Læknablaðið - 15.11.1998, Blaðsíða 14

832
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
Umræða
I þessari framskyggnu rannsókn voru metin
gæði rannsóknar hjá sjúklingum sem fengið
höfðu þarmahreinsun fyrir þvagvegarannsókn
svo og hjá þeinr sjúklingum sem enga hreinsun
fengu. Einnig var reynt að meta hliðarverkanir
hreinsunarinnar.
Af svörum sjúklinga má ráða að þeir hafa
farið eftir þeim leiðbeiningum sent þeir fengu
um undirbúning rannsóknarinnar.
I niðurstöðum kemur fram að langflestir
sjúklinganna sem fengu þarmahreinsun töldu
sig verða fyrir einhverjum óþægindum vegna
undirbúningsins. Flestir vægum en nokkrir
töldu þó óþægindin veruleg. Hins vegar eru
nánast engar kvartanir frá sjúklingum í hóp B.
Þó að kvartanir þessar séu ekki beint til vand-
ræða, verður að taka fullt tillit til þeirra. Þessar
niðurstöður koma heim og saman við erlendar
rannsóknir (5,7).
Niðurstöður benda til þess að gæði rann-
sóknar og greiningarhæfni séu ekki háð þarma-
hreinsun. Okkar niðurstöður benda til þess að
loftmyndun sem er til staðar í hreinsuðum
þörmum sé til meiri vandræða en hægðainni-
hald. Þetta er í fullu samræm við niðurstöður
George, et al (9) en í andstöðu við Bradley, et
al (7), sem komst að þeirri niðurstöðu að loft
truflaði minna en hægðir. Skýring á þessu mis-
ræmi getur verið mismunandi aðferðir við
þarmahreinsun. A hinn bóginn kemur fram í
okkar rannsókn að sýn yfir þvagblöðrusvæði er
mun betri hjá sjúklingum sem fá hreinsun.
Þannig truflast sýn fremur af hægðum en lofti á
þessu svæði. Líkleg skýring er að í þörmum í
grindarbotni er hægðainnihald oft mikið og
þétt. Þetta er í samræmi við niðurstöður ann-
arra höfunda (9). Ekki var munur á heildargæð-
um rannsóknanna milli hópanna með tilliti til
greiningar, að mati sérfræðinganna sem skoð-
uðu þessar rannsóknir blint. Hins vegar voru
þarmar dæmdir mun hreinni hjá sjúklingum í
hópi A. Hreinir loftfylltir þarmar bæta sem sagt
ekki gæði skuggaefnisrannsókna á þvagvegum.
Fleiri hafa komist að sömu niðurstöðu (6).
Breytileikinn innbyrðis milli mats sérfræð-
inganna var ekki athugaður sérstaklega en
ávallt má reikna með ákveðnu fráviki í mati í
rannsókn sem þessari.
Lokaorð
Hreinsun þarma fyrir skuggaefnisrannsóknir
á þvagfærum eins og þær voru framkvæmdar á
Borgarspítalanum bæta hvorki gæði né grein-
ingarmöguleika rannsóknanna. Oþægindi sjúk-
linga vegna hreinsunar eru þó nokkur. Niður-
stöður þessar eru í fullu samræmi við erlendar
rannsóknir. Hreinsun þarma fyrir skuggaefnis-
rannsóknir á þvagvegum hjá utanspítalasjúk-
lingum var því hætt á myndgreiningardeild
Sjúkrahúss Reykjavíkur Fossvogi.
Þakkir
Röntgentæknum, afgreiðslufólki og riturum
á myndgreiningardeild Sjúkrahúss Reykjavík-
ur er þökkuð veitt aðstoð við framkvæmd rann-
sóknarinnar.
HEIMILDIR
1. Juhl's P. Essentials of Radiologic Imaging. Philadelphia: JB
Lippincott Company 1993.
2. Sutton D. A Textbook of Radiology. Edinburgh, London
and New York: Churchill Livingstone 1975.
3. Sussman ML, Jacobson G, Jayne HM. Urologic Roent-
genology. Baltimore: The Williams & Williams Company
1967.
4. Alken CE, Dix VW, Weyrauch HM, Wildbolz E. Encyclo-
pediaof urology. Berlin: Springer Verlag 1962.
5. Roberge WA, Hosking DH, MacEwan DW, Ramsey EW.
The excretory urogram bowel preparation - is it necessary?
J Urology 1988; 140: 1473-4.
6. Bailey SR, Tyrrell PN, Hale M. A trial to assess the effec-
tiveness of bowel preparation prior to intravenous uro-
graphy. Clin Radiol 1991; 44: 335-7.
7. Bradley AJ, Taylor PM. Does bowel preparation improve
the quality of intravenous urography? Br J Radiol 1996; 69:
906-9.
8. Hattery RR, Williamson BJ. Hartman GW, LeRoy AJ, Wit-
ten DM. Intravenous urographic technique. Radiology
1988; 167:593-9.
9. George CD, Vinnicombe SJ, Balkissoon AR, Heron CW.
Bowel preparation before intravenous urography: is it ne-
cessary? [see comments]. Br J Radiology 1993; 66: 17-9.