Læknablaðið - 15.10.2001, Blaðsíða 40
FRÆÐIGREINAR / BARNALÆKNINGAR
Þakkir
Við þökkum Rannsóknarsjóði Sjálfseignarstofnunar
Landakotsspítala fyrir veglega styrkveitingu til rann-
sóknarinnar og Thorvaldsensfélaginu fyrir veglega
gjöf á svefntækjabúnaði og tölvum. Jafnframt þökk-
um við öllum aðstoðar- og deildarlæknum barna-
deildar Sjúkrahúss Reykjavíkur ásamt hjúkrunar-
fræðingum og sjúkraliðum barnadeildar fyrir ómet-
anlega aðstoð við rannsóknirnar og starfsmönnum
þjónustudeildar Flögu hf. fyrir dygga og góða þjón-
ustu við svefnrannsóknartækin.
Heimildir
1. Westbrook PR. Sleep disorders and upper airway obstruction
in adults. Otol Clin North Am 1990; 23:727-42.
2. Bearpark H, Elliott L, Grunstein R, Cullen S, Schneider H,
Althaus W, et al. Snoring and sleep apnea. A population study
in Australian men. Am J Respir Crit Care Med 1995; 151:
1459-65.
3. Ulfberg J. Excessive daytime sleepiness at work and subjective
work performance in the general population and among heavy
snorers and patients with obstructive sleep apnea. Chest 1996;
110:659-63.
4. Lindberg E, Jansson C, Gislason T. Svardsudd K. Hetta J,
Boman G. Snoring and hypertension: a 10 year follow-up. Eur
Respir J 1998; 11: 884-9.
5. Lindberg E, Elmasry A, Gislason T, Janson C, Bengtsson H,
Hetta J, et al. Evolution of sleep apnea syndrome in sleepy
snorers: a population-based prospective study. Am J Respir
Crit Care Med 1999; 159: 2024-7.
6. Wright J, Johns R, Watt I, Melville A, Sheldon T. Health
effects of obstructive sleep apnea and the effectiveness of
continuous positive airway pressure: a systematic review of the
research evidence. Br Med J 1997; 314: 851-60.
7. Carroll JL. Loughlin GM. Diagnostic criteria for obstructive
sleep apnea syndrome in children. Ped Pulmonol 1992; 14:71-
4.
8. Mallory GB. Sleep-associated breathing disorders in morbidly
obese children and adolescent. J Pediatr 1989; 115:892-7.
9. Guilleminault C. Obstructive sleep apnea syndrome and its
treatment in children: areas of argument and controversy. Ped
Pulmonol 1987; 3: 429-36.
10. Loughlin GM. Standards and indications for cardiopulmonary
sieep studies in children. Am J Respir Crit Care Med 1996;
153: 866-78.
11. Rosen C. Adult criteria for obstructive sleep apnea do not
identify children with serious obstruction. Am Rev Respir Dis
1992; 146:1231-4.
12. Pope CE. Acid reflux disorders. N Engl J Med 1994; 331: 656-
60.
13. Guill MF Respiratory manifestations of gastroesophageal
refiux in children. J Asthma 1995; 32:173-89.
PARIET (Janssen-Cilag) SÝRUHJÚPSTÖFLUR; A 02 B C 04 RE
Virkt innihaldsefni: Rabeprazól natríum 10 og 20 mg.. Ábendingar: virkt skeifugamarsár, virkt góðkynja magasár, bakflæðissjúkdómar í maga og vélinda með tærandi eða særandi
einkennum, bakflæðissjúkdómar í maga og vélinda, langtíma meðferð. Skammtar og lyfjagjöf: Fullorðnirlaldraðir: Virkl skeifugarnarsár og virkl góðkynja magasár: 20 mg einu
sinni á dag að morgni. Flestir sjúklingar með virkt skeifugamarsár ná bata innan fjögurra vikna. Sumir sjúklingar geta þó þurft aðra fjögurra vikna meðferð tii þess að ná bata.
Flestir sjúklingar með virkt góðkynja magasár ná bata innan sex vikna. En eins og áður geta sumir sjúklingar þurft aðra sex vikna meðferð til þess að ná bata. Tœrandi eða sœrandi
bakflœðissjiíkdómar ímagahélinda: 20 mg einu sinni á dag í 4-8 vikur. Langtímameðferð við bakflœðissjiíkdómum i magalve'linda: 10 eða 20 mg viðhaldsskammtur einu sinni á
dag, háð svömn sjúklings. Aðvara skal sjúklinga um að tyggja hvorki né mylja töflumar heldur gleypa þær í heilu lagi. Skert slarfsemi nýrna eða lifrar: Ekki þarf að breyta skömmtum
handa sjúklingum með skerta nýma- eða lifrarstarfsemi. Börn: Lyfið er ekki ætlað bömum. Frábendingar: Ofnæmi fyrir rabeprazól natríum, afleiðum benzímídazóls eða einhverju
hjálparefni lyfsins. Meðganga og brjóstagjöf. Sérstök varnaðarorð og varúðarreglur við notkun: Minnkun sjúkdómseinkenna við meðferð með rabeprazól natríum útilokar ekki
að illkynja breytingar í maga eða vélinda séu fyrir hendi. Þess vegna á að útiloka illkynja breytingar áður en meðferð er hafin. Engin gögn varðandi minnkað öryggi lyfsins komu
fram í rannsókn hjá sjúklingum með vægan eða miðlungs mikla skerðingu á lifrarstarfsemi samanborið við viðmiðunarhóp af sama aldri og kyni en þar sem ekki er að finna gögn
um notkun lyfsins við meðferð sjúklinga með alvarlegar truflanir á lifrarstarfsemi, er þeim sem ávfsa iyfinu ráðlagt að gæta vanlðar þegar meðferð með lyfinu er fyrst hafin hjá
slíkum sjúklingum. Millivcrkanir: Rabeprazól natríum er umbrotið af cýtókróm P450 (CYP450) kerfinu. Rannsóknir á heilbrigðum einstaklingum hafa sýnt að rabeprazól natríum
hefur ekki klínískt marktækar miliiverkanir við lyf sem voru rannsökuð og umbrotna fyrir tiistilli CYP450 kerfísins: warfarín, fenýtóín, teófýllín og díazepam. Rabeprazól natríum
veldur mikilli og langvarandi hömlun á seytingu magasýru. Milliverkanir við lyf þar sem frásog er háð sýrustigi geta komið fram. Samhliða gjöf rabeprazól natríums leiðir til 33%
lækkunar á ketókónazólþéttni og 22% aukningar á lágmarksþéttni digoxíns hjá heilbrigðum einstaklingum. Því getur þurft að fylgjast með hverjum sjúklingi þegar slík lyf eru tekin
samhliða rebeprazól natríum til þess að ganga úr skugga um hvort stilla þurfi skammta. Meðganga og brjóstagjöf: Lyfið á ekki að nota á meðgöngu eða þegar kona er með bam
á brjósti. Áhrif á hæfni til aksturs: Á grundvelli lyfhrifa og samantektar um aukaverkanir er ólíklegt að lyfið valdi truflunum við akstur eða minnki hæfni til að nota vélar. Ef
árverkni verður minni vegna syfju er þó ráðlegt að forðast akstur og stjómun flókins vélbúnaðar. Aukaverkanir: Lyfið þoldist yfirleitt vel í klínískum rannsóknum. Aukaverkanir
sem komu fram hafa yfirleitt verið vægar eða fremur vægar og skammvinnar í eðli sínu. Algengustu aukaverkanimar (tíðni 5%) vom höfuðverkur, niðurgangur og ógleði. Algengar
(>1 %): Höfuðverkur, þróttleysi, ótilgreindir verkir/bakverkir, svimi, inflúensulík einkenni. sýking, svefnleysi, niðurgangur, ógleði, kviðverkir, uppþemba, kokbólga, uppköst,
hægðatregða, nefslímubólga, hósti. Sjaldgæfar (0,1-1 %): vöðvaþrautir, brjóstverkir, svefnhöfgi, kuldahrollur, ropi, sinadráttur í fótum, liðverkir, hiti, munnþurrkur, meltingatruflanir.útbrot.
bcrkjubólga, skútabólga, taugaóstyrkur, þvagfærasýkingar. Mjög sjaldgæfar (<0,1 %): lystarleysi, þyngdaraukning, ofsakláði, truflanir á bragðskyni, sviti, hvítfmmnafjölgun,
þunglyndi, magabólga, munnbólga, sjóntmflanir.Fyrir utan einstaka tilvik aukningar lifrarensíma, hafa ekki önnur frávik á rannsóknarstofugildum verið rakin til meðferðar með
lyfinu. Ofskiimmtun: Alit að 80 mg skammtar á dag hafa þolast vel. Ekkert sérstakt mótefni er þekkt. Rabeprazól natríum er mjög mikið próteinbundið og er þess vegna ekki
auðvelt að himnuskilja. Eins og við aðra ofskömmtun á að veita meðferð við einkennum og almenna stuðningsmeðferð. Lvfhrif: Rabeprazól natríum tilheyrir flokki andseytandi
efna, benzímídazólafleiða, sem sýna hvorki andkólínvirka né H2 histamínblokkandi eiginleika, en bæla losun magasým með sérstakri hömlun á H+/K+-ATPasa ensíminu. Áhrif
eru skammtaháð og leiða til hömlunar á bæði grunn- og örvaðri sýrulosun, óháð áreiti. Andseytandi virkni: Eftir inntöku 20 mg skammts af rabeprazól natríum hefst andseytandi
verkun innan einnar klst., hámarksáhrif koma fram innan 2-4 klst. Hömlun á grunnlosun sýru 23 klst. eftir fyrsta skammt af rabeprazól natríum er 69% og 82% á fæðuörvaðri
sýrulosun og hömlun helst í allt að 48 kist. Hamlandi áhrif rabeprazól natríum á sýrulosun aukast dálítið með endurtekinni skömmtun einu sinni á dag. Jafnvægi á hömlun næst
eftir þrjá daga. Þegar notkun lyfsins er hætt, verður seytingarvirkni eðlileg á 2-3 dögum. Frdsog: Lyfið er á forrni sýruhjúptaflna.. Þetta lyfjaform er nauðsynlegt þar sem rabeprazól
er óstöðugt í sýru. Frásog rabeprazóls hefst þess vegna ekki fyrr en taflan fer úr maga. Frásog er hratt, hámarksþéttni rabeprazóls kemur fram um 3,5 klst. eftir 20 mg skammt.
Hjá heilbrigðum einstaklingum er helmingunartími um ein klst. og heildarúthreinsun í líkamanum er metin 283 98 ml/mín. Hvorki matur né sá tími dagsins sem lyfið er gefið
hefur áhrif á frásog lyfsins. Umbrot og títskilnaður: Hjá mönnum eru tíóeter (Ml) og karboxýlsýra (M6) aðalumbrotsefni í plasma auk súlfóns (M2), desmetýltíóeters (M4) og
merkaptúrsýruafleiðu (M5) sem eru lítilvæg umbrotsefni sem greinast í minna mæli. Einungis desmetýl umbrotsefnið (M3) hefur lítils háttar andseytingarrvirkni, en er ekki til
staðar í plasma. Um 90% af skammtinum er skilið út í þvagi aðallega sem tvö umbrotsefni: merkaptúrsýruafleiða (M5) og karboxýlsýra (M6), ásamt tveimur óþekktum umbrotsefnum.
Afgangur skammtsins kom fram í hægðum. Skert nýrnastarfsemi: Hjá sjúklingum með stöðuga nýmabilun á lokastigi sem þurfa reglulega í blóðskilun var dreifing rabeprazóls
mjög svipuð og hjá heilbrigðum sjálfboðaliðum. AUC og Cmax hjá þessum sjúklingum voru um 35% lægri en samsvarandi stuðlar hjá heilbrigðum sjálfboðaliðum. Skert lifrarstarfsemi:
Helmingunartími rabeprazóls hjá sjúklingum með skerta lifrarstarfsemi var 12,3 klst. samanborið við 2,1 klst. hjá heilbrigðum sjálfboðaliðum. Aldraðir: Brotthvarf rabeprazóls
var eitthvað lægra hjá öldruðum. Pakkningar/verðUO mg: 28 stk. - 2963 kr„ 56 stk. - 5287. 20 mg: 28 stk. - 4767 kr„ 56 stk.. 8433 kr. Hámarksmagns scm ávísa má með
lyfseðli er sem svarar 30 daga skammti.
804 Læknablaðið 2001/87