Sveitarstjórnarmál - 01.12.1995, Blaðsíða 31

MÁLEFNI ALDRAÐRA
Könnun á húsnæðisþörf aldraðra
á höfuðborgarsvæðinu
Á sameiginlegum fundum formanna félagsmálaráða
sveitarfélaganna á höfuðborgarsvæðinu 21. febr. og 1.
mars 1994 var ákveðið að láta fram fara skoðanakönnun
meðal íbúa á höfuðborgarsvæðinu á viðhorfum þeirra til
íbúða fyrir aldraðra.
Markmið þessarar könnunar var að afla upplýsinga
sem hægt yrði að nota við langtíma stefnumótun við
uppbyggingu húsnæðis fyrir aldraða á höfuðborgar-
svæðinu. Fram til þessa hafa sveitarfélög ekki skýrt
markað sér stefnu í uppbyggingu húsnæðis fyrir aldraða,
hvort sem um er að ræða gerð, eignaraðild né til annarra
atriða.
I framhaldi kynningar sem haldin var á niðurstöðum
könnunarinnar hefur verið ákveðið að efna til sérstakrar
ráðstefnu um þessi mál. Stefnt er að því að ráðstefnan
verði haldin í lok janúar 1996 en dagskrá hennar verður
kynnt sérstaklega síðar.
Könnunin náði til úrtaks íbúa á höfuðborgarsvæðinu
55 ára og eldri. Könnunin, sem gerð var veturinn
1994—1945, var tvískipt. I fyrri og viðameiri hlutanum
er gerð almenn viðhorfskönnun íbúa 55 til 74 ára á að-
stæðum og óskum um húsnæði þegar kemur á efri ár,
gerð sérhannaðs húsnæðis o.fl. Könnunin var einnig lag-
skipt, þ.e. úrtaki og niðurstöðum var skipt milli sveitar-
félaga eins og hægt var. Seinni hluti könnunarinnar var
viðtalskönnun við um 40 einstaklinga sem búa í sérstök-
um félagslegum íbúðum fyrir aldraða.
Helstu nióurstöður eru þessar:
• Langalgengast er að fólk búi í eigin húsnæði, eða
96%. Af þeim sem eru í hjúskap eru 99% í eigin hús-
næði; sambærilegt hlutfall þeirra sem eru fráskildir eða
hafa slitið sambúð er 86%.
• Svipað hlutfall svarenda býr í einbýlishúsum (30%)
og fjölbýlishúsum (32%).
• Þeir sem búa í einbýlis- eða raðhúsum leggja mesta
áherslu á að minnka við sig.
• Munur er á húsagerð eftir því hvort fólk er í hjú-
skap/sambúð eða ekki.
Af þeim, sem eru í hjúskap/sambúð, búa 37% í ein-
býlishúsi; sambærilegt hlutfall einhleypinga er 10%.
• Rúmur helmingur svarenda segist alltaf ætla að búa
þar sem hann býr nú.
• Aðspurt um hvað fólk teldi mikilvægast þegar hugað
er að breytingum á húsnæðisaðstæðum vegna aldurs
töldu flestir mikilvægast:
1. Að fá útsýni.
2. Aðgengi að almenningssamgöngum.
3. Að búa nálægt grænu svæði.
• 62% hópsins töldu að byggja ætti sérstakar íbúðir
fyrir aldraða. Karlar eru hlynntari því en konur og áhugi
á því fer lækkandi með hækkandi aldri.
• Þegar spurt var um hverjir eigi að hafa frumkvæði í
því að byggja íbúðir fyrir aldraða er mjög greinilegt að
flestir telja að frumkvæðið eigi að liggja hjá sveitarfélög-
unum, rúmur helmingur svarenda velur þann kost.
• Langhæst hlutfall svarenda, eða 79%, telur það mjög
góðan eða frekar góðan kost að búa áfram í eigin hús-
næði.
• Alls telja 56% svarenda það mjög góðan eða frekar
góðan kost að flytja í minna eða hentugra húsnæði sem
er ekki eymamerkt sérstaklega sem húsnæði fyrir aldr-
aða.
• Þriðjungur heildarhópsins telur sérstakar íbúðir aldr-
aðra í íbúðabyggð, þar sem aldraðir búa saman, vera
mjög góðan eða frekar góðan kost.
• Aðspurt um hvort fólk vildi eiga eða leigja sérstakt
húsnæði fyrir aldraða væri það í þeim hugleiðingum,
sögðust 56% vilja eiga slíkt húsnæði, ef til þess kæmi.
Undirbúningsnefnd þessarar könnunar skipuðu: Sigur-
björg Sigurgeirsdóttir, yfirmaður öldmnarþjónustudeild-
ar Félagsmálastofnunar Reykjavíkurborgar, Aðalsteinn
Sigfússon, félagsmálastjóri Kópavogsbæjar, Aðalbjörg
Lúthersdóttir, yfirmaður öldrunardeildar Kópavogsbæj-
ar, og Unnur V. Ingólfsdóttir, félagsmálastjóri Mosfells-
bæjar. Sigríður Jónsdóttir, félagsfræðingur hjá Félags-
málastofnun Reykjavíkurborgar, var sérstakur faglegur
ráðgjafi nefndarinnar. Dr. Elías J. Héðinsson félagsfræð-
ingur sá um framkvæmd könnunarinnar.
Skýrsla með niðurstöðum könnunarinnar er fáanleg á
skrifstofu Samtaka sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu
(SSH), Hamraborg 12 í Kópavogi, og kostar 2.300 kr.
eintakið. Símanúmer þar er 564-1788.
(Frá Samtökum sveitaifélaga á höfuðborgarsvœðinu.)
22 1