Læknablaðið - 15.10.2001, Blaðsíða 13

FRÆÐIGREINAR / VIÐHORF TIL ENDURLÍFGUNAR
Viðhorf íslendinga til framkvæmdar
endurlífgunar utan sjúkrahúss
Davíð O. Arnar'2,
Sigfús
Gizurarson2,
Jón Baldursson3
'Bráðamóttaka,
dyflækningadeild Landspítala
Hringbraut, 3slysa- og
bráðamóttaka Landspítala
Fossvogi. Fyrirspurnir,
bréfaskipti: Davíð O. Arnar
bráðamóttöku Landspítala
Hringbraut, 101 Reykjavík.
Sími: 560 1000; netfang:
davidar@landspitali.is
Lykilorð: skyndidauði,
endurlífgun, almenningur,
viðhorf.
Ágrip
Inngangur: Skyndidauði er í meirihluta tilfella vegna
sleglahraðtakts (ventricular tachycardia) eða slegla-
flökts (ventricular fibrillation). Grunnendurlífgun
með öndunaraðstoð og hjartahnoði ásamt raflosts-
meðferð geta verið lífsbjörg undir slíkum kringum-
stæðum. Undanfarin ár hefur gætt tregðu meðal
almennings erlendis við að taka þátt í endurlífgun hjá
ókunnugum utan sjúkrahúss. Á það sérstaklega við
munn við munn öndunaraðstoðina og er mikilvæg-
asta ástæðan ótti við smitsjúkdóma. Viðhorf íslend-
inga til endurlífgunar hjá ókunnugum utan sjúkra-
húss er ekki þekkt.
Tilgangur: Markmið þessarar rannsóknar var að
kanna viðhorf almennings á íslandi til endurlífgunar
utan sjúkrahúss með áherslu á viðhorf til munn við
munn öndunaraðstoðar. Jafnframt vildum við kanna
hvort það myndi breyta einhverju um þátttöku al-
mennings í endurlífgun á ókunnugum ef slíkt fæli ein-
göngu í sér hjartahnoð en ekki munn við munn öndun.
Efniviður og aðferðir: Gerð var símakönnun þar
sem átta spurningar voru lagðar fyrir slembiúrtak
einstaklinga í þjóðskrá á aldrinum 16-75 ára. Upphaf-
legt úrtak var 1200 manns, 804 svöruðu og svarshlut-
fall var því 70,1%.
Niðurstöður: Stór hluti aðspurðra hafði hlotið
tilsögn í framkvæmd hjartahnoðs (69%) og munn við
ENGLISH SUMMARY
Arnar DO, Gizurarson S, Baldursson J
Attitude of the lcelandic population towards
performing cardiopulmonary resuscitation on
strangers in the pre-hospital setting
Læknablaöið 2001; 87: 777-80
Objective: Initiation of bystander cardiopulmonary
resuscitation (CPR) is directly linked to the outcome of
cardiac arrest in the community. Recent reports have
indicated a reluctance among witnesses to perform CPR
on strangers especially mouth to mouth ventilation. The
status of this in lceland is unknown. The objective of this
study was to assess the attitude of icelanders towards
bystander CPR.
Material and methods: A telephone survey was conducted
on 1200 randomly selected lcelanders, aged 16-75 years,
with regard to their attitude towards pre-hospital CPR on
strangers. A total of 804 (70.1 %) chose to participate.
Results: A large number had received some kind of
training in CPR (73%), wheras only 6% had actually
participated in CPR. In accordance, 50% thought they
munn öndunar (73%). Hins vegar höfðu fáir (6%)
tekið þátt í tilraun til endurlífgunar. Af þeim sem
tóku afstöðu treystu 394 (50%) sér til að framkvæma
hjartahnoð hjá ókunnugum úti á götu og 491 (65%)
myndi líklega gefa sig fram til að framkvæma hjarta-
hnoð. Hvað varðar munn við munn öndunaraðstoð,
treystu 417 (55%) sér vel til að framkvæma slíkt og
473 (63%) myndu líklega gefa sig fram til að fram-
kvæma munn við munn öndun. Mest kom á óvart að
það skipti ekki máli fyrir þátttöku 81% aðspurðra í
endurlífgun hvort framkvæmdin fæli eingöngu í sér
hjartahnoð eða bæði hnoð og munn við munn öndun.
Ályktun: íslendingar virðast almennt mjög já-
kvæðir gagnvart því að taka þátt í endurlífgun hjá
ókunnugum utan sjúkrahúss. Margir hafa hlotið til-
sögn í grunnendurlífgun og það skiptir ekki máli fyrir
þátttöku þeirra hvort ferlið sé einfaldað á þann hátt
að það feli eingöngu í sér hjartahnoð en ekki munn
við munn öndunaraðstoð.
Inngangur
Sleglahraðtaktur (ventricular tachycardia) og slegla-
flökt (ventricular fibrillation) eru algengustu orsakir
skyndidauða hjá fullorðnum. í Bandaríkjunum deyja
árlega 300-400.000 manns skyndidauða og má því
leiða að því líkum að á íslandi sé samsvarandi tala
would be able to perform chest compressions adequately
and 55% mouth to mouth ventilation. A total of 491 (65%)
would likely volunteer to perform chest compressions on a
stranger, while 178 (24%) would not and 84 (11 %) were
undecided. Similarly, 473 (64%) would likely volunteer to
perform mouth to mouth ventilation on a stranger. One
hundred seventy seven (24%) would not and 93 (12%)
were unsure. An overwhelming majority, 620 (81 %) said it
would not make any difference regarding their participation
in CPR if the procedure was simplified and included only
chest compressions but not mouth to mouth ventilation.
Conclusions: lcelanders have a very positive attitude
towards bystander CPR, over two thirds have had some
kind of CPR instruction and a large majority has no
aversion towards performing mouth to mouth ventilation
on strangers. These results are in contrast to similar data
from the United States.
Key words: sudden death, cardiopulmonary resuscitation,
bystander, attitude.
Correspondence: Davíö O. Arnar. E-mail:
davidar@landspitali.is
Læknablaðið 2001/87 777