur fyr- ir Margréti. Eftirfarandi orð hennar lýsa vel hve henni létti þegar hún mætti mannlegum skilningi: „Ráðgjafamir... já mér finnst þetta fólk, sem hefur upplifað eitthvað svipað og ég í lífi sínu, skilja þetta best. Þarna þorði ég að tala í fyrsta skipti á geðdeild um kynferðislega misnotk- un og mér leið vel þarna innan um fólkið sem hafði svipaða reynslu og ég... í áfengismeðferð finnst mér vera svona víð- tækari skilningur á tilfinningum manns... þeir geta tekið við öllu sem maður segir." Að halda reisn sinni: Það var öllum þátttakendum mikilvægt að „halda reisn sinni" þrátt fyrir veikindin. Engin þátttakenda taldi sig vera „geðveika" heldur miklu fremur að langvinnt tilfinningalegt álag hefði undist upp á sálina og að lokum valdið því að þær misstu stjórn á lífi sínu og úrræðaleysið náði yfirhöndinni. Þegar konunum var sýnd- ur skilningur á veikindunum þá létti innra með þeim og þær fundu I ríkari mæli til mannlegrar reisnar. Eftirfarandi orð Maríu sýna þetta glöggt: „Mér fannst ég vera orðin svo fín frú þegarhún talaði við mig ... og skildimig... ég varsvo upp með mér... hahaaaa." Þöggun Allir þátttakendur kynntust ópersónulegum samskiptum þar sem viðmótið var kuldalegt, jafnvel niðurlægjandi og fagfólkið hélt fjarlægð sinni og gaf ekki kost á að mynda náin tengsl. Ennfremur töldu konurnar að fagfólkið hefði ekki lagt sig fram um að leita að rótum tilfinningalegrar vanlíðanar þeirra. Þær töldu að fagfólkið hefði tekið ákvarðanir um meðferð án samráðs við þær þannig að samskiptin hefðu verið á þann veg að fagfólkið vissi betur um líðan og þarfir kvennanna en þær sjálfar. Konurnar álitu að slík framkoma hefði verið til þess eins fallin að þagga niður tilfinningalega vanlíðan þeirra þar sem ekki vera / 5-6. tbl. / 2003 / 63
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76

x

Vera

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vera
https://timarit.is/publication/858

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.