Helgafell - 01.06.1942, Qupperneq 91

LÉTTARA HJAL
221
hinn ágæta málara, Finn Jónsson, ásamt grein
um hann, þó tímaritinu sé það fullkomlega
ljóst, að hann hafi enga aðra afstöðu tekið
í listamannadeilunni heldur en Ríkharður
Jónsson. — Mér er einnig mikil ánægja að
geta þess, að Helgafell hefur á sama hátt
gert ráðstafanir til þess að kynna seinna á
þessu ári, fyrir lesendum sínum, annan af
okkar ágætustu listamönnúm, Gunnlaug Blön-
dal, engu að síður fyrir það, þó vitað sé, að
hann hafi líka kosið sér að standa utan við
áðurnefnda deilu, sem Helgafell ber annars
hina mestu virðingu fyrir. En því tek ég
þetta fram, að ég vxnti þess, að öllum, sem
að þessu riti standa, finnist það jafn fjarri
öllu lagi, að meta verk þeirra ágætu lista-
manna, sem nú hafa verið nefndir, eftir svo
persónulegri afstöðu í viðkvæmu máli, eins
og það yrði að teljast óskynsamlegt, ef ein-
hverjum dytti í huga að afneita list van
Goghs fyrir það eitt, að honum varð það á
að skera af sér annað eyrað í brjálsemiskasti,
sem raunar var afleiðing af gömlum og þung-
bærum sjúkdómi. Og
HEILSULEYSI OG þó suma íslenzka lista-
LISTAGAGNRÝNI menn hendi eitthvað
sambærilegt við það að
skera af sér eyrun, ættu allir að geta orðið
sammála um að óska þess, að íslenzk lista-
gagnrýni komizt aldrei framar á það stig, að
hún meti verk listamannanna eftir slíku.
Að öðru leyti vil ég alveg sérstaklega
beina þeim tilmælum til ritstjóra Dags á Ak-
ureyri, sem ég þekki raunar ekki persónu-
lega, en þykist þó vita að sé maður gáfaður
og gegn, að hann geri sér ekki leik að því
að láta undan (ímynduðum?) flokkskröfum
um ósæmilegri rithátt en hann á sjálfur skil-
ið að vera þekktur fyrir. Og ritstjóra beggja
þeirra blaða, sem ég hef neyðzt til að gera
hér að Iítilsháttar umræðuefni, vil ég upp-
lýsa um það, og vona um leið, að þeir taki
sér það ekki mjög nærri, að mér er persónu-
lega kunnugt um það, að til eru þeir meðal
forystumanna í Framsóknarflokknum, sem
kjósa, engu síður en beztu menn annarra
flokka, að heyja baráttu sína af fullum dreng-
skap.
Þegar þetta er ritað, eru Alþingiskosning-
ar fyrir nokkru um garð gengnar og hefur
þingið verið kallað saman innan fárra daga.
Þó slíkar kosningar séu, af
ALÞINGIS- eðlilegum ástæðum, mörg-
KOSNINGAR um manni áhyggjuefni, eru
þeir þó fleiri, sem hlakka
til þeirra og finnst þær vera góð og ódýr
skemmtun, og fæstir munu þeir vera, sem
ekki treysta sér til að leggja eitthvað skyn-
samlegt til þeirra mála, sem kosningarnar
snúast um. En einmitt þetta er eitt höfuð-
einkenni lýðræðisins og meginkostur, að það
leyfir mönnum að láta skoðanir sínar í Ijósi,
og mörgum þeim manni, sem gjarnastir eru
á að halda fram göllum lýðræðisins, myndi
þykja sér verða nokkuð þröngt fyrir dyrum
og telja sig illa haldna, ef réttindin til að
„brúka munn“, í tíma og ótíma, yrðu frá
þeim tekin. — Síðustu Alþingiskosningar voru
annars að ýmsu lærdómsríkar, þó ekki verði
sagt, að margar niðurstöður þeirra hefðu kom-
ið mönnum á óvart. Um Sjálfstœðisflokkinn
er það að segja, að hann mun í engu veru-
legu hafa brugðizt vonum kjósendanna,
hvorki stuðningsmanna sinna né andstæð-
inga. Öðru máli gegnir um AlþýSuflokkinn,
og er raunar engu líkara, en að hann hafi
fengið „snert af bráðkveddu", eins og Jón á
Brúsastöðum kvað einu sinni hafa verið hald-
inn af. Telst fróðum mönnum svo til, að
flokkurinn hafi tapað sem svarar tíu atkvæð-
um á dag, síðan bæjarstjórnarkosningar fóru
fram, og verði hann með sama áframhaldi
búinn að áliðnum einmánuði næsta vetur.
Ýmislegt þykir benda til þcss, að ófarnaður
Alþýðuflokksins megi teljast félaga Stalin til
tekna, en eins og kunnugt er hefur hann og
Alþýðublaðið verið mjög á öndverðum meið
í þessari styrjöld. Er þess skemmst að minn-
ast, að þegar nefndur Stalin var að berjast
við að rétta hlut sinn og ná aftur því landi,