Frúin - 01.01.1963, Qupperneq 12

Sara að mála í vinnustofu sinni.
lega gömul til að verða þjóðsagna-
persóna. Ein sagan var á þá leið, að
í rauninni væri hún alls ekki kona,
heldur unglingur í dulargerfi. Tig-
inn ráðherra heimsótti hana og var
hleypt inn í búningsherbergi henn-
ar, þar sem hún var þá einmitt í
baði. Hún hafði gefið blindum bein-
ingamanni fimm hundruð franka,
af því að henni fannst hann svo lík-
ur einum elskhuga sinna. Hún gekk
um götur borgarinnar og skoraði á
karlmenn til hólmgöngu. Hún reykti
vindla og drakk sterka drykki. Slík-
ar og margar þvílíkar sögur voru á
kreiki um hana í samkvæmissölum
borgarinnar og á götum hennar.
Sara hafði nautn af umtalinu, sem
hún vakti — og reyndi að fara fram
úr sögum þeim, sem af henni fóru.
Hið furðulega og skrípilega var raun-
verulegt í lífi leiklistarfólks. Hún
var ekki ánægð með að vera kölluð
blóðlítil, svo að hún litaði andlit sitt
með krít. Hún lét sér heldur ekki
nægja, að læknar spáðu henni
skjótum dauðdaga, heldur lét hún
smíða handa sér forláta líkkistu úr
rósaviði, og að því búnu lét hún
taka mynd af sér í kistunni með
hendurnar í krosslagðar á brjóstinu.
Þannig ætlaði hún að sanna dauðan-
um, að hún gæti horfzt í augu við
hann án þess að blikna. Hún lét lík-
kistuna við hliðina á rúmu sínu, svo
að hún væri það fyrsta, sem hún
kæmi auga á, er hún vaknaði, og
hún hafði hana í farangri sínum,
hvert sem hún fór. Oft kom það fyr-
ir, að hún svaf í kistunni, og þegar
gestir heimsóttu hana, bar hún þeim
te á henni.
Sara var mjög veikluleg í útliti,
en sem til uppbótar á því keypti hún
fjölda grimmra villidýra. Þegar hún
fór í leikhúsið, hafði hún oft með-
ferðis villikött, tvo ljónshvolpa og
tígrishvolp, og voru þeir að leik í
búningsherbergi hennar, meðan á
sýningum stóð. Risavaxinn hundur
gætti íbúðar hennar og gelti eins og
Cerberus við hlið Heljar, ef hann
varð var mannaferða. Og af því að
allir báru lof á leik hennar, sýndi
hún, að hún gat einnig málað og
mótað og skrifað skáldsögur, og næst-
um af eins mikilli snilld. Hún gerði
andlits- og brjóstmyndir af vinum
sínum og lét á sýningar. Hún samdi
leikrit, sem þótti afburða gott, og
hún skrifaði skáldsögu, sem þótti
ekki alveg fyrir neðan allar hellur,
og hún lagði stund á læknisfræði og
var vel að sér í líffærafræði. Hún
var einn þeirra snillianda, sem naut
hvíldar með því að skipta sífellt um
viðfangsefni.
Hún starfaði og elskaði og sigraði.
Nöfn friðla hennar og þeirra, sem
slógu henni gullhamra, voru „eins
og upptalning á öllum tignustu
mönnum Frakklands á 19. öld.“ Og
einn gagnrýnendanna, sem hafði allt-
af verið henni andvígur, var einu
sinni boðinn til búningsherbergis
hennar, og hann kom þaðan gallharð-
ur aðdáandi hennar.
VI.
Hún var nú orðin aðalleikkona
Comédie Francaise. Innan þeirra
„helgu veggja“ var til þess ætlazt,
að túlkuð væru verk eftir Racine og
Corneille, og aldrei mátti tala hærra
en í hálfum hljóðum frammi fyrir
styttunni af Moliére. Þarna átti Sara
eins vel heima, að því er skapgerð
alla snerti, og Whistler hefði átt
heima innan akademíunnar. Hugsum
okkur, að Beethoven hefði leikið
fyrstu fiðlu í symfóníuhljómsveit,
sem helguð hefði verið verkum
Haydns og Mozarts, og aldrei þorað
að leika neina nótu frá eigin brjósti!
Snilliandinn verður að skapa hljóð
og hávaða, sem hinir kredduföstu
þola ekki!
Stjórnendur Comédie Francaise
kunnu ekki við líferni Söru Bern-
hardt eða það, sem um hana var tal-
að og ritað. En þegar leikflokkur frá
Comédie Francaise heimsótti London
og sýndi þar, ætluðu brezkir leikhús-
gestir alveg að tryllast af hrifningu
yfir leik Söru. Þeir vildu fá að sjá
hana leika, og þeim var sama um
alla aðra.
Sara Bernhardt fékk næstum móð-
ursýkikast af hrifningu þeirri, sem
12
FRÚIN