Vera


Vera - 01.10.2003, Blaðsíða 68

Vera - 01.10.2003, Blaðsíða 68
Bára Magnúsdóttir Hvers virði erlífkonu? »í nýrri skýrslu UNIFEM kemur fram að ofbeldi í garð kvenna sé útbreidd- asti glæpur í heimi. Bækurnar sem hér verður fjallað um eru allar um of- beldi gegn konum sem daglega á sér stað víðsvegar í heiminum. Souad Brennd lifandi BRENND LIFANDI Souad og Marie-Thérése Cuny. Árni Snævarr þýddi. Vaka-Helgafell, 2003 Souad er ung palestínsk kona sem lét fallerast og fyrir vikið hellir mágur hennar bensíni yfir hana og ber eld að. Hún lifir árásina af og með aðstoð konu frá hjálparstofnun kemst hún til Evrópu þar sem hún fær læknishjálp. Þessi bók er svo meingölluð að það skyggir á söguna. Þar ber fyrst að telja hve aldur Souad er á reiki, t.d. eldist hún um 6-8 ár við það að fara frá ísrael til Evrópu (87,156, 216). Aftur er mótsögn í því að Sou- ad segir að hún hafi aldrei séð lögregluna, sem hafi aldrei skipt sér af því sem gerðist í þorpinu en segir svo að lögreglan hafi komið og yf- irheyrt hana (37, 56). Á einum stað er sagt að mágur móður hennar hafi brennt Souad (215). Það gæti reyndar hafa misfarist í þýðing- unni, rétt eins og mig grunar með handsþrengjurnar sem fólk þurfti að foraðast að stíga á (48). Þá á ég erfitt með að sjá fyrir mér konuna „í bikini með pils á herðunum" (204). Þýðandinn hefði reyndar alls ekki átt að nota orðið „mongólíti" (157) og fær skömm í hattinn fyrir það. Af bókarkápu má ætla að Souad hafi brunnið mjög í andliti, sem síðan reynist fjarri sanni heldur vill hún einfaldlega ekki þekkjast, án þess þó að það sé sagt í bókinni. En líklega hefur myndin af grímu- klæddu konunni þótt söluvænni. Alversti galli bókarinnar er þó fyrstu persónu frásögn Jacqueline, konunnar sem bjargaði lífi Souad. Eðlilegra hefði verið að Souad hefði haft söguna eftir bjargvætti sínum en að sú manneskja verði miðpunktur frásagnarinnar er fáránlegt. í stuttu máli sagt: Merkileg saga en illa sögð. AMBÁTTIN Mende Nazer og Damien Lewis. Kristín Thorlacius þýddi. JPV útgáfa, 2003 Mende er rænt tólf ára gamalli í árás þrælasala. Lengst af er hún ambátt í höfuðborg Súdan þar sem komið er fram við hana eins og hund, hún sefur úti í kofa og borðar ekki af sömu diskum og fjöl- skyldan. Húsbændum hennar finnst þetta frábært: „Engir frídagar, engin orlof, ekkert kaup. Hún er hér alltaf. Ég á hana." (129). Síðan er hún send til London enda vandfundið annað eins hjú. Fljótlega kemur þó í Ijós að staða hennar hefur ekkert batnað. Mikill galli er hve sífellt er hamrað á hve Arabar séu vondir. Ekki er við Mende að sakast í þessu heldur skrifast þessi efnistök á kostnað höfundar bókarinnar, Damien Lewis, sem hefði átt að umorða og fella úr mesta Araba-hatrið. Kúgarar hegða sér nefnilega alls staðar eins: Mende og skólasystkinum hennar er t.d. bannað að tala eigið tungumál og skipað að tala arabísku. Sömu meðferð fengu á sínum tíma suður-afrísk og grænlensk börn, þau urðu að tala mál herraþjóð- arinnar. Kynþáttahyggja virðist vera rótin að þessu hatri á tungumáli hins undirokaða því ekki bönnuðu Danir okkur að nota íslensku. Að þessu sögðu verður auðvitað að líta á aðalatriði bókarinnar, þrælahaldið, sem er ófyrirgefanlegt, hver sem í hlut á. Þessi bók er oft erfið og óhugnaleg. Kaflarnir sem lýsa lífi Mende í faðmi fjölskyldunnar í Súdan standa upp úr. DÆTUR KÍNA - BÆLDAR RADDIR Xinran. Helga Þórarinsdóttir þýddi. JPV útgáfa, 2003 Dætur Kína í upphafi bókarinnar skýrir höfundurinn, BÆL1AB "<D°11' Xinran, hvernig stóð á því að allar þessar konur fóru að segja henni sögu sína; hún /ÉuL SSDciir var með útvarpsþátt og tók við símtölum í beinni útsendingu. Sem brautryðjandi í slíkri þáttagerð í Kína varð hún fljótt mjög þekkt og bréfin streymdu inn. Sumar kvennanna hitti hún persónulega. Þessar konur bregðast mjög mismunandi við örlögum sínum. Sumar brotna, reyna sjálfsmorð, verða geðveikar en aðrar reyna að gera öðrum lífið bærilegra, eins og konurnar sem misstu börn sín í jarðskjálfta og stofnuðu munaðarleysingjahæli. Aðrar, sérstaklega yngri konurnar, eru mjög kaldhæðnar og treysta engum, beita öllum brögðum til að komast í efnahagslegt öryggi. Þetta er bók sem getur hrakið lesandann í svarta örvæntingu og er hreint ekki til þess fallin að vekja mann til vitundar um fagurt mannlíf. Höfundurinn er sú sem tengir sögurnar saman og hún er líka ein þeirra sem segir sögu sína. Hún samsamar sig þannig konunum enda orðin þátttakandi í þeirra lífi eins og hún leyfir lesandanum að vera þátttakandi í sínu. Munurinn á þessari bók og hinum er að hér eru sögurnar fleiri. Fleiri konur sem hafa átt skelfilega erfiða ævi. Þessi bók er líka betur þýdd og frábærlega vel skrifuð. Þessar bækur eru ekki skrifaðar á þann hátt að með skipulögðum hætti sé verið að snúa upp á viðkvæmnistaugar lesandans, en mörg atvik geta komið við fólk hafi það einhverja samúð með öðrum yfir- leitt. Þessar sögur eru átakanleg áminning um að það er ekki allt í allrabesta lagi né heldur miðar allt í þessum heimi til hins besta. En það verður að segjast: Dætur Kína ber af hinum eins og gull af eiri. 68/5-6. tbl. / 2003 / vera
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76

x

Vera

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vera
https://timarit.is/publication/858

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.