Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1923, Page 88

54
TÍMABIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
ernissál, má segja: Hræðstu sálar-
morðið!1) Væri óskandi að sú að-
vörun væri hrópuð hátt inn í eyru
allra þeirra, sem af einskærum
aulaskap og misskilningi eru í
þann veginn að glopra niður sínu
þjóðerni.
IV.
Fyrir ísland væjri það feikna-
ávinningur, ef Vestur-íslendingar
gætu í framtíðinni haldið trygð við
gamla landið, þó ekki væri meira,
en auðvitað allra bezt, ef íslenzkt
mál hyrfi aldrei af vörum þeirra.
Síðan ísland varð sjálfstætt ríki,
1) Eg skal leyfa mér að gefa dálitla út>
skýringu á þessu orðatiltæki: Hræðstu
sálarmorðið! Svo sem kunnugt er,
standa þessi vængjuðu orð í einum
sálmi föður míns.
Margir liafa furðað sig á að hann,
sem annars var sérlega frjálslyndur,
skyldi hugsa sér slíkan voða möguleg-
an, að sálinni væri unt að lóga. Og
rétttrúnaðarmenn hafa séð í þessu
sönnun fyrir trú hans á eilífa útskúf-
un (a. m. k- í þann svipinn, þegar hann
orti sálminn)- En þar skjátlast þeim
skriftlærðu, ef eg þekti föður minn
rétt. Því ef trú hans var bjargföst á
nokkru atriði, þá var það á því að sálin
væri ódrepandi-
Eg átti oft orðastað við hann um
þetta, þó eg að vísu ekki minnist þess,
að þetta sálarmorð í sálminum bæri
okkur á góma.
Eyr má rota en dauðrota; og eg veit
með vissu, að með sálai-morði hefir
hann aðeins meint. að menn gætu rot-
að sálina, misþyrmt henni, sljófgað
hana og svæft, með andvaraleysi og
dauðýflishætti, eða með því ag loka
viljandi sinni innri sálarsjón. Með
slíku móti gætu menn svæft sjálfa sig
og orðið undirlagðir af þeim “dapra
sálardoða'’, sem hann talar um í öðru
kvæði.
þarf það umfram alt að eignast
sem flesta vini í öðrum löndum. Þá
er fyrst fyrir hendi að reyna að
tryggja. sér sem bezt að þeir haldist
vinir vorir, sem eru vinir vorir og
sem okkur eru skyldastir, íslend-
ingar vestan hafs. Það væri landi
voru mikill styrkur, að mega stöð-
ugt reikna með samúð og vináttu
eitthvað 30 þúsund góðra frænda
innan um hið enskumælandi stór-
veldi heimsins. Það væri efalaust
miklu betra en þó við ættum álíka
stóran her útbúinn með fallbyssum
og eiturgufutækjum.
Það er af þessu ljóst, að það er
ekkert smáræðis velferðarmál Is-
lands, sem nokkrir góðir menn
hafa beitt sér fyrir, er þeir stofnuðu
Þjcðræknisfélag Vestur-íslendinga.
Og væri sannarlega vert að styrkja
þann félagsskap með ríflegum fjár-
framlögum úr ríkissjóði íslands.
Til þessa eru leiðandi menn
lieima á Fróni ekki farnir að skilja
þýðingu þessa máls, og fáir skilja
það til hlítar fyr en þeir (líkt og eg)
hafa átt því láni að fagna að kynn-
ast þeim fríða frændahóp, sem ís-
lendingar eiga í Vesturheimi.
Vestur-íslendingar reynast Eng-
lendingum jafnt og Bandaríkja-
mönnum í hvatvetna “hlutgengir á
Orminum langa”. Og þess verður
sennilega ekki langt að bíða, að
þeir verði “fremstir í fólki þar’s fir-
ar berjast” í stjórnmálum jafnt og
fjármálum og vísindum. Það er
gott að eiga slíka hauka í horni.
V.
Það er algeng trú heima á Fróni,
og reyndar meðal margra vestra
líka, að það sé svo sem hœgðarleik-