Læknablaðið

Årgang

Læknablaðið - 15.04.1999, Side 61

Læknablaðið - 15.04.1999, Side 61
LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85 333 að leggja legg við rétt svæði mænu til þess að fá fram hámarksverkun og lágmarksfylgikvilla. S-6. Utanbastsdeyfing ofarlega á brjóst- kassa hindrar ekki starfsemi semjuhluta sjálfvirka taugakerfisins í fótleggjum Helga Kristín Magnúsdóttir', Klaus Kirnö2, Sven-Erik Ricksten3, Mikael Elanr1 Frá 'svœfinga- og gjörgœsludeild Fjórðungs- sjúkrahússins á Akureyri, 2anestesi, ’intensiv- várd og 4klinisk neurofysiologisk avd., Sahl- grenska Universitets Sjukhuset, Gautahorg Inngangur: Hingað til hefur verið stuðst við óbeinar mælingar á útbreiðslu hömlunar á semjuhluta sjálfvirka taugakerfisins við utan- bastsdeyfingar staðbundnar á brjóstkassa. Þær rannsóknir benda til að hömlun verði á sjálf- virka taugakerfinu til neðri útlima. Með því að mæla leiðni beint í semjutaug með smágerðu rafskauti, hefur verið sýnt fram á að utanbasts- deyfing á mjóbakssvæði sem nær upp að T:X hemur algjörlega virkni semjuhluta taugakerf- isins til fótleggja og kemur það heim og saman við útbreiðslu snertiskyns. Við gerðum rann- sókn þar sem mæld var taugaleiðni í semju- hluta dálkstaugar (nervus peroneus) bæði fyrir og eftir háa utanbastsdeyfingu á brjóstkassa. Efniviður og aðferðir: Þessi rannsókn var gerð á 10 sjúklingum sem var fyrirhugað að færu í brjóstholsaðgerð. Utanbastsleggur var lagður á bilinu T:11I-1V eða T:IV-V. Skráður var blóðþrýstingur og hjartsláttur. Smágerðu rafskauti var kornið fyrir í dálkstaug strax fyrir neðan hné og fundinn staður í semjuhluta taug- arinnar og virkni skráð. I sex sjúklingum var einnig mældur húðhiti á stórutá og þumli. Eftir að grunnmælingar voru gerðar var gefið búpí- vakaín 5 mg/ml, 4-6 ml í utanbastslegg. Eftir það voru skráðar mælingar í 45 mínútur. Ut- breiðsla deyfingar var metin með því að athuga brottfall kuldaskyns. Niðurstöður: Eftir að búpívakaíni hafði ver- ið sprautað í utanbastslegginn varð vart óveru- legrar aukningar á starfsemi semjuhluta tauga- kerfisins til vöðva. Samfara þessu var óveruleg og aðeins skammvinn lækkun í blóðþrýstingi. Hjartsláttur var óbreyttur. Húðhiti jókst í þumli 15 mínútur eftir deyfingu á meðan ekki var nein breyting í stórutá. Hömlun á kuldaskyni náði á milli TH:I til TH:V1II að meðaltali. Alyktanir: Þessi niðurstaða bendir til þess að utanbastsdeyfing hátt á brjóstkassa hafi ekki áhrif á semjuhluta taugakerfisins til fótleggja. Þetta er ólíkt því sem hefur komið fram í öðr- um rannsóknum en samræmist vel þeirri reynslu að slík deyfing hafi lítil áhrif á hjarta- og blóðrásarkerfi við klíníska notkun. S-7. Lærtaugadeyfing, með eða án leggs, til verkjameðferðar eftir skurðaðgerðir á hné Girisli Hirlekar, Helga Kristín Magnúsdóttir, Ingiríður Sigurðardóttir Frá svœfinga- og gjörgœsludeild Fjórðungs- sjúkrahússins á Akureyri Inngangur: Verkir eftir gerviliðaaðgerð á hné, krossbandaviðgerðir og aðrar hnéaðgerðir geta verið mjög rniklir og erfiðir að eiga við. Þær aðferðir sem mest hafa verið notaðar til að stilla verki eru: 1. Utanbastsdeyfing með eða án ópíata. 2. Innanbastsópíöt. 3. Opiöt í æð, vöðva eða um munn. 4. Bólgueyðandi lyf og paracetamól. 5. Kæling. Verkjastillandi áhrif þessara aðferða eru mis- góð og aukaverkanir ekki ótíðar. Lýst hefur verið góðum áhrifum lærtaugadeyfingar á verki eftir hnéaðgerðir. A FSA höfum við gefið 12 sjúklingum lærtaugadeyfingu, sex eftir gervi- liðaaðgerð og sex eftir aðrar opnar aðgerðir. Efniviður og aðferðir: Gerviliðasjúklingar voru sex. Meðalaldur þeirra var 73 ár (62-87). 1. Skurðaðgerð var framkvæmd í inænudeyfingu með morfíni (0,12-0,2 mg). 2. Lögð deyfing eftir skurðaðgerð. Gefnir 30 ml 0,25% búpívakaíni. 3. Þrír sjúklingar fengu lærtaugadeyfingu með legg, þrír án leggs. 4. Verkjalyfjanotkun og al- menn líðan var metin. Verulegt gagn virtist vera af deyfingunni Opnar hnéaðgerðir voru hjá sex sjúklingum (fjórar krossbandaviðgerðir, einn liðþófi saum- aður og popliteal sin og ein epiphysiodes). Meðalaldur sjúklinganna var 18 ár (14-27). 1. Skurðaðgerð var framkvæmd í svæfingu. 2. Lögð deyfing eftir skurðaðgerð. Gefnir 30 ml 0,25% eða 0,5% búpívakaíni. 3. Þrír fengu legg, þrír eingöngu gusur (boluses). Sprautað var í legg á um fjögurra tíma fresti. 4. Tími fyr- ir fyrstu ópíötsprautu var þrír tímar að meðal- tali (einn eftir níu tíma, einn þurfti ekkert). Alyktanir: Lærtaugadeyfing er mikilvæg verkjastillandi aðferð eftir opnar hnéaðgerðir. Tilfellin sem hér hefur verið lýst lofa góðu, bæði hvað varðar framkvæmd og verkun lær- taugadeyfingar. Frekari samanburðarrann-
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124

x

Læknablaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Læknablaðið
https://timarit.is/publication/986

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.