Fréttatíminn - 07.09.2012, Blaðsíða 40
F
ÍT
O
N
/
S
ÍA
F
I0
4
3
2
5
9
568 8000 | borgarleikhus.is
Kári S
teinn
Karls
son,
langh
laupa
ri
4 sýn
ingar
að eig
in val
i
Áskri
ftar-
kortið
mitt
þau rifust heiftarlega. Hann rauk síðan út í æðiskasti
og kom ekki heim fyrr en nokkrum dögum síðar og þá
sagði hann Patsy að hún þyrfti aldrei að hafa áhyggjur
af Esther og börnunum framan. Það hefði verið séð um
þau. Esther var 23 ára gömul þegar þetta gerðist og
síðan þá hefur ekkert heyrst frá henni.
Raymond er enn á lífi en Donita glímdi við andleg
veikindi alla tíð og lést árið 1999. „Eftir að ég byrjaði
að leita að Ester fann ég Raymond og legstað Donitu,“
segir Melissa sem er orðin mjög náin hinum horfna
bróður sínum.
Léttir að faðir minn er ekki morðingi
„Ég hitti Raymond tvisvar í viku og tala við hann dag-
lega í síma. Við erum orðin mjög náin. Hann er mjög
veikur og ég hugsa að hann eigi ekki langt eftir. Ég
fékk bestu vinkonu mína til þess að flytja inn til hans
og hugsa um hann. Hann lifði sjálfur mjög ofbeldis-
fullu lífi og síðasta minning hans um móður sína er
þegar hann horfði á föður okkar berja hana og stinga
þennan dag sem hún endaði á spítalanum í tvær vikur.
Þá hélt hann að hann hefði orðið vitni að dauða hennar
sem renndi enn frekari stoðum undir skelfilegan grun
okkar um hver örlög Estherar hefðu orðið.“
Melissa kom til Íslands á sunnudaginn og þessa
sömu helgi var í bloggi og fréttum sagt frá því að eftir
mikla leit á eigin vegum hefði Lilly Valgerður Odds-
dóttir komist á slóð Estherar. Hún hefði gifst aftur, lifað
góðu lífi og dáið árið 2002. Melissa segist nokkuð viss
um að hér með sé Esther fundin og saga hennar hafi þá
fengið farsælli lyktir en áður var óttast.
„Ég er 90% viss um að þetta sé Esther en ég get ekki
verið viss vegna þess að ég hef engar sannanir fyrir
því. Lilly Oddsdóttir hélt áfram að leita og leita og við
erum svo ánægð með að hún hafi loks fundið hana. Ef
þetta er Esther. Þetta er fyrst og fremst ánægjulegt
vegna þess að við höfum þá loksins fundið hana. Síðan
er þetta mikill léttir fyrir mig að vita að faðir minn sé
ekki morðingi. Þannig að ef þetta er tilfellið þá erum
við öll hæstánægð.“
Fagnaði dauða Larrys
Á meðan Melissa skrifaði sögu Estherar heltust
hryllilegar bernskuminningar hennar yfir hana. „Fyrri
hluti bókarinnar kallaði á seinni hlutann vegna þess
að þegar ég skrifaði um Esther flæddu allar minningar
mínar um ofbeldið yfir mig. Minningar sem ég hafði
bælt niður og verið á flótta undan í fjörutíu ár. Draumar
og martraðir byrjuðu að sækja á mig og ég gat hvorki
borðað né sofið. Ég var heltekin af þessu og varð að
skrifa seinni hlutann og segja mína eigin sögu.
Ég ætlaði enn að gefa bókina út sjálf en síðan
atvikaðist það þannig að hún kemur núna fyrst út á ís-
lensku.“
Leit Melissu að Esther hófst í mars 2009 þegar
einkaspæjarinn Peggy Baldwin hafði samband við
hana fyrir hönd ættingja Esterar á Íslandi til þess
að grafast fyrir um hvort Melissa vissi eitthvað um
Esther.
Jólin áður höfðu þó minningar um föður hennar sótt
svo á Melissu að hún tók á sig rögg og fletti honum upp
á Google og komst, sér til mikillar skelfingar, að því
að hann væri enn á lífi og byggi á Flórída. Hún fékk
sig þó ekki til þess að hringja í hann fyrr en í janúar-
lok og komst þá að því að Larry var nýlátinn. „Ég hafði
ekki séð hann í 35 ár þegar ég fann þessa þörf fyrir að
komast að því hvort hann væri á lífi og það eina sem
ég fann þegar Jan, fjórða eiginkona hans, sagði mér að
krabbamein hefði dregið hann til dauða skömmu áður
en ég hringdi.
Melissa lýsir þessum orðaskiptum í bók sinni:
„Var hann jarðaður eða brenndur?“ spurði ég.
„Æ, vina mín ... ég lét brenna hann.“
„Ansans,“ svaraði ég, „ég sem var búin að
heita því að hrækja á leiðið hans þegar hann
dæi.“
„Þú getur alltaf komið og hrækt á öskuna,“
svaraði hún að bragði eins og ósk mín hefði
verið fullkomlega eðlileg.
Melissa kvaddi Jan síðan með þeim orðum að hún væri
glöð yfir því að Larry hefði þjáðst á banalegunni.
„Ég er ennþá mjög reið. Ég er reið út í móður mína
og ofboðslega reið föður mínum. En ég ætla ekki að
láta þetta hafa áhrif á líf mitt lengur en þetta er þarna
ennþá og fer aldrei. Ég get ekki ímyndað mér að nokk-
ur manneskja gæti nokkurn tíma sætt sig almennilega
við það sem ég hef upplifað,“ segir Melissa sem áttaði
sig ekki á því fyrr en eftir að móðir hennar lést að hún
hefði vitað hvað Larry var að gera börnunum án þess
að bregðast við.
„Eldri systir mín var mjög mótfallin því að ég byrjaði
að skrifa þessa sögu og legðist í þessa leit. Hún sagði
mér að fara ekki ofan í þessa ormagryfju en ég hélt
samt ótrauð áfram vegna þess að mér fannst það vera
hið eina rétta. Og ég vildi að fjölskylda Estherar gæti
fengið einhvers konar uppgjör sem er eitthvað sem við
fengum ekki. Við systurnar höfum ekki talað saman
síðan og hún er mér mjög reið fyrir að gera þetta.“
Þvingaður í ófrjósemisaðgerð
Melissa, systkini hennar og móðir bjuggu við ára-
langar barsmíðar og misnotkun Larrys en að lokum
hélt Larry á aðrar slóðir og fann sér ný fórnarlömb.
„Móðir mín fór frá honum eftir að ég sagði henni frá
því sem hann var að gera við okkur. En hún tók honum
svo aftur. Hann flutti aftur inn á heimilið en þá flutti
amma mín líka til okkar og verndaði okkur börnin fyrir
honum.
Móðir mín sagði okkur aldrei neitt um pabba. Ég
held að hún hafi óttast að ef við kæmumst að því að hún
hefði verið svona andvaralaus eða lokað augunum fyrir
þessu myndum aldrei tala við hana framar. Hún lést
1997 og tók leyndarmál sín með sér í gröfina, rétt eins
og Bill Gavin, eldri bróðir föður míns, og faðir minn
sjálfur.“
Meðal þeirra gagna sem Melissa hefur í fórum
sínum er geðmat á föður hennar frá þremur spítölum
þar sem hann er meðal annars sagður ofsóknaróður.
Hann staldraði þó aldrei lengi við á sjúkrahúsunum og
gortaði sig af því að það væri ekkert mála að blekkja
læknana.
Læknunum tókst þó að þvinga Larry í ófrjósemisað-
gerð enda var móðir Melissu þá orðin svo illa farin eftir
að hafa fætt fimm börn að enn ein meðganga hefði
getað kostað hana lífið. Larry virtist hins vegar hafa
óstjórnlega þörf fyrir að eignast börn og þráði stúlku-
börn heitt að því er virðist einungis til þess að geta
eignast fleiri fórnarlömb.
Ófrjósemisaðgerðin kom að sjálfsögðu ekki í veg
fyrir að faðir okkar reyndi að byggja upp nýtt konungs-
ríki. Hann fann sér konu sem hét Bonnie og átti litlar
dætur.
Melissa náði sambandi við eina dætra Bonnie sem
sagði henni að þær hefðu ekki orðið varar við að Larry
beitti móður þeirra ofbeldi en líf þeirra systra hafi hins
vegar verið helvíti á jörð, eins og Melissa gæti gert sér í
hugarlund. Þær systur hafi hrósað happi að komast lif-
andi frá sambúð móður sinnar og Larrys.
„Ég er líka viss um að hann hafi níðst á síðustu kon-
unni sinni, Jan, en ég held að hún sé jafn sjúk og hann
var. Vegna þess að þau voru saman í þrjátíu ár. Hún
hlýtur að hafa vitað hverslags skrímsli hann var en lét
samt eins og hann væri salt jarðar. Hún tók samt undir
grunsemdir okkar um að faðir minn hefði drepið Est-
her þegar ég sagði henni frá þeim. Hún sagðist halda
það líka og hefði alltaf fundist sem hann ætti hræðilegt
leyndarmál sem hann héldi frá henni.
Ættarsaga um sifjaspell
Melissa telur víst að sifjaspell hafi þótt eðlileg og
sjálfsögð i föðurfjölskyldu sinni kynslóðum saman og
byggir grun sinn á því sem hún hefur frá föður sínum
og bróðurdóttur hans. Hún leggur út af þessu í sögu
Estherar þar sem hún segir ömmu sína hafa verið mis-
notaða af föður sínum og hún hafi síðan tekið að sér
að vígja syni sína tvo, Bill og Larry, inn í ættarhefðina
með því að láta þá stunda með sér kynlíf og beita sig
ofbeldi. Þar sem engum sögum fer af föður Larrys og
Bills lætur Melissa einnig í það skína að amma hennar
hafi eignast synina með afa þeirra.
„Ég hitti þessa ömmu mína aldrei og faðir minn hélt
öllu um fólkið sitt vandlega leyndu. Hann sagði mér að
öll fjölskylda sín væri dáin en mamma vissi betur en
var aldrei hreinskilin við okkur.“
Melissa rekur þessa sifjaspellshefð langt aftur í
tímann en í æðum hennar rennur Cherokee-indíána-
blóð sem hún erfði frá föður sínum. „Þegar verið var
að flytja Cherokee-indíánanna á verndarsvæðin 1838
sluppu einhverjir þeirra á leiðinni, þar á meðal for-
feður mínir, og settust að hjá landnemum. Og þar hófst
sifjaspelllið til þess að halda kynstofninum hreinum.
Þetta þróaðist svo kynslóð eftir kynslóð og hefur náð
skelfilegu hámarki í föður mínum.“
Úr skugga föðurins
Melissa á að baki þrjú hjónabönd og á þrjú börn og
er orðin amma. En hún er fyrst núna farin að höndla
hamingjuna og býr með manni sem hún kynntist fyrir
fjórum árum. „Hann er eini maðurinn sem hefur komið
vel fram við mig. Hingað til hefur líf mitt eiginlega
allt verið stöðugur flótti frá þessu. Ég drakk mikið,
djammaði mikið og var mjög lauslát á yngri árum og
skuggi föður míns hefur hvílt á mér. Ég hef alla tíð séð
fyrir hugskotsjónum mínum leiftur úr lífi mínu. Ekki
ósvipað sýnishornum úr bíómyndum. Eitt augnablik
hér og annað þar.
Ég gat aldrei púslað þessu saman en þegar ég byrj-
aði að skrifa rifjaðist þetta allt upp og þá fann ég að öll
þessi leiftur voru aðstæður sem ég hafði upplifað. Það
var hryllilegt þegar þetta gaus svona upp.“
Melissa hefur fengist við ýmislegt um ævina. Hún
rak meðal annars veitingaþjónustu um árabil en sinnir
nú ferðaþjónustu tengdri hestamennsku. „Ég á arab-
íska hesta sem ég tók við af móður minni. Fyrst var
kvöð að sinna hestunum en hún breyttist í ástríðu og
ég vil þakka hrossunum að mér hafi auðnast að glíma
við þessar ljótu minningar. Á meðan ég kembdi þeim,
talaði ég við þá og grét og horfði í þessi stóru, fallegu
skilningsríku augu.“
Melissa segist ekki hafa fengist við ritstörf að ráði
fyrr en núna. „Ég hef skrifað eitthvað af ljóðum og smá-
sögum sem hafa aldrei komist lengra en ofan í skúffu.
Mér fannst svo mikilvægt að finna Ester og fannst eina
leiðin til þess vera að leggja allt líf mitt á borðið, sem ég
og gerði. Ég bjóst aldrei við að þetta myndi enda svona
en nú hef ég lagt líf mitt fram fyrir alla að sjá.“
Esther hóf
nýtt líf í
Alabama
Lilly Valgerður Oddsdóttir lagðist í mikla
rannsóknarvinnu og leit að Rögnu Esther
á eigin vegum sem hefur nú skilað því að
Ragna Esther virðist vera komin í leitirnar
eftir að hafa verið týnd síðan á sjötta áratug
síðustu aldar. Leit Lillyar leiddi hana á slóð
Radna Esther Isholm Vickers sem lést í
Alabama árið 2002.
Radna Esther er sögð fædd í Nice í Frakk-
landi árið 1927 en flest bendir þó til að þarna
sé Ragna Esther loksins fundin.
Radna átti langt og farsælt hjónaband,
lifði eiginmann sinn og lét eftir sig börnin
Lou Ann LeMaster og Jack Vickers. Þá
átti Radna fimm barnabörn þar á meðal er
Kristianna LeMaster Gibbs sem segja má að
beri íslenskt nafn.
Lou Ann, dóttir Rögnu Estherar frá
seinna hjónabandi, hefur haft samband við
Melissu Gavin og beðið hana um að nefna
móður sína ekki á nafn í bók sinni. Melissa
staðfestir að hún hafi fengið slíkt bréf en
kaus að aðhafast ekki að öðru leyti en því að
hún áframsendi það á útgefanda sinn.
Eins og fram kemur í viðtalinu við
Melissu fagnar hún því að Ragna Esther
virðist komin í leitirnar. Hún áréttar einnig
að hún og hennar fólk hafi aldrei fullyrt að
faðir hennar hafi ráðið Rögnu Esther bana
þótt þau hafi grunað það. Þá sé þess heldur
hvergi getið í Grimmdarlífi að Larry hafi
myrt Esther heldur aðeins greint frá því
hvernig hann hegðaði sér og talaði um það
leyti sem Ragna Esther hvarf sporlaust.
Ragna Esther þrettán ára gömul.
Við öll sem
vissum hvað
pabbi var
fær um að
beita miklu
og grófu
ofbeldi töld-
um okkur
vita hvað
Esther hefði
þurft að þola
í hjónaband-
inu og við
drógum þá
ályktun að
hann hefði
banað henni.
40 úttekt Helgin 7.-9. september 2012