Vera - 01.10.2003, Blaðsíða 45
MAÐUR ER KARLKYNSORÐ ÞÓ AÐ ÞAÐ SÉ SAMHEITI YFIR BÆÐI KYNIN. ÞAÐ ER OFTAST TALAÐ UM „ÞÁ", JAFNVEL
ÞEGAR VÍSAÐ ER TIL ÁKVEÐINNAR STARFSTÉTTAR, EINS OG ALÞINGISMANNA. STUNDUM ER HÆGT AÐ NOTA
„FÓLK" í STAÐINN FYRIR „MENN".
þessum karlkynsorðum yfir í hvorugkyn eða kvenkyn.
Þær breytingar sem orðið hafa í tungumálinu hin síðari
ár eru í raun til þess að lcarlkynsgera það enn frekar, eins
og þegar hjúkrunarkona varð hjúkrunarfræðingur og
fóstrur urðu leikskólakennarar. Það hefur áhrif á okkur,
hvort sem við gerum okkur grein íyrir því eða ekki, að
alltaf sé vísað til kvenna í karlkyni á vinnumarkaði. Ég
vil til dæmis vera talskona Femínistafélagsins vegna þess
að ég vil áfram vera „hún“ fremur en að verða „hann“
talsmaðurinn. Mér finnst bæði gott og gaman að vera
kona og ég vil ekki afsala mér því að vísað sé til mín í
kvenkyni, bara vegna þess að ég tek upp einhvern starfs-
titil. Það er stór partur af sjálfsmynd minni fólginn í því
að vera „hún“. í þessu eru þó mismunandi áherslur og
sitt sýnist hverjum. Maður er karlkynsorð þó að það sé
samheiti yfir bæði kynin. Það er oftast talað
urn „þá“ jafnvel þegar vísað er til ákveðinn-
ar starfstéttar, eins og alþingismanna.
Stundum er hægt að nota „fólk“ í staðinn
fyrir „menn“ og tala þá um „þingfólk“ en
það hljómar einkennilega, þó að það gæti
breyst með notkuninni. Við þurfum bara
að leggja höfuðið í bleyti og vera vakandi
fyrir þessu, en slíkar breytingar eiga sér elcki
stað á einum degi.“
Nýliðin er níu daga Femínistavika sem
skipulögð var af Femínistafélaginu og hófst
með launadeginum svokallaða þegar konur
voru hvattar til þess að biðja um launa-
hækkun og skorað var á atvinnurekendur
að gaumgæfa launamun kynjanna.
Femínistavikan var ótrúlega viðburðarík og
naut mikillar athygli en að sögn Katrínar
Önnu leggur félagið aldrei niður störf
vegna þess að jafnréttisbaráttan á að vera
vel sýnileg á öllum tímum.
Hún segir mér laumuleg á svip að
staðalímyndahópurinn sé að skipuleggja
mótmæli fyrir Herra ísland keppnina, en
vill ekkert segja nánar af því. En heldur bar-
áttukonan að það þyki ekki skrýtið að
femínistar skuli mótmæla fegurðarsam-
keppni karla?
„Sumir misskilja orðið femínisti. 1 orð-
inu felst viðurkenning á því að staðan milli
karla og kvenna sé ekki jöfn, en það þýðir
samt ekki að allt sé æðislegt hjá körlum. Út-
litsdýrkunin setur líka pressu á þá að fara út
í öfgar enda verður sífellt algengara að karl-
ar fái bigorexiu sem lýsir sér þannig að þeir
sjá sig í speglinum sem hálfgerða væskla
þrátt fyrir að vera vel vöðvastæltir. Það leið-
ir til þess að þeir æfa óeðlilega mikið og
dæla jafnvel í sig sterurn til þess að verða
stöðugt vöðvastæltari.
Þó að alltaf sé að koma betur og betur í
Ijós hversu skaðleg klám- og kynlífsvæðing
er fyrir alla, þá er líka erfiðara fyrir karla að
taka afstöðu gegn henni. Margir karlar upp-
lifa niðurlæginguna í kláminu og þeir geta m.a. lent í
kynlífs- og klámfíkn sem leggur líf þeirra í rúst. Samt
eru þeir undir gríðarlegum þrýstingi hefðarinnar sem
segir að það sé karlmannlegt að fíla klám og þeir hafa
lítið frelsi til þess að mótmæla ef þeim mislíkar. Hug-
myndin um að klám og kynlíf sé sanri hluturinn er enn-
þá ótrúlega sterk, öllum til tjóns.
Ef við viljum móta samfélagið okkar verðum við að
hugsa af alvöru um hvað við þurfum að gera í þessum
málum. Hvorki körlum né konum líður vel í samfélagi
þar sem kynjamisrétti, klám og niðurlæging viðgengst.
Við þurfum að læra að bera virðingu fyrir okkur sjálfum
og hvert öðru - þá fyrst eigum við von um að geta skap-
að hér gott og réttlátt samfélag.“ X
,4
Heilsubót á besta staö. Opið Sumar Vetur
Virka daga 6.30-22 6.30-22
Helgar 8.00-19-00 8.00-18.00
Sundlaug Sundlaug Kópavogs
Kópavogs Sími 570 0470
vera / 5-6. tbl. / 2003 / 4£