Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1921, Síða 44

42
TIMARIT T.JÓÐRÆKNISFKLAG8 ÍSLENDINGA
HallgerSar, sem ýmist hefir verið með
Oddi eða móður sinni. Hann er ungur
maður, ókvæntur að minsta kosti.
Hann á hjarta 'hennar; kannske á laun-
Óvíst líka, að Oddur hafi viljað gifta
honum dóttur sína. Hann hefir lík-
lega verið félítill, ekki heldur borinn
til mannaforráða; kannske þótt stað-
festulítill, en gat vel fyrir því verið
nógu glæsilegur til að ganga í augu
frændkonu sinni ungri. Svo kemur
Hallbjörn, öllum iþeim kostum búinn,
sem einn tengdason mátti prýða.
Oddur gefur honum Hallgerði. Hún
er ekki spurð um samþykki. Oddur
finnur um seinan að hann hefir gert
glappaskot; gengur miili sem hann
getur, en það stoðar ekki. Vafalaust
er honum þungt í skapi, er Hallbjörn
ætlar burt með konu sína- Hann þorir
ekki að vera heima. Föðurhjartað
kennir sín, og sök bítur sekan. Hann
treystir sér ekki til að Iþröngva henni
frekara- En móti HaHbirni getur hann
ekki verið, því að hann hefir réttinn
sín megin, og hefir að líkindum ver-
ið góður drengur. Snælbjörn er ekki
heildur heima. Er það af ásettu ráði ?
Getur hann ekki horft á Hallgerði
fara? Eða vill hann ekki vera til fyrir-
stöðu? Hver vill hugsa sér heimilis-
lífið á Breiðabólsstað um veturinn?
Alla þá sálarkvöl, sem þetta veslings
fólk alt hefir átt við að búa, þangað
til Hallbjörn drepur konu sína, hams-
laus af ást og afbrýði; bíður svo Snæ-
bjarnar, þegar hann sér til ferða hans;
maður veit ekki hvort heldur af því,
að hann vill ekki sjálfur lifa eða hann
þyrstir í blóð Snæbjarnar, þessa
manns, sem, ef til vill óviljandi, hefir
verið orsökin í ógæfu hans og hug-
stríði. Hugsið ykkur fundinn hjá Hall-
bjarnarvörðum, er þessir tveir horfast
í augu! Eg verð feginn Hallbjarnar
vegna, þegar hann hnígur dauður. Eg
skil það vel, að hann sagði það satt,
að hann mundi aldrei bíða þess bæt-
ur, er gerst hafði á Breiðabólstað. En
mig grunar, að Snælbjörn hafi og bor-
ið það sár eftir, sem þá fyrst hafi
hætt að svíða, er hann lá veginn vetri
síðar á jöklinum á Grænlandsströnd
umi. Það Iítur út fyrir að hann hafi
ekki eirt heima eftir vígin, og fer til
Grænlands til að kæla hjartasviðann-
Og svo veslings karlinn Oddur eftir
heima, ef til vill með þeirri meðvitund,
að alt þetta hafi hlotist af einræði
sínu og glapræði! Auðvitað má hugsa
sér þetta á marga vegu, en stórkost-
lega átakanlegt altaf, — yrkisefni —
en ekki fyrir smáskáld.
Eg læt hér staðar numið. Efnið
væri seint tæmt- Eg hefi einungis ætl-
að mér að vekja eftirtekt ykkar á
Landnámu og þeim auði, sem hún hef-
ir að geyma. Hann er ekki mjög auð-
fundinn né fljóttekinn; liggur ekki al-
veg laus fyrir ofan jarðar. En það mun
flestum íeynast, sem í þá námu grafa
eftir gullm'olum, að lengi sé von á
einum. Eg býst við, að mörgum sýn-
ist Landnáma í fljótu bragði ekki fög-
ur yfir að líta, eins og úfið gráleitt
hraun, eintómur apall og hrjóstur ætt-
artalna og nafna, en við nánari kynni
birtist gróðurinn, eins og kjarngrös og
skrúðjurtir í sprungum og gjótum
milli hraunsteina.