Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1921, Page 113

I3J ÓÐRÆKNISSAMTÖK
árum, og fjórir hinna, sem eftir lifðu,
fluttu a'lfarnir úr bænum. Eftir voru
þá aðeins sjö búsettir í Winnipeg:
Árni Eggertsson, Jón J. Vopni, Ó. S.
Thorgeirsson, Thos. H- Johnson, B. L.
Baldwinson, B. J. Brandson og Ó.
.Stephensen. Hinir þrír fyrstnefndu
höfðu verið smáskipaðir, forseti,
féhirðir og skrifari, eftir því sem em-
bættin skarðaði við burtför eða dauða
þeirra, er þau slkipuðu áður. Hern-
aðarandinn heltck alt -og 'lamaði allar
framkvæmdir, nema þær, er að stríðs-
málunuim einum lutu. Fundir voru fá-
ír haldnir af néfr.darbrotinu, enda lítið
Tiægt að gera, svo áimenningur vissi
eigi, hvað myndinni Jeið. Kviknaði þá
'SÚ saga árið 1916, er iriyndin var færð
af staðnulm, þar sem hún hafði verið
lengst, á Lögbergsprentsmiðjunni, að
Túið væri að eyði.leggja hana. Spunn-
vist út af þessu ýmsar sagnir og get-
gátur. Orti skáldið Guttormur J.
Guttormsson um það gamanvísur, er
prentaðar voru í ljóðabctk hans, sem út
kom 192014) , en eigi datt orðsveimur
þressi niður fyr en myndinni var kom-
ið upp.
Eigi Iöngu eftir að Þjóðræiknisfélag-
íð var sitofnað, er síðar verður frá
skýrt, var því hreyft, að það tæki við
myndinni og kæmi henni á þann stað,
er almienningi gæfist kostur á að sjá
bana- Óánægju var það farið að valda,
að myndin hafði nú verið sama sem í
jörðu falin í átta ár og enginn fengið
að sjá hana. Tillboð kom frá forstöðu-
manni bæjar-listasafnsins, að taka
myndina í geym'slu og tryggja gegn
skemdum. Satmlþvkt var gerð á þjóð-
ræknisþinginu 1920, eftir till. þáver.
forseta minnisvarðanefndarinnar, Árna
1 1 1
Eggertssonar, “að félagið táki við
myndinni og komi henni fyrir á þeim
stað, þar sem almenningi gefist kost-
ur á að sjá hana, að fengnu samþykki
minnisvarðanefndarinnar, er leita þurfi
leyfis almenns fundar með að afhenda
hana”. Almenna fundinn átti að boða
þá um vorið, en fórst fyrir. Var því
málið aftur til uimræðu á þingi félags-
ins 1921. Var þar eftir allmiklar um-
ræður, gerð að mestu leyti hin sama
samþykt og árinu áður. Hét forseti
nefndarinnar, að boða til almenns
fundar. Fundur þessi var svo haldinn
14. marz. Endileg úrslit urðu engin.
Forseti skýrði frá, að í sjóði væri ihjá
nefndinni fé það er fylgt hafði mynda-
styttunni frá Reykjavík, og numið
$522.30; með 6% vöxtum, er það
hefði borið síðastliðin 5 ár, væri það
nú orðið $668-64, að frádregnum lítil-
legum kostnaði við að búa svo um
myndastyttuna, þar sem hún var
geymd síðan hún kom hingað vestur,
að eldur og vatn eigi gæti á henni
unnið.15) Þá gat hann þess, að
myndastyttan væri óskemd. Ennfrem-
ur, að öftir stæðu aðeins 7 manns í
hinni upphaflegu 15 manna nefnd.
Vildi hann að bætt væri við nefndina,
og hún látin Ijúka því verki, er hún
upphaflega hafði verið kosin til. Urðu
um það mjög sikiftar skoðanir. Vildu
sumir, að svo væri gert, en aðrir, að
málið væri afhent Þjóðræknisfélaginu.
Gáf þá néfndarmanna einn þá skýr-
ingu, að stjórnarráð Manitoba hefði
leyft, að flytja mætti myndina inn í
þinghúsið og láta hana standa þar, unz
henni ýrði Ikomið á stáll þar úti á
grundinni. Var þá tillaga gerð, borin
upp og fe'ld, að nefndinni væri þak'k-
14) Bóndadóttir, “Ný þjó’ðsaga” bls. 54.
15) “Hkr.” XXXV. ár., nr. 26.