Helgafell - 01.06.1942, Side 71

Helgafell - 01.06.1942, Side 71
TVEIR ÍSLENZKIR LISTAMENN 201 þakka það hinum sterku persónulegu séreinkennum Finns Jónssonar, að hann, ungur og óþekktur, skyldi vera valinn liðsmaður í þessum samtökum. Því hefur verið haldið fram, að Finnur hafi orðið fyrir áhrifum af Sturm-hreyfingunni í verkum sínum, en það er fjarri sanni, því að þessi hreyfing hélt aldrei fram neinni ákveð- inni stefnu né listformi, en var aðeins samtök mjög svo ólíkra listamanna, er áttu svipuð áhugamál. Enda hef ég ekki orðið var við, að myndir Finns frá þessu tímabili líktust verkum neins af Sturm-listamönnunum. Myndir hans frá þessu tímabili ber nú að skoða að- eins sem þrep á þroskastiganum, það er ,,abstrakt“-leikur í litum, línum og flötum, og í rauninni býst ég við að þetta listform sé í innsta eðli sínu ó- skylt Finni, enda þótt hann tæki það upp um tíma sem tilraun. Það eru enn í dag til menn, sem álykta þannig, að vegna þess að ,,Litla stúlkan í heim- sókn hjá afa“ og „Síðasta landsýn út- flytjandans“, og hvað þau nú hétu öll þessi ,,skilderí“, sem prýddu veggi lið- innar aldar, voru engin list, hljóti hver einasta mynd, sem segir nokkra sögu, að vera ólistræn. Sannleikurinn er sá, að góður lista- maður, sem málar lifandi fólk, getur ekki komizt hjá því að segja sögu þess, og ef til vill nær hún oft miklu dýpra, en orðsins list er unnt að ná. Þessa er getið hér, sökum þess, að Finni Jóns- syni hefur ekki alls fyrir löngu verið borið það á brýn, að sumar myndir hans væru ,,bóklegar“. Myndir Guð- mundar Thorsteinsson og fleiri ágætra málara, lífs og liðinna, hafa líka oft ákveðna sögu að segja, enda yrði lítið eftir af listaverkum, bæði liðinna alda og einnig nútímans (t. d. ,,Guernicka“ eftir Picasso), ef öllum slíkum mynd- um yrði komið fyrir í kjöllurum, og þær stimplaðar ,,bókmenntalist“. * * * Sá, sem þetta ritar, hefur haft mikla ánægju af að fylgjast með þroskaferli Finns Jónssonar nú í nærri tuttugu ár, frá fyrstu tilraununum, sem voru ef til vill nokkuð fálmandi á stundum. Það hefur verið gaman, að taka eftir hvern- ig þroski hans og festa eykst ár frá ári, og ná hámarki nú síðast í hinum mikilfenglegu sjávarmyndum, er hann sýndi á listsýningunni síðast- liðið haust. Ef til vill er aukning þroskans greini- legust, ef fylgzt er með sjómanna- myndunum frá fyrstu byrjun, og tekið eftir, hvernig bygging þeirra, svipur, áferð, litameðferð, breytast til hins betra með hverju ári. Onnur sjávar- myndin, sem var á listsýningunni, og höfundurinn nefnir ,,Rok“, er eins og ■ævintýri um íslenzku sjóhetjuna, sem siglir einn á bát upp á líf og dauða gegnum hamslaust öldurótið, æðru- laus þótt stormurinn hvíni og brimlöðr- ið þeytist himinhátt, en marbendlar og alls kyns illþýði fylli djúpin. Myndin er auk þess ágætlega byggð, sterk og lifandi í litum og línum, og áferðin mjög skemmtileg, því svo virðist sem formið sé mótað á léreftið með olíulit- um. Sama er að segja um hina mynd- ,ina, sem á sýningunni var, og er þó ; kompositionin enn sterkari þar. Enn sem komið er finnst mér þessar mynd- ir vera hámark í list Finns Jónsson- ar, en því má ekki gleyma, að hann hefur valið list sinni mörg fleiri við- fangsefni, en sjómennina og líf þeirra. Skilningur hans á íslenzku landslagi er víða mjög sjálfstæður og frábrugðinn skilningi annarra íslenzkra málara. í landslagsmyndum leggur hann, eins og
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120

x

Helgafell

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Helgafell
https://timarit.is/publication/1076

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.