Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1921, Síða 66

64
TÍMAEIT ÞJÓÐEÆKNISFÉLAGS ÍSLEXDIIíGA
nokkur ár slyrkt sérstakan verzlunar-
skóla, er samvinnumenn hafa stofn-
að til að menta starfsmenn sína, jafn-
hliða því sem það hefir veitt styrk
verzlunarskóia kaupmanna. Er það
mjög frjáfslynt af Alþingi, að gera
báðum stefnunum jafnt und r höfði,
veita þeim báðum taekifæri til að
fræða þjcðina, fýrir miiligöngu skól-
anna, um báðar stefnurnar.
Af því báðir þessir flokkar hafa nú
hafið merki sitt á loft, ekki einungis í
verzlua og viðskiftum, heldur einnig í
stjórnmálum, stofnun blaða, skóla-
halds o. fl., og af því að það liggur
svo Ijóst fyrir öilum, að það snertir
hag hvers einasta manns í landinu,
hvor stefnan ræður í framkvæmdum
og stjórnmálalífi þjóðarinnar, þá sýn-
ist mér alt benda' til, að það verði
sterkustu straumarnir í þjóðlífinu, og
iíklegastir til, að á þeim byggist r.ý
flokkaskipun í stjórnmálum.
Baráttan milli þessara tveggja
stefna verður, eflaust löng og hörð. Og
yrði hin nýja stefna sigurvegarinn, er
alls ekki æskilegt fyrir hana, að hún
nái nú alt í einu algjörlega völdum.með
allri þeirri ábyrgð, er þeim fylgir.
Snögg og gagngerð breyting á ö!Iu
viðsk'.fta- og stjórnmálaíífi verður oft
skammæ. Það þarf mikill meirihluti
þjóðarinnar að hafa skilið og tileink-
að sér hina nýju stefnu, til þess að hún
hafi holl áhrif. Hún þarf, ef hún á
ekki að kafna undir nafni, að vera
bygð á gagngerðri þjóðarsamvinnu,
ofan frá ráðherrastólnum og niður til
verkamannsins, svo allir, æðri sem
lægri, geti fylgst að sem sannmentað-
ur samvinnuflokkur, landi og lýð til
heilla.
Eftirmáíi.
um íanábúuað og iaÍKiagnsnotkim
á Iskndi.
íslenzka þjóðin má ekki sleppa sín-
um gömlu kostum, kjarkmum og
þrautseigjunni, sem bezt hafa fleytt
henni á Iiðnum tímum yfir boða og
blind-ker örlaganna og þjóðlífsbarátt-
unnar, þó nú blási kaldan og margt sé
erfitt á íslandi, sem víða annarsstaðar
í heiminum. Margir eiga nú við þau
kjör að búa í þjóðlífi sínu, að þeir
mundu glaðir vera, ef þeir ættu ekki
við verri kjör að búa en alþýða á ís-
landi. Þjóðin verður enn að hrópa aí
sannfæringu með skáldmu góða:
“Veit þá engi að eyjan hvíta
á sár enn vor, e'f fó’kiS iþorir
guði aS treysta, hlekki hrista,
hlýða réttu, en góSs aS jbíSa.’
Nú eru það ekki dönsku stjórnar-
hlekkirnir, sem þjóðin þarf að hrista
af sér; það eru hlekkir deyfðarinnar,
vanans, sundurlyndisins, skammsýn-
innar og tortryggninnar, og aunara
slíkra illra af!a, er hefta framför ís-
lenzku þjóðarmnar,. eins og margra
annara þjóða. Ef þjóðin starfar
samheut, víðsýn og vongóð að því, að
nota ö’l þau gæði lands og lagar, sem
ísland hefir að bjóða, þá mun með
tímanum rætast spá skáldsins góða í
síðari hluta erindisins, sem tilfært er
að, framan:
“Fagur er dalur og fyllist skógi,
og frjá-Isir menn þegar aldir renna;
skáldiS hnígur, og rnargir í moldu
með honum búa, en þessu trúiS.”
Þetta er nú aðeins barnalegt oflof
um ísland, býst eg við að þeir segi, er
ekki sjá neina kosti, sem Island hafi,